MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi


Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. Maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun Samsun Bölge Adliye Mahkemesinin 6. Hukuk Dairesince HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine dair hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı idare ve davalı ... vd. vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş; bir kısım davalılar vekili de temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunmuş olmakla, duruşma için belirlenen 19/10/2021 günü usulüne göre çağrı kağıdı gönderilmesine rağmen gelmediklerinden taraf vekillerinin yokluklarında incelemenin evrak üzerinden yapılmasına karar verilerek, dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. Maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili ve terkini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin ret kararı kaldırıldıktan sonra (Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/456 Esas – 2019/214 Karar) sayılı kararının incelenmesinde,
Arsa niteliğindeki Rize ili Merkez ilçesi Müftü Mahallesi 215 ada 31 parsel sayılı taşınmazlara zeminine 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11/1-g maddesi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak zeminine değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği gibi, üzerindeki bina ve muhtesatlara resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payıda düşülmek suretiyle değer biçilmesi yöntem itibariyle yasa hükümlerine uygundur. Ancak;
1-Hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmaz üzerindeki binanın sınıfının resmi verilere göre 3. Sınıf B grubu olarak kabulü ile değeri tespit edilmiş ise de, dosya içindeki dava konusu taşınmaza ait Rize 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/417 E-2017/54 K sayılı acele el koyma dosyası ile Rize Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/12 D.iş esas sayılı tespit dosyasındaki bilirkişi raporlarında dava konusu bina sınıfının 4.sınıf A grubu belirlendiği gözetildiğinde ,bu husustaki çelişki giderilmek üzere bilirkişi heyetinden ek rapor alınarak, binanın yüsekliği kesin olarak tespit edilip, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca açıklanan Yapı Yaklaşık Maliyetleri Tebliğine göre yapı sınıfının net olarak belirlenip değer biçilmesi gerekirken eksik incelemeyle hüküm kurulması,
2- Dava konusu taşınmaza ilişkin acele el koyma dosyasında yapı bedeline ilişkin hesaplama bölümünde ve iş bu eses sayılı dosyada bulunan 12.12.2017 tarihli bilirkişi raporu ile 18.01.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda, taşınmazda bulunan yapının fiziki durumu,yapılan tadilatlar (kısmi ahşap, kısmi pvc esaslı doğramaya sahip olması gibi vs) dikkate alınarak yıpranma payının %10 olarak belirlendiği anlaşıldığı halde, hükme esas alınan 13.05.2019 tarihli ek bilirkişi raporunda, Rize Belediyesi İmar Şehircilik Müdürlüğünün, yazı cevabı doğrultusunda yapının fiziki durumu gözetilmeden, salt ruhsat tarihi dikkate alınarak %25 oranında yıpranma payı belirlenmek suretiyle eksik bedel belirlenmesi,
3- Kabule göre de;
Tespit edilen kamulaştırma bedeli 1.003.293,25 TL olduğu halde hüküm fıkrasında maddi hataya düşülerek 1.033.293,25 TL bedele hükmedilmesi,
Doğru olmadığı gibi,
4-Anayasa Mahkemesi"nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas - 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunu"nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden, Mahkeme kararının açıklanan nedenlerle davacı idare ve bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazları doğrultusunda HMK"nun 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi"ne GÖNDERİLMESİNE, bir kısım davalılardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 19/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.