MAHKEMESİ : Fatsa 2 Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 13/06/2013
NUMARASI : 2013/140 E-2013/278 K.

Taraflar arasındaki alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Fatsa 2.Asliye Hukuk Mahkemesince mahkemenin görevsizliğine dair verilen 20.09.2012 gün ve 2012/333 E.-2012/31 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 07.02.2013 gün ve 2013/327 E.-2013/1858 K. sayılı ilamı ile;
(...Davacı vekili dilekçesinde; davacının Fatsa İlçesi, Sakarya Mahallesi, 148 ada, 90 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, davalı tarafın 01.09.2006-01.09.2009 tarihleri arası dava konusu taşınmazı herhangi bir kira sözleşmesi ve kiracılık ilişkisine dayanmaksızın işgal ettiğini, söz konusu dönemde taşınmazın hukuki semerelerinden yararlanılamadığını belirterek şimdilik 8.700 TL ecrimisilin faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevabında; davalının dava konusu taşınmazı işgal etmediğini, davacı tarafın ödenmeyen kira bedellerinin tahsili için icra takibi başlattığını bu hususunda kira ilişkisini ortaya koyduğunu, uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklanmış olması nedeniyle mahkemenin görevli olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; taraflar arasındaki uyuşmazlığın sözlü kira akdinden kaynaklanan kira bedelinin ödenmemesine ilişkin olduğu, davaya bakmakla Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.
Haksız işgal tazminatı (ecrimisil), taşınmaz üzerinde zilyetliği bulunmayan malik tarafından, taşınmaza bir hakka, diğer bir deyişle malike karşı ileri sürülebilir bir hakka dayanmadan iyiniyet olmaksızın, zilyet olan kimseye karşı yöneltilebilen bir talep ve dava türüdür (HGK.1.11.2000, 2000/3-1341-1584).
Davalı kiracı sıfatı ile aleyhine başlatılan Fatsa İcra Dairesi"nin 2011/1408 sayılı takip dosyasında kendisine gönderilen ödeme emrine karşı yaptığı itirazında, 2009 yılının 9. ayından itibaren takip konusu taşınmazda oturduğunu, alacaklı ile yazılı veya sözlü kira kontratı yapmadığını beyanla kiracılık ilişkisini inkar etmiştir. Bu dava sırasında dava konusu taşınmazda kiracı olduğunu ileri sürmüş ise de buna ilişkin delil ileri sürmemiştir. Davacınında, haksız işgal nedeni ile talepte bulunduğu hususu dikkate alınarak davaya ecrimisil davası olarak bakılması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile uyuşmazlığın kira bedelinin ödenmemesine ilişkin olduğunun kabulü ile görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN : Davacı vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava; 8.700,00 TL alacağın tahsili isteğine ilişkindir.
Davacı vekili müvekkilinin dava konusu taşınmazın maliki olduğunu, davalının, bu taşınmazı 01/09/2006 - 01/09/2008 tarihleri arasında herhangi bir kira sözleşmesi ve kiracılık ilişkisine dayanmaksızın işgal ettiğini, bu işgal nedeni ile alacak için ilamsız takip başlatıldığını, bu takipte davalının dava konusu taşınmazda kira ilişkisi olmaksızın oturduğunu ve herhangi bir para ödemediğini kabul ettiğini, davalının taşınmazda kaldığı süre boyunca ödeme yapmadığı kira bedelinin her yıl ve her ay için işleyecek ayrı ayrı faiz ile birlikte hesaplanarak toplam 8.700,00 TL ecrimisilin davalıdan alınarak davacıya verilmesini istemiştir
Davalı vekili; davalının dava konusu taşınmazı işgal etmediğini, davacı tarafın ödenmeyen kira bedellerinin tahsili için icra takibi başlattığını, bu hususun da kira ilişkisini ortaya koyduğunu, uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklanmış olması nedeniyle mahkemenin görevli olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur
Mahkemece; taraflar arasındaki uyuşmazlığın sözlü kira akdinden kaynaklanan kira bedelinin ödenmemesine ilişkin olduğu, davaya bakmakla Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine dair verilen karar; davacı vekilinin temyizi üzerine; Özel Daire tarafından yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulmuş, Mahkemece davacı tarafından yapılan takipte alacaklıya ait dairede oturulan 2006-2008 yılları arası kiranın talep edildiği, takip dosyası, davalının beyanları ve itiraz dilekçesinden taraflar arasında kira ilişkisinin mevcut olduğu ancak uyuşmazlığın kira bedelinin miktarında toplandığı, 6100 sayılı HMK"nun 4/1-a maddesi uyarınca kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlık sözlü kira akdinden kaynaklanan kira bedelinin ödenmemesine ilişkin olduğundan Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu” gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
Direnme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık, taraflar arasında kira ilişkisinin bulunup bulunmadığı, buna göre açılan davada sulh hukuk mahkemesinin görevli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü için öncelikle ecrimisil istemlerinin hukuksal boyutunun değerlendirilmesinde zorunluluk bulunmaktadır.
