14. Hukuk Dairesi 2018/1885 E. , 2019/6287 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 13/05/2009 gününde verilen dilekçe ile asıl davada harici satım sözleşmesinin aynen ifası ve tazminat, birleştirilen davada gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; asıl ve birleştirilen davanın reddine dair verilen 21/09/2010 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi asıl davada davalı birleştirilen davada davacı ... Sağlıklı Yaşam Emlak Kuyumculuk İnşaat Gıda Turizm Tekstil ve San. Ltd. Şti. vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Asıl dava, harici satım sözleşmesinin aynen ifası ve tazminat, birleştirilen dava gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Asıl davada davacı ... kendi adına asaleten davacı ... adına vekaleten sunduğu dava dilekçesinde,... ilçesi, 113 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 109/400 oranındaki payın gerçek malikinin Gerrit olduğunu, taşınmaz üzerinde villa bulunduğunu, yabancı kişilerin taşınmaz edinmesine ilişkin hukuki prosedürün zaman alması nedeniyle tapuda emaneten kendisi adına tescil edildiğini, davacı ..."ın gerçek malik olarak davalılardan Anna ile adı geçen payın satışı hususunda anlaştığını, davalı ..."nın isteği ile dava konusu payın diğer davalı ... Sağlıklı Yaşam Emlak Kuyumculuk İnşaat Gıda Turizm Tekstil ve San. Ltd. Şti. adına devrinin kararlaştırıldığını, bu amaçla davacı ... ile davalı şirket arasında yapılan ... Noterliğinin 10.10.2008 günlü 23118 yevmiye sayılı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile dava konusu payın satışının vaat edildiğini, satış bedelinin gerçekte fazla olmasına rağmen senette belediyenin belirlediği rayiç değerin gösterildiğini, davacı ... ile davalı ... arasında yapılan 10.10.2008 tarihli harici sözleşmede gerçek satış bedelinin % 10 miktarındaki 33.000 Euro"nun davacı ..."ın banka hesabına yatırıldığını, satış bedelinin bakiyesi olan 297.000 Euro karşılığı 570.240,00 TL"nin davacı ... ile davalı ... adına müşterek hesap olarak açılan ... Alanya Şubesi 312000 1015 numaralı hesaba yatırıldığını, taşınmazın zilyetliğinin davalılara teslim edildiğini, ancak davalıların dava tarihine kadar davalı şirket adına dava konusu taşınmazın edinimi için gerekli izin başvurusunu yapmadıklarını, ... Valiliği bünyesindeki izin başvurularını sonuçlandıran komisyona sorulursa durumun anlaşılacağını iddia ederek, taraflar arasındaki akdin aynen ifa edilerek 113 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 109/400 payın davalılar adına kayıt ve tesciline, davacı ... ile davalı ..."nın ... Şubesindeki ortak hesabındaki bedelin davacı ..."a ödenmesi ile maddi ve manevi tazminat istemiştir.
Davalı ..."nın kendi adına asaleten davalı şirket adına temsilen atadığı vekilin sunduğu cevap dilekçesinde, davacı ..."ın dava konusu payın maliki olmadığını, harici yapılan adi yazılı sözleşmeye dayanılarak ifa talep edilemeyeceğini, ancak sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince karşılıklı edimlerin geri istenebileceğini, davalı şirket tarafından gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davası açıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Birleştirilen davada davacı asıl davada davalı ... Sağlıklı Yaşam Emlak Kuyumculuk İnşaat Gıda Turizm Tekstil ve San. Ltd. Şti. tarafından Nejat aleyhine yukarıda tarih ve yevmiye numarası belirtilen gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemiyle dava açılmıştır.
Birleştirilen davanın davalısı ..., birleştirilen davanın 05.11.2009 tarihli celsesindeki beyanında, dava konusu taşınmazdaki payla ilgili olarak asıl davanın davacısı Gerrit ile davalılar Anna ve şirket arasında satıma ilişkin sözleşme yapıldığını belirterek bu sözleşmenin ifası için asıl davanın açıldığını, dosyanın asıl dava ile birleştirilmesini istemiş, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/357 Esas sayılı dosyasında 15.12.2009 tarihli 2009/649 Karar sayısı ile asıl dava dosyasıyla birleştirilmesine karar verilmiştir.
Mahkemece, asıl ve birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, asıl davanın davalısı - birleştirilen davanın davacısı ... Sağlıklı Yaşam Emlak Komisyonculuk İnşaat Gıda Turizm Tekstil Ticaret Limited Şirketi vekili temyiz etmiştir.
Kaynağını Borçlar Kanununun 22. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanununun 213. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.
Somut olaya gelince; dava konusu gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine göre ..., ... ilçesi, 113 ada 1 parsel numarasında kayıtlı bulunan taşınmazdaki hak ve hisselerinin tamamını asıl davada davalı - birleştirilen davada davacı şirkete 6.000,00 TL bedelle satmayı vaat etmiş, taşınmazın tapusunun kanuni engeli kalktığı tarihten itibaren 10 gün içinde ferağ takririnin verileceği, taşınmazın bedelinin tapuda ferağ verildiğinde ödeneceği hususlarında anlaşılmıştır. Mahkemece, sözleşmede şart olarak belirtilen kanuni engelin kalkığına dair taraflarca her hangi bir delil ibraz edilmeğinden asıl ve birleştirilen davanın reddine karar verilmiş ise de 10.10.2008 tarihli 23118 yevmiye sayılı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı vaat alacaklısı üzerine tescil hükmü kurulması ile ilgili olarak kanuni engel olan hususların ne olduğu doğrultusunda araştırma yapıldıktan sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.10.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.