Danıştay 6. Daire 2018/6751 Esas 2022/1597 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/6751
Karar No : 2022/1597

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI)...
VEKİLİ : Av. ...

2-(DAVALI) ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF :1- (DAVALI) ...Belediye Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. ...

2- (DAVALI) ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı

3- (DAVACI)...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara İli, Gölbaşı İlçesi, ...Mahallesi, Kentsel Gelişim Projeleri 2. Etap 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının kabulüne ilişkin ...tarih ve ...sayılı Gölbaşı Belediye Meclisi kararı ile bu kararın onanmasına ilişkin ...tarih ve ...sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararının ve Gölbaşı Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile kabul edilen, Ankara Büyükşehir Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile onaylanan parselasyon işleminin Ankara İli, Gölbaşı İlçesi ...Mahallesi ...sayılı parsele ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; dosyadaki bilgi ve belgeler ile bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden Ankara ili, Gölbaşı İlçesi, (Tuluntaş, Koparan) 2. Etap Planlama Alanının 1/25.000 ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım imar Planı Güneybatı Planlama Bölgesi içinde yer aldığı, alana ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin ...tarih ve ...sayılı Gölbaşı Belediye Meclisi kararıyla kabul edildiği, planlama sürecinde gerçekleştirilen iş ve işlemlerin üst ölçekli planlara, dolayısıyla plan hiyerarşisine uygun olduğu, parselasyon planının 26/11/2015-28/12/2015 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, davacı tarafından bu süre içinde itiraz edildiği, bu itirazın en geç son ilan gününden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılması gerekirken bu tarihten sonra itirazın Gölbaşı Belediye Encümeninin ...tarih ...sayılı kararı ile kabul edilmesi ve Ankara Büyükşehir Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile onaylanmasına ilişkin kararlar doğrultusunda yapıldığından ve davacının parselasyon planına itirazının zımnen reddedilmesi nedeniyle bakılan dava açıldığından, davanın açıldığı tarihteki durum dikkate alınarak parselasyon planı ile dayanağı imar planlarının değerlendirilmesi gerektiği, dava konusu ... sayılı kadastral parselin 1/1000 ölçekli uygulama imar planında ticaret ve konut kullanımında kaldığı, parselasyon planında düzenleme ortaklık payı oranının 0.379249, kamu ortaklık payı oranının 0.1101967 olduğu, bu oranların mevzuata uygun olduğu, fakat davacının tahsise giren hissesinin ...ada, ...sayılı parselden 1757,48/9218,99 m² KOP alanından hisselendirildiği, kamu ortaklık payı oranının DOP oranı kesildikten sonra düzenlemeye giren tüm parsellere uygulanması gerektiği, davacıya ticaret alanında kalan ...ada, ...sayılı parselde tam, konut alanında kalan ..., ada ...sayılı parselden hisseli olarak tahsisin yapıldığı, fakat 149 kadastral parselin diğer hissedarına tamamı ticaret alanında kalan ...ada, ...parsel sayılı taşınmazın müstakil olarak tahsis edildiği, bu durumun mekansal eşdeğerlilik açısından şehircilik ilkelerine uygun olmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu parselasyon işleminin iptaline, davanın imar planına ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; uygulama imar planı yönünden Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının istinaf başvurusu incelendiğinde; İdare Mahkemesince, davanın imar planına yönelik kısmının reddine karar verildiği dikkate alındığında, lehe olan karar için istinaf yoluna başvurulmasının usul hukuku açısından mümkün olmaması nedeniyle davalı büyükşehir belediye başkanlığının istinaf başvurusunun mahkeme kararının plana yönelik kısmının incelemesi hukuken mümkün olmadığı, davacının imar planı yönünden istinaf başvurusuna gelince; Dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planının kabulüne ilişkin ...tarih ...sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi tarafından açılan davada; dava konusu işlemin iptali yolunda verilen .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:..., ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararlarına yapılan istinaf başvurularının, ...Bölge İdare Mahkemisinin ...tarih ve E:..., K:...; E:..., ...sayılı kararlarıyla reddedildiğinden dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dayanaksız kalması nedeniyle hukuka uyarlık bulunmadığı, parselasyon işlemine gelince; İdare Mahkemesi kararının dava konusu parselasyon işleminin iptaline ilişkin kısmı yönünden davalı idarece esas, davacı tarafından gerekçe yönünden istinafa başvurulduğu, parselasyon işleminin dayanağı 1/1000 ölçekli uygulama imar planının hukuka aykırı bulunmasıyla birlikte, parselasyon işleminin dayanaksız kalması nedeniyle bu gerekçeyle parselasyon işleminin iptaline ilişkin mahkeme kararının anılan kısmının istinaf başvurusunun reddi gerekmekte ise de; davalı idare yönünden aleyhe bozma yasağı karşısında bu kararın verilmesi hukuken mümkün olmadığı, ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:...sayılı ara kararına verilen cevap eki parselasyon planının ve dosyanın birlikte incelenmesinden; davacı tarafından parselasyon işlemine karşı askı tarihleri içerisinde itirazda bulunulduğu, bu itirazın sonucu beklenmeden anılan parselasyon işleminin de iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, dava devam ederken Gölbaşı Belediye Encümeni'nin ...tarih ve ...sayılı kararıyla kabul edilen Ankara Bükükşehir Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararıyla onaylanan işlemle itiraz kabul edilerek davacı ile birlikte uyuşmazlık konusu taşınmazda hissedar olan diğer şahsa kadastral parsel üzerinde oluşturulan imar parsellerinden hisseleri oranında tahsis yapıldığı ve davacının dava dilekçesinde parselasyon işlemine yönelik iddiaları dikkate alındığında ve bu iddiaları kaldıracak nitelikte, davacının talebi yönünde yeniden işlem tesis edildiği anlaşıldığından, parselasyon işlemine yönelik konusu kalmayan davanın esası hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, bu itibarla davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı istinaf başvurusunun incelenmeksizin reddine, davacının istinaf başvurusunun kabul edilerek imar planına (davanın reddine ilişkin) ve parselasyona (iptaline ilişkin) yönelik mahkeme kararının kaldırılmasına, 2577 sayılı Yasa'nın 45/4.maddesi uyarınca esastan incelenen davada; dava konusu uygulama imar planının iptaline, parselasyona ilişkin kısmı yönünden davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, İmar Kanununun 18inci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmelik gereğince enerji nakil hattı için kamu ortaklık payından oluşan parsel oluşturulamayacağı, kamu ortaklık payı ile oluşturulan parselin tahsis edilen kurum tarafından kamulaştırılması gerektiği, Teiaş tarafından elektrik nakil hattı için kamulaştırma yapıldığı bu sebeple davacının kamu ortaklık payı nedeniyle hissedar olduğu dava konusu parselin kamulaştırılmayacağı, bu durumun kamu ortaklık payının mahiyetine aykırı olduğu, davanın konusu kalmadığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilemeyeceği ileri sürülmektedir.
Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından, davanın süresinde açılmadığı, idarelerinin görevinin plan ve parselasyonları onaylamaktan ibaret olduğu bu sebeple husumet yönünden davanın reddi gerektiği, planlama süreci ve planın yürürlüğe girmesine ilişkin işlemlerin mevzuata uygun olduğu, davacının iddialarının soyut nitelikte olduğu, dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :
Davacı tarafından, davanın süresinde açılmadığı ve husumet itirazlarının yerinde olmadığı, davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Gölbaşı Belediye Başkanlığı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Davalının temyiz isteminin reddi ile Bölge idare mahkemesinin uygulama imar planına ilişkin kısmının onanması, davacının temyiz isteminin ise kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının parselasyon işlemine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının hissedarı olduğu ve kısmen konut, kısmen ticaret alanında kalan Ankara İli, Gölbaşı İlçesi, ...Mahallesi ...parseli kapsayan alanda yapılan ve davacıya, ...ada ...sayılı parselde tam, ...ada ...sayılı parselde ve ...ada ...sayılı parselde hisseli tahsis yapılmasına ilişkin parselasyon işleminin, Gölbaşı Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile kabul edilerek ve Ankara Büyükşehir Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile onaylanması üzerine 26/11/2015-28/12/2015 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, davacı tarafından askı süresi içinde (10/12/2015 tarihinde) yapılan itirazın zımnen reddi üzerine parselasyon işlemi ile dayanağı 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan haliyle 3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmış, "Arazi ve arsa düzenlemesi" başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrasında: "İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu Ankara İli, Gölbaşı İlçesi, ...Mahallesi, Kentsel Gelişim Projeleri 2. Etap 1/1000 ölçekli uygulama imar planının kabulüne ilişkin ...tarih ve ...sayılı Gölbaşı Belediye Meclisi kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin ...tarih ve ...sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararı yönünden;
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ilişkin İdare Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin karara karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesi kararının anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Dava konusu Gölbaşı Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile kabul edilen, Ankara Büyükşehir Belediye Encümeninin ...tarih ve ...sayılı kararı ile onanan parselasyon işlemi yönünden;
Parselasyon işlemleri, imar planlarına uygun biçimde yapılması, planda öngörülen umumi hizmet alanları ve kamu hizmet alanları kullanımlarına göre düzenleme ortaklık payı ve kamu hizmetlerine katılım payı oranlarının belirlenmesi ve 3194 sayılı Yasanın 18. maddesinin uygulanmasına dair Yönetmelikte ayrıntılı olarak belirlenen usul ve esaslara uygun biçimde hazırlanması ve onaylanması gereken işlemlerdir.
1/1000 ölçekli uygulama imar planının Bölge İdare Mahkemesince iptaline karar verilmesi karşısında dayanaksız kaldığı anlaşılan parselasyon işleminin iptaline karar verilmesi gerekirken parselasyon işlemi yönünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Parselasyon işlemi yönünden dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının bu kısmının BOZULMASINA,
3. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
4. Uygulama imar planı yönünden davanın reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin iptali yolundaki Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısmının ONANMASINA,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 15/02/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.