Danıştay 6. Daire 2018/5232 Esas 2022/1465 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/5232
Karar No : 2022/1465

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Belediye Başkanlığı/...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmazlar ve ...ada ...parsel sayılı taşınmazların 10 metrelik yol, LPG otogaz dolum istasyonu, rekreasyon alanı olarak belirlenmesine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:...sayılı kararda; dava konusu taşınmazlara ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planının onaylandığı tarihten itibaren 1 yıl geçmiş olmasına karşın ilçe belediye meclisi tarafından uygulama imar planının yapılmadığı, değişikliğin 1/5000 ölçekli nazım imar planında yer verilen kullanım kararlarına uygun olarak yapıldığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu taşınmazların 1/5000 ölçekli nazım imar planında ticari rekreasyon alanı olarak belirlenmesine rağmen dava konusu planda rekreasyon alanı olarak belirlendiği, üst ölçekli plan kararlarına aykırılık bulunduğu, alanda yeni bir servis yoluna ihtiyaç bulunmadığı, dava konusu alana ilişkin mahkeme kararlarının LPG istasyonuna ilişkin olduğu, enerji nakil hattının dava konusu planda gösterilmediği, davalı idare tarafından yapılan plan değişikliğinin mahkeme kararını yansıtmadığı ileri sürülmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin rekreasyon kullanım alanına ilişkin kabulü ile kararın bu kısmının bozulması gerektiği, diğer kullanım kararları bakımından temyiz isteminin reddi ve Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının anılan kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, Ostim ...ada, ...ve ...parsel sayılı taşınmazların üzerinde mevcut akaryakıt istasyonunun bulunduğu ve taşınmazların mülkiyetinin ...San. Tic. Ltd. Şti.'ne ait olduğu, şirket tarafından 02.03.2012 tarihinde taşınmazlarının kullanım kararının LPG otogaz dolum istasyonu olarak 1/5000 ölçekli nazım imar planına işlenmesi talebinde bulunulduğu, başvurunun zımnen reddi üzerine .... İdare Mahkemesinin E:...sayılı dosyasında dava açıldığı, .... İdare Mahkemesinin 07.02.2013 tarihli kararıyla işlemin yürütülmesinin durdurulmasına karar verildiğinden kararın uygulanması amacıyla imar planı değişikliği teklifi hazırlanarak belediye meclisine gönderildiği, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararıyla plan değişikliği teklifinin ret edildiği, bu ret kararı üzerine yeniden ...San. Tic. Ltd. Şti. Tarafından .... İdare Mahkemesinin E:...sayılı dosyasında dava açıldığı ve Mahkemece verilen yürütmenin durdurulması kararı üzerine Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği yapıldığı anlaşılmıştır.
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliyle ...San. Tic. Ltd. Şti.'ye ait taşınmazlar LPG Otogaz Dolum İstasyonu olarak belirlenmiş, ... ada ve ... adanın kuzeyinde kalan ağaçlandırılacak alan kullanımı ticari rekreasyon alanı kullanımına dönüştürülmüş ve alanın servis alabilmesi için 10 metrelik taşıt yolu plana işlenmiştir.
1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği uyarınca hazırlanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği teklifi Yenimahalle Belediye Meclisinin ...tarihli, ...sayılı kararı ile kamulaştırma maliyeti getirdiği ve üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planına uygun olmadığı nedeniyle tekrar değerlendirilmek üzere İmar ve Şehircilik Müdürlüğüne iade edilmek suretiyle reddedilmiş, dava konusu parsellere ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin 5216 sayılı Kanunun 7/b maddesi gereğince Ankara Büyükşehir Belediye Meclisince onaylanması üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Yasasının 5. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
3194 sayılı Yasanın 6. maddesinde, planlar kapsadıkları alan ve amaçları açısından çevre düzeni planları ve imar planları olarak iki ana kategoriye ayrılmış, imar planlarının ise nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak hazırlanacağı, her planın bir üst kademedeki plana uygun olacağı hükme bağlanmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği Ek-2 de yer alan 8 sayılı dipnotta:"Düzenleme Ortaklık Payından elde edilmemiş Özel Kreş + Anaokulu, Özel İlköğretim, Özel Ortaöğretim, Özel Sağlık Tesisi, Özel Kültürel Tesis, Özel Sosyal Tesis Alanları; imar planı kararıyla ayrılmak, kamu ve özel altyapı oranları ilgili yatırımcı Bakanlık veya kamu kuruluşunca belirlenmek kaydıyla, bu tabloda belirtilen kişi başına asgari standart değerinin içinde yer alır." düzenlemesiyer almıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 5. maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde:" Sosyal altyapı alanları: Birey ve toplumun kültürel, sosyal ve rekreatif ihtiyaçlarının karşılanması ve sağlıklı bir çevre ile yaşam kalitelerinin artırılmasına yönelik kamu veya özel sektör tarafından yapılan eğitim, sağlık, dini, kültürel ve idari tesisler, açık ve kapalı spor tesisleri ile park, çocuk bahçesi, oyun alanı, meydan, rekreasyon alanı gibi açık ve yeşil alanlara verilen genel isimdir."kuralına yer verilmiştir.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu kararın 10 metrelik taşıt yolu ve LPG ve Servis İstasyonu alan kullanım kararı yönünden;
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Daireleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın iptale ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.


Temyiz istemine konu kararın rekreasyon alanı kullanım kararı yönünden;
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri uyarınca alt ölçekli planların üst ölçekli planlarda belirlenen planlama ana ilkelerine, stratejilerine ve kararlarına uyumlu olması zorunludur. Planların kademeli birlikteliği ve planlama hiyerarşisi olarak da adlandırılan bu ilke gereği alt ölçekli planın hukuki denetiminin üst ölçekli plana göre yapılması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlık konusu taşınmazın, 1/5000 ölçekli nazım imar planında ticari rekreasyon alanında kaldığı, dava konusu 10/09/2015 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ise rekreasyon alanı olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinde sosyal altyapı alanları içinde rekreasyon alanı bulunmakla birlikte ticari rekreasyona ilişkin tanıma ve lejantta yer verilmemiştir. Yönetmeliğin Ek 2 tablosunun 8 sayılı dipnotunda ise asgari standart değeri içinde sayılan ve özel sektör tarafından gerçekleştirilebilecek kamu hizmetleri içinde rekreasyon alanı bulunmamaktadır.
Bu durumda rekreasyon alanı ile ticari rekreasyon alanı kavramlarının farklı olduğu, Yönetmelikte ticari rekreasyon lejantının bulunmadığı sonucuna ulaşılmakla birlikte uyuşmazlığa konu taşınmazların 1/5000 ölçekli nazım imar planında ticari rekreasyon alanı olarak ayrıldığı ve anılan planın iptali istemiyle dava açılmadığı anlaşıldığından dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında taşınmazın üst ölçekli plana aykırı olarak rekreasyon alanı kullanımına ayrılmasında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının rekreasyon alanına ilişkin kısmının iptali gerektiğinden aksi yönde verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesinin kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin rekreasyon alanına ilişkin kısmının kabulüne, kalan kısım bakımından reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararın rekreasyon alanına ilişkin kısmının BOZULMASINA, kalan kısmının ONANMASINA,
3. Bozulmasına karar verilen kısım yönünden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi gönderilmesine, 14/02/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.