MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili14/04/2015 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait ...ili, ... ilçesi,... köyü 109 ada 17 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/288 E. - 2013/633 K. sayılı kararı ile orman vasfında olduğu gerekçesi ile iptal edildiğini ve bu kararın kesinleştiğini, tapu kaydının herhangi bir bedel ödenmeden iptal edilmesi nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, bu hususun Anayasaya, Türk Medeni Kanununa ve Yargıtay yerleşik içtihatlarına aykırı olduğunu beyan ederek, müvekkilinin uğramış olduğu zararın tazmini için fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydı ile 10.000,00 TL tazminatın tescil tarihinden (22/11/2013) itibaren işleyecek olan yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili, 10/05/2016 tarihli harçlı ıslah dilekçesiyle 96.994,25 TL"nin kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziye birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kabulü ile 96.994,25 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, alacağın 10.000,00 TL"lik kısmına 16/07/2014 tarihinden, bakiye kısmına ise ıslah dilekçesinin harçlandırıldığı 10/05/2016 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu kaydının mahkeme kararı ile iptali nedeniyle 4721 sayılı Tük Medenî Kanununun 1007. maddesine göre açılan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hükme yeterli değildir. Şöyle ki; dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişmeli 109 ada 17 parselin 1954 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında dava dışı gerçek kişi adına tarla niteliğiyle tespit edildiği, taşınmazı davacının 26/05/2005 tarihinde satın alma yoluyla edindiği, taşınmazın tapu kaydının Orman Yönetimi ve Hazine tarafından açılan dava sonucu 16/07/2014 kesinleşme tarihli Ünye 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/288 E. - 2013/633 K. sayılı kararı ile orman olduğu gerekçesiyle iptali ile orman niteliği ile Hazine adına tapuya tesciline karar verildiği, eldeki davanın ise 14/04/2015 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 1007. maddesi gereğince, tapu sicilinin yanlış tutulması nedeniyle zarara uğrayan kişinin bütün zararlarından Devlet sorumludur. Tapu kaydının iptali nedeniyle, tapu sahibinin oluşan gerçek zararı neyse, tazminatın miktarı da o kadar olmalıdır. Gerçek zarar; tapu kaydının iptali nedeniyle, tapu malikinin mal varlığında meydana gelen azalmadır. Tazminat miktarı, zarar verici eylem gerçekleşmemiş olsaydı, zarar görenin mal varlığı ne durumda olacak idiyse, aynı durumun tesis edilebileceği miktarda olmalıdır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.03.2003 gün ve 2003/19-152 E. - 2003/125 K.; 29.09.2010 gün ve 2010/14-386 E. - 2010/427 K.; 15.12.2010 gün ve 2010/13-618 E. - 2010/668 K. sayılı kararı). Zarara uğrayan kişinin gerçek zararı ise tazminat miktarının belirlenmesinde esas alınacak değerlendirme tarihine göre belirlenecek olup, bu tarih ise zararın
-2-
2016/9390 - 2018/3369

meydana geldiği tarihtir. 4721 sayılı TMK’nın 705/2. maddesi uyarınca tapu iptali ve tescil istekli davaların kesinleştiği tarih itibariyle mülkiyet hakkı sona ereceğinden bu tarih itibariyle tapusu iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin zararı oluşacaktır. Dolayısıyla bu tür bir dava, taşınmazların mülkiyetlerinin yitirilmesine ilişkin iptal ve tescil davasının kesinleştiği tarihten sonra açılabileceğinden, mülkiyetin kaybedildiği tarih itibariyle de taşınmazların değerinin tespit edilmesi gerektiği kuşkusuzdur. Zararın meydana geldiği tarihe göre, tapusu iptal edilen gayrimenkulün niteliği ve değeri belirlenmelidir. Taşınmazın niteliği arazi ise gelir metodu yöntemi ile, arsa vasfında ise değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması suretiyle gerçek değer belirlenmelidir.
Bu bilgiler ışığında somut olaya bakıldığında; Devlet ormanları özel mülkiyete konu olamayacak ise de, genel arazi kadastrosu sırasında taşınmaz hakkında kadastro tespit tutanağı düzenlenerek tapu kütüğünün gerçek kişiler adına oluşturulduğu, bu şekilde tapu sicili hatalı olarak tutulduğundan, TMK"nın 1007. maddesi kapsamında Devletin kusursuz sorumluluğunun bulunduğu ve davacıların gerçek zararının tazmininin gerektiği açıktır.
Tapusu iptal edilen taşınmazın arazi niteliğinde olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Ancak, hükme dayanak yapılan raporda çekişmeli taşınmazda yer alan ağaçların dikme olmayıp doğal yollarla oluşan orman ağaçlarının bulunduğu belirtildiği halde anılan kesimin arazi niteliği itibariyle çevredeki ekilebilir ürünler araştırılıp net gelir metodu ile gerçek değerinin tespit edilmesi gerekirken, orman ağaçlarının kerestelik tomruk geliri ve yakacak odun geliri üzerinden m² birim fiyatının belirlenmesi doğru görülmemiştir.
O halde, çekişmeli taşınmaz arazi niteliğinde olduğundan çevrede yetiştirilen ürünlerin münavebesi, dekar başına ortalama verim, değerlendirme tarihindeki toptan satış fiyatı ve üretim maliyeti resmî verileri ilçe tarım müdürlüğünden getirtildikten sonra konunun uzmanı bilirkişiler aracılığıyla yeniden keşif yapılarak, taşınmazların sulu-kuru olup olmadıkları, bitki örtüsü, yerleşim alanlarına uzaklıkları, iklim şartları, arazilerin toprak ve topoğrafik yapıları ve bölgelerindeki konumları gözetilerek ağaçlık olan bölümler yönünden tarla niteliği itibariyle, kapama fındık bahçesi kısımların fındıklık olarak, kapama fındık bahçesi niteliğinde değil ise tarla niteliği itibariyle çevredeki ekilebilir ürünler araştırılıp elde edilen verilere uygun biçimde değerlendirme yapılıp net gelir yöntemiyle üzerindeki fındık ağaçlarının ise değerlendirme tarihindeki ilçe tarım müdürlüğü verilerine göre maktu değerlerinin tespit edilmesi, tapu iptali ve tescil davalarında verilen kararların kesinleştiği tarihteki gerçek değerlerinin hesaplattırılması, taşınmazın kuru ya da sulu tarım arazisi olup olmadığıan göre kapitalizasyon faiz oranının belirlenmesi, taşınmazların varsa mütemmim cüzleri, muhdesat ve sökülemeyen teferruatlarının değerleri bayındırlık birim fiyatları ve yıpranma oranları gözetilerek değerlendirme tarihine göre tespit ettirilmesi, bu şekilde tapusu iptal edilen taşınmazların zemin değeri, var ise üzerindeki mütemmim cüz, muhdesat ve sökülemeyen teferruatlarının değerleri esas alınarak tapu sahibinin oluşan gerçek zararının saptanması gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu yetersiz bilirkişi raporu esas alınarak verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 03/05/2018 gününde oy birliği ile karar verildi.