Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/723 Esas 2021/104 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Bafra 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hüküm süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili; davalı kooperatifin kararıyla yasal süresi içerisinde ödeme yapılmadığı ve üyelik sorumluluklarının yerine getirilmediği gerekçesiyle müvekkilinin kooperatif üyeliğine son verildiğini, söz konusu kararın tamamen hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin peşin bedelli ortak olduğunu ileri sürerek müvekkilinin ortaklıktan çıkarılmasına ilişkin kararın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; müvekkil kooperatifin ortaklıktan çıkarılma hususundaki tüm usuli işlemleri yerine getirdiğini, davacının kanundaki açıklıktan faydalanmak istediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia savunma ve dosya kapsamında; davacının konutun inşaat bedelini ödediği ve davacının ortaklıktan çıkarılmasının gerekçesi olarak ileri sürülen borç olgusuna rastlanmadığı, Yönetim Kurulunun davacının Kooperatif Üyeliğinden çıkarılmasına ilişkin kararında yeterli ve geçerli bir nedenin bulunmadığı gerekçesiyle kooperatif ihraç kararının iptaline karar verilmiştir.
Davalı vekili, karara karşı istinaf talebinde bulunmuştur.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince; bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve denetime açık olduğu, davacı tarafından gönderilen ihtarname içerikleri ve deliller kapsamında yapılan incelemede davacının davalı Kooperatifin üyesi olduğu, ancak davalı Kooperatif"in düzenlediği ilk ihtarname ile Kooperatife olan davacı borcunu bildirerek ödenmesini istediği, ikinci ihtarda ise, bir miktar bildirmeden ödeme yapılmasını talep ettiği, daha sonradan alınan karar ile davacının Kooperatif üyeliğinden çıkarıldığı ve davacıya yapılan bildirim üzerine davacının süresinde bu davayı açtığı anlaşıldığı, mahkemece verilen kararın dosya içerisinde mevcut deliller kapsamında usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptaline yöneliktir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 23. maddesi uyarınca ortaklar, hak ve yükümlülüklerde eşit konumdadır. Yönetim kurulu bu ilkenin dışına çıkmak istediği takdirde, bu hususu, genel kurul gündemine alarak, genel kurulun tartışmasına açıkça sunması gerekmekte veya genel kurulun yapılan uygulamayı açıkça ya da zımnen benimsemesi icap etmektedir. Bu nedenle, sabit ve peşin bedel ödemek suretiyle ortaklığa alınmadaki bu usule uyulmamışsa, böyle bir ortağın (devam eden inşaatların finansmanına katılımı için) üyelik aidat yükümlülüğü devam eder. Açıklanan usule uyulmuşsa, ortaklığa alınmadaki bu farklılık, ortaklığa alındıktan sonra üyelik aidatı istenmesini mümkün kılmaz ise de, kooperatifin amacına ulaşıncaya kadar yapılan genel yönetim ve alt yapı giderlerinden ortağın sorumluluğu devam eder. Genel kurulca açık yetki verilmedikçe ya da benimsenmedikçe, 1163 sayılı Kanun"un 23. maddesine aykırı şekilde yönetim kurulunun diğer ortaklardan farklı statüde ortaklığa kabul kararı vermesine veya akçalı konularda bir ortağı farklı statüde konumlandırmasına geçerli hukuki sonuç bağlanamaz.
Somut olayda, davacı peşin bedelli ortak olduğunu iddia etmekte olup taraflar arasında üyeliğin niteliği bakımından bir uyuşmazlık mevcuttur. Bu durumda mahkemece davacının peşin bedelli ortak olup olmadığı, kooperatif tarafından gönderilen ihtarnamelerin usulüne uygun olup olmadığı ve gerçek borcu ihtiva edip etmediği araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 15.09.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.