Bilindiği gibi, kanunlarımızda tanımı yapılmamakla birlikte gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle işgal tazminatı, hak sahibinin kötü niyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarih 22/4 sayılı İnançları Birleştirme Kararında “…fuzuli işgalin kiraya benzetilemeyeceği; …haksız bir eylem sayılması gerektiği, …bir zarar meydana gelirse bunun tazmin ettirileceği, …Medeni Kanunun (mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi) 908 inci maddesi anlamında zilyedin faydalanmasından doğan bir istem olduğu…” vurgulanmıştır.
Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır ve ecrimisilin tahsili için açılacak davaların genel mahkemelerde görülmesi gerekir.
Öte yandan uyuşmazlığın çözümü açısından dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu dikkate alınmak suretiyle sulh hukuk mahkemelerinin görev alanının da irdelenmesi gerekmektedir
1086 sayılı HUMK"nun 8/II-1 hükmü gereği kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, aktin feshi yahut tesbit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaları görmeye münhasıran sulh mahkemeleri görevlidir.
Buna göre, kira alacağının müstakilen dava konusu yapılması halinde sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğundan sözetmek mümkün değildir. Davanın niteliğinin, HUMK"nun 8 nci maddesinde sayılan ve sulh mahkemesinin görevli bulunduğu dava türünden olmaması halinde görev hususu dava tarihinde yürürlükte olan genel kurala göre; dava olunan şeyin değerine göre belirlenecektir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafından davalı aleyhine 15.07.2011 tarihinde yapılan takipte alacaklıya ait dairede oturulan 2006-2008 yılları arası kira alacağının talep edildiği, davalının da takibe itiraz dilekçesindeki beyanlarında aylık kira bedeli miktarlarını belirterek, buna ilişkin yatırdığı miktarlardan bahsettiği, kira sözleşmesi ve kira ilişkisini zımnen kabul ettiği, ancak talep edilen aylık kira bedeline itiraz ettiği, buna göre takip dosyası ve davalının beyanlarından taraflar arasında sözlü kira ilişkisinin mevcut olduğu, ancak uyuşmazlığın kira bedelinin miktarında toplandığı anlaşılmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta dava tarihi 19.08.2011 tarihi olup, davacı davalıdan 8.700,00 TL talep etmiştir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK’un 8/1.maddesine göre davaya bakmaya miktar itibariyle asliye hukuk mahkemesi görevlidir.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında bir kısım üyeler tarafından taraflar arasında kira sözleşmesinin bulunmadığı, kira alacağı adı ile yapılan takibin tek başına kira sözleşmesinin varlığını kanıtlamayacağı, bu nedenle Özel Dairenin bozma gerekçesi çerçevesinde kararın bozulması gerektiği görüşü dile getirilmiş ise de, bu görüş Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir
O halde Mahkemece davanın açıldığı tarih itibariyle istenilen kira alacağının miktarının sulh hukuk mahkemesinin görev alanını aştığı ve Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek işin esasına girilmesi gerekirken 6100 sayılı HMK’nın 4/1 maddesi gereğince görevsizlik kararı verilmesi doğru değildir.
Direnme kararı, açıklanan bu değişik gerekçeyle bozulmalıdır.
S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen Değişik nedenlerden dolayı BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 18.03.2015 gününde oyçokluğu ile karar verildi.