Danıştay 10. Daire 2017/1478 Esas 2022/613 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/1478
Karar No : 2022/613

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…,, K:… sayılı, dava konusu işlemin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yolundaki kararının, iptale ilişkin kısmının davalı idarece temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, … Mahallesinde bulunan, … pafta, … ada, … parsel sayılı, 111,58 m² yüzölçümlü taşınmazın 640,00 TL/m² birim fiyatı üzerinden toplam 71.411,20 TL bedel ile davacıya satılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; adli yargının görevli olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddi yolunda verilen kararın Danıştay Onuncu Dairesince bozulması üzerine bozma kararına uyulmak suretiyle mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan rapor hükme esas alınarak, söz konusu taşınmaz için davalı idarece hesaplanan 71.411,20 TL tutarın 66.948,00 TL’lik kısmında mevzuata ve hukuka aykırılık, 4.463,20 TL’lik kısmında ise mevzuata ve hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin kısmen iptaline, davanın kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu taşınmaza ilişkin bedelin davacı tarafından ödenmesi üzerine taşınmazın 2013 yılında davacıya satışının yapılarak tapusunun verildiği, komisyonca belirlenen tutarın fahiş olmadığı, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 5. maddesi uyarınca, Maliye Hazinesi adına kayıtlı olan ve öncelikle işgalcilerine bedeli karşılığında satılmak üzere Belediyeye devredilen İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, … Mahallesinde bulunan, … pafta, … ada, … parsel sayılı, 111,58 m² yüzölçümlü taşınmazın 640,00 TL/m² birim fiyatı üzerinden davacıya satılması hususunda Küçükçekmece Belediye Encümenince … tarihli ve … sayılı karar alınmış, bunun üzerine söz konusu taşınmazın tam hissesinin karşılığı olan toplam 71.411,20 TL satış bedelinin ne şekilde ödeneceğine ilişkin talebin 6 aylık süre içinde Belediyeye müracaat edilerek bildirilmesi gerektiği, aksi takdirde doğrudan satış işleminin yapılamayacağının … tarihli ve … sayılı davalı Küçükçekmece Belediye Başkanlığı Emlak ve İstimlak Müdürlüğü işlemi ile davacıya bildirilmesi sonucu anılan işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 5. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup, Bakanlıkça tespit edilecek alanlarda bulunan Hazineye ait taşınmazlardan, 31/12/2000 tarihinden önce üzerinde yapılanma olanların öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere bedelsiz olarak devredileceği; bu şekilde devredilen taşınmazların haczedilemeyeceği ve üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak tesis edilemeyeceği; bu taşınmazların belediyelerce öncelikle talepleri üzerine yapı sahipleri ile bunların kanuni veya akdi haleflerine, rayiç bedel üzerinden doğrudan satılacağı; bu suretle yapılacak satışlarda satış bedelinin en az dörtte birinin peşin ödenmek üzere üç yıla kadar taksitlendirilebileceği; taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısının uygulanacağı; taksitle satışa esas bedel ile taksit süresi ve sayısını belirlemeye belediyelerin yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesiyle "bilirkişi" konusunda atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 266. maddesinde, "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir." düzenlemesi yer almaktadır.
Bilirkişiye başvurulmasındaki amacın, hukuka uygun karar verebilmek için gerekli verilere ulaşmak olduğu göz önünde tutulduğunda, bilirkişilerin uyuşmazlık konusunda özel ve teknik bilgiye sahip olan kişiler arasından seçilmesi gerektiği kuşkusuz olup, bilirkişilerce düzenlenen raporda, sorulara verilen cevapların şüpheye yer vermeyecek şekilde açık, rapor içeriğinin ise hükme esas alınabilecek nitelikte olması gerekmektedir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlık konusu olayda, İdare Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda; bedel tespiti yapılırken, taşınmazın bulunduğu yer, civarının teşekkül tarzı, alt yapı ve ulaşım olanakları, imar ve yapılaşma şartları, bağlantılı olduğu cadde ve sokakların genişlikleri, meskun alanda ve iş yeri merkezlerine yakın konumda bulunması, belediye hizmetlerinden yararlanması, piyasa şartları, taşınmazın alım-satım değerine artı ve eksi yönde etken olabilecek tüm faktörlerin dikkate alındığı belirtilerek, taşınmazın m² birim fiyatının 600,00 TL olabileceği kanaatinin belirtilmesiyle yetinildiği, ancak belirlenen bedele nasıl ulaşıldığına ilişkin raporda somut bilgi, belge ve değerlendirmelere yer verilmediği, aynı bölgede bulunan emsali taşınmazların dava konusu işlemin tesis edildiği tarihteki güncel satış değerlerine ilişkin bir tespitte de bulunulmadığı, ayrıca Encümen kararı tarihi olan 13/08/2009 tarihi itibarıyla emsal amaçlı somut rayiç değerlerin tespit edilemediğinin belirtildiği görülmektedir.
Bu nedenle, Mahkemece, emsal taşınmazların rayiç değerlerinin araştırması yapılmadan eksik incelemeye dayalı olarak düzenlenen bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle verilen kararın iptale ilişkin kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Dava konusu işlemin kısmen iptaline, davanın kısmen reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu iptale ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren on beş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10/02/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.