14. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/8480 Karar No: 2019/6389 Karar Tarihi: 09.10.2019
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/8480 Esas 2019/6389 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacılar, taşınmazları arasında yer alan bir ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir. Mahkeme, davayı kabul ederek ortaklığın satışı yönünde hüküm vermiştir. Ancak, davalı tarafın temyizi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, dava konusu taşınmazın arazisiyle ilgili yapıların bütünleyici parça olmadıklarını ve menkul eşya niteliği taşıdıklarını belirterek kararı bozmuştur. Buna göre, Türk Medeni Kanunu'nun 698. ve 684. maddelerine göre paylaşma isteği, taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar arasında mevcut olan birlikte mülkiyeti sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan ve her iki tarafa da benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu kapsamda, arazinin bütünleyici parçası niteliğinde bulunmayan yapıların satılarak ortaklığın giderilmesi istenemez.
14. Hukuk Dairesi 2016/8480 E. , 2019/6389 K.
"İçtihat Metni"
14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 04.11.2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 04.02.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Davacılar; tarafların taşınmazları arasında ... Mahalli olarak nitelendirilen 55 ada 16 parsel sayılı taşınmazın ortaklığının satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmişlerdir. Davalı ... vekili davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın kabulüne ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü davalı ... vekili temyiz etmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Türk Medeni Kanunu"nun 698. maddesinde paylaşma istemi; "Hukukî bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir. Aynı Kanunun 684. maddesinde, bir şeye malik olan kimsenin, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olacağı; bütünleyici parçanın, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parça olduğu belirtilmiştir. Arz üzerinde bulunan bir yapının, satılarak ortaklığının giderilebilmesi için arzın bütünleyici parçası niteliğinde bulunmaması, menkul eşya niteliğinde bulunması gerekir. Niteliği itibariyle arzın bütünleyici parçası konumunda bulunan yapıların arzdan bağımsız olarak menkul hükümlerine tâbi tutularak ortaklığının giderilmesine karar verilmesi mümkün değildir. Somut olayda; dava konusu edilen 55 ada 16 parsel tapuda; 55 ada 17 ve 15 numaralı parseller arasında ""Damlalık ve Aydınlık Mahalli"" olarak nitelendirilmiş olup her iki taşınmazdaki yapılarda çörtenleri ve dam oluklarını taşıyan yan duvar ve yapıları aydınlatma amacına özgü olarak taşınmazların tamamlayıcısı niteliğindedir. Dava konusu taşınmazın şahıslar adına kayıtlı olmaması da bu hususu doğrulamaktadır. Bu durumda Türk Medeni Kanunu"nun 698. ve 684. maddelerine aykırılık teşkil ettiğinden dava konusu taşınmazda ortaklığın giderilmesi istenemez. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulüyle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 09.10.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.