Danıştay 13. Daire 2016/877 Esas 2022/418 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/877
Karar No:2022/418

TEMYİZ EDEN (DAVACI) :… Hes Elektrik Üretim A.Ş.

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU :… İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Van ilinde kurulması planlanan "Ak Regülatörü ve Hes Projesi" için davacı şirkete verilen … tarih ve … numaralı üretim lisansının, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun Geçici 9. maddesinin birinci fıkrası ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin Geçici 15. maddesi uyarınca iptal edilmesine, söz konusu lisans kapsamında sunulan 580.000,00-TL tutarındaki teminat mektubunun 568.960,00-TL'lik kısmının irat kaydedilmesine ve lisans iptaline ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu karar tarihinden itibaren davacı şirket, şirket ortakları ile yönetim kurulu başkan ve üyelerinin 3 (üç) yıl süreyle elektrik piyasasında lisans alamayacağına, lisans başvurusunda bulunamayacağına, lisans başvurusu yapan tüzel kişiliklerde doğrudan veya dolaylı pay sahibi olamayacağına, yönetim kurullarında görev alamayacağına ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; davacı şirkete Van ilinde kurulması planlanan 12,776 MWm/12,392 MWe gücündeki "Ak Regülatörü ve HES Projesi" için … tarih ve … numaralı üretim lisansının verildiği, söz konusu lisansa inşaat öncesi dönemin 16 ay, inşaat döneminin 32 ay, tesisi tamamlama tarihinin de 06/05/2014 olduğunun işlendiği, davacı şirketçe, mevzuat uyarınca lisans sahiplerine yönelik yükümlülüklerin yerine getirildiğine ilişkin belgelerin en geç 02/05/2014 tarihine kadar Kurum'a sunulması gerekirken, bu tarihe kadar davacı şirket tarafından, ÇED belgesi dışında herhangi bir belge sunulamadığı, lisansın alınmasından yaklaşık dört yıl sonra 02/05/2014 tarihli dilekçeyle süre uzatım başvurusunda bulunulduğu, ancak projede hiçbir fiilî ilerlemenin bulunmaması üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, bu durumda, davacı şirketin üstlendiği işe ait yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemesi nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, davacı şirketin bölgedeki terör olayları nedeniyle durumlarının mücbir sebep kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin iddiasına ilişkin, Mahkemelerinin 11/03/2015 tarihli ara kararıyla güvenlik problemi nedeniyle faaliyetin yürütülemediğine yönelik resmi kurumlara (jandarma, emniyet, savcılık, valilik vs.) yapılmış bir başvurunun bulunup bulunmadığının, aynı gerekçeyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na yapılan 02/05/2014 tarihli süre uzatım başvurusunun dayanağını teşkil eden somut bir olay olup olmadığının sorulmasına rağmen davacı şirketçe, sorulan hususlara ilişkin somut bilgi ve belgeler ortaya konulamadığından Mahkemece bu iddiaya itibar edilmemiştir.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, proje sahasının, yoğun terör tehdidinin söz konusu olduğu bölgede yer aldığı, can ve mal güvenliklerinin bulunmadığı, bölgedeki diğer HES şantiyelerine yapılan saldırılarla şirketlerine gözdağı verildiği, defalarca terör örgütü tarafından tehdit edildikleri, her ne kadar emniyet güçlerine bir bildirimde bulunulmasa da, belirtilen gerekçeler nedeniyle çalışmalara devam edilemediği, mevzuatta terör hareketleri ve doğal afetlerin, mücbir sebep olarak kabul edileceği belirtilmesine rağmen davalı idareye yapılan süre uzatım talebinin reddedildiği; ayrıca, bölgede yaşanan deprem nedeniyle de devlet kurumlarının bir dönem ciddi zorluklarla karşılaştığı, insanların şehir dışına göç etmeleri nedeniyle projede çalışacak insan bulamadıkları, belirsiz ve tedirgin bir ortamda maliyetlerin arttığı, şirketlerince projeye dair yükümlülükler yerine getirilirken ellerinde olmayan sebeplerle bu yükümlülüklerin öngörülen sürede yerine getirilemediği, İdare Mahkemesi'nce bu iddia yönünden herhangi bir değerlendirmede bulunulmaksızın karar verildiği, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından, proje kapsamında yer alan tesisin tamamlanması için öngörülen tarihin 06/05/2014 olduğu, 6446 sayılı Kanun'un Geçici 9. maddesi ile Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin Geçici 15. maddesi uyarınca, inşaat öncesi döneme ait yükümlülüklerin 02/05/2014 tarihine kadar yerine getirilmediğinin anlaşıldığı, bu tarihe kadar ÇED belgesi dışında herhangi bir belgenin idarelerine sunulmadığı, davacı şirket tarafından, öngörülen sürede yükümlülüklerin yerine getirilmediği, bölgedeki terör olaylarının mücbir sebep olarak kabul edilmesini gerekli kılacak bir durumun söz konusu olmadığı, davacı şirket tarafından lisansın alınmasından itibaren yaklaşık dört yıl geçmesine rağmen, bu süre içerisinde bir kısım izin ve onayların alınmadığı gibi sürecin son günlerine kadar başvuruda bulunulmadığı, bu nedenle davacı şirket tarafından gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3.Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4.Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5.2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 15/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.