5. Hukuk Dairesi 2015/19013 E. , 2016/5906 K.
"İçtihat Metni"
TARİHİ : 20/04/2015
NUMARASI : 2014/138-2015/222
Taraflar arasındaki Kamulaştırma Kanununun 23.maddesine dayanan geri alım davasının reddine dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün duruşmalı olarak Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 22/03/2016 günü taraf vekillerinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak, sözlü açıklamaları da dinlendikten ve dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden; dava konusu taşınmazın tamamının imar planında fuar alanına isabet ettiğinden 07.08.1998 tarihinde kamulaştırılmasına karar verildiği, Kamulaştırma Kanununun 8.maddesi gereğince anlaşma yoluyla kamulaştırma işlemlerinin tamamlanıp 24.08.1998"de davalı idare adına tescil edildiği, aynı amaçla birçok parselin muhtelif tarihlerde davalı idarece kamulaştırıldığı, en son kamulaştırmanın 208 ada 83 parsele ilişkin olduğu, bu parselin de anlaşma yoluyla 13.01.2004 tarihinde Gaziantep B.. B.. adına tescil edildiği, daha sonra imar uygulamasının değiştirilerek taşınmazın bulunduğu alanın konut alanına çevrildiği, bu nedenle davacı tarafından taşınmazın geri alımı, mümkün olmadığı takdirde uğranılan zararın tazmini istemi ile işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
4650 sayılı Yasa ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun "Vazgeçme, İade ve Devir" kenar başlığını taşıyan ve 13.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile değiştirilen 22.maddesinde "Kamulaştırmanın kesinleşmesinden sonra, taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir. İade ./..
işleminin kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi halinde kamulaştırma bedelinin faizi alınmaz. Bu madde hükümlerine göre taşınmaz malı geri almayı kabul etmeyen mal sahibi veya mirasçılarının 23.maddeye göre geri alma hakları da düşer. Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz." hükmü yer almakta olup, söz konusu maddede kamulaştırılan taşınmaza ihtiyacı kalmayan idarenin, kamulaştırmadan sonraki davranışları düzenlenmiştir.
Bilindiği üzere, hak düşürücü süreler yasalar ve sözleşme ile belirlenen bir sürenin geçmesiyle sadece dava hakkını değil, bizzat hakkın kendisini ortadan kaldıran ve hakim tarafından resen nazara alınması gereken süreler olup, bu süreler, hukuki güvenliğin ve istikrarın sağlanması amacına hizmet eder.
Yukarıda açıklandığı üzere Kamulaştırma Kanununun 22.maddesine 13.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile eklenen ve Kamulaştırma Kanununun geçici 9.maddesi ile devam eden davalarda da uygulanması benimsenen üçüncü fıkra ile kamulaştırılan taşınmazlara, bu işlemin kesinleşmesinden itibaren kamu hizmetine tahsisi lüzumu kalmaması halinde mal sahiplerinin yasadan kaynaklanan yetkilerini kullanabilmeleri için 5 yıllık süre öngörülmüş olup, somut olayda kamulaştırmanın kesinleştiği tarihten davanın açıldığı tarihe kadar bu sürenin dolması nedeniyle, keza 23.maddeye göre de 5+1 yıllık hak düşürücü süre de geçtiğinden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile red kararı verilmesi sonucu itibariyle doğrudur.
Davacı vekilinin temyiz istemi yerinde olmadığından usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının Hazineye irad kaydedilmesine, aleyhine temyiz olunan davalı idare yararına yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 1.350,00-TL. vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, 22/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.