Mahkemesi :Ardahan 1. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :26.12.2013
Numarası :2013/206-387

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkin olup mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı davasında davalı ile aralarında düzenlenen 16.06.2011 tarihli sözleşme ile muhtelif köylerin köy içi kilitli parke taşı yapım işini üstlendiğini, işin devamı sırasında %30"a varan ilave iş yaptığını, bunların bedellerinin ödenmediğini, ayrıca haksız olarak gecikme cezası kesildiğini belirterek fazla imalât için fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 1.000,00 TL, ceza için 33.265,12 TL toplam 34.465,00 TL"nin davalıdan tahsilini talep etmiş, mahkemece davacının geçici kabul tutanağı ve 2 nolu kesin hakediş raporuna ihtirazi kayıt koymadığından fazla imalât ve ceza kesintisine ilişkin talepte bulunamayacağı gerekçesi ile dava reddedilmiştir.
Taraflar arasında 16.06.2011 tarihli sözleşmenin düzenlendiği ihtilafsızdır. Sözleşmenin 9.2 maddesinde ekleri sayılmış olup bu eklerin birinci sırasında idari şartnamenin olduğu, ikinci sırada sözleşme, üçüncü sırada da yapım işleri genel şartnamesinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Sözleşmenin eki olan yapım işleri genel şartnamesi sözleşme tarihinde yürürlükte olan 1086 sayılı HUMK"nın 287. ve 6100 sayılı HMK"nın 197. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olup mahkemelerce görevi gereği kendiliğinden gözetilmesi gerekir. Yüklenicinin sözleşme kapsamında yaptığı imalâtlarla ilgili olarak talepte bulunabilmesi için sözkonusu şartnamenin 40 ve 41. maddelerine göre hakediş raporunun "idareye verilen ...tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gerekir. Yüklenicinin itirazını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı hükmü bulunmaktadır. Sözleşme dışı olan ve hakedişe girmeyen imalâtlar için ise bu şekilde bir itirazın bulunmasına gerek yoktur. Sözleşmenin eki olan idari şartnamenin 48.1 maddesinde ise iş artışının zorunlu olması halinde sözleşme bedelinin %30"una kadar oran dahilinde sözleşme ve ihale dökümanındaki hükümler çerçevesinde idarece yükleniciye yaptırabileceği kabul edilmiştir.
Somut olayda da davacı tarafından sözleşme dışı imalât yapıldığı iddia edildiğine göre bu iddianın birinci sıradaki sözleşme eki idari şartname hükümlerine göre değerlendirilmesi gerekir. Yukarıda açıklandığı gibi sözleşme dışı imalâtlar için hakedişlere ihtirazi kayıt konulmasına gerek olmadığından mahkemece yapılması gereken iş, konusunda uzman bilirkişilerden alınacak rapor ile öncelikle sözleşme kapsamında yapımı gereken imalâtların yapılıp yapılmadığının saptanması, bundan sonra %30 oranda yapıldığı belirtilen imalâtların denetime açık bir şekilde belirlenip bedellerinin sözleşme fiyatlarıyla hesaplattırılması, %30 dışında kalan imalât yapılmış ise bunların bedellerinin yapıldığı yıl piyasa rayiçlerine göre belirlenip sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir. Açıklanan bu gerekçe ile eksik incelemeye dayalı kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 26.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.