Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/1257 Esas 2012/2518 Karar Sayılı İlamı

1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre  davalının  aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı kesinleşen işe iade kararı gereği işe başlatmamama tazminatı ile  kıdem tazminatı fark alacaklarının davalıdan  tahsilini istemiştir.
Davalı davacıya  beş aylık  işe başlatmama tazminatı, dört aylık ücret ve sosyal haklar   karşılığı olarak 31.200,00 TL ödendiğini, işe başlatmama tazminatı ödemesinden 2.632,50 TL gelir vergisi ile 105,30 TL damga vergisinin kesilerek ödendiğini beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın  kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm davalı  tarafından temyiz edilmiştir.
16.06.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5904 sayılı Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu"nda değişiklik yapılmış ve işe başlatmama tazminatı gelir vergisi istisnaları arasında gösterilmiştir. Buna göre işe başlatmama tazminatından gelir vergisi kesilmemeli, sadece damga vergisi kesilmesiyle yetinilmelidir. Aynı Kanun ile 193 sayılı Kanun"a eklenen geçici 77. maddede  ise, “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlerle ilgili olarak 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu"nun 21. maddesi uyarınca işverenlerce işçiye ödenen işe başlatmama tazminatları, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz. Anılan dönemlere ilişkin işe başlatmama tazminatı gelir vergisi tevkifatına tabi tutulan mükelleflerin; tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanunu"nun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca tahsil edilen gelir vergisinin red ve iade işlemleri yapılır” şeklinde kurala yer verilerek daha önce kesilen gelir vergisi ile ilgili iade esasları belirlenmiştir. Anılan düzenlemeye göre daha önce kesilen gelir vergisi tutarları vergi yükümlüsüne iade edilmelidir. Vergi yükümlüsü işçi olup, işçinin fazla ödenen  vergiyi  ilgili  vergi  dairesinden
talep etme hakkı vardır. Kanunda, vergi sorumlusu olan işverene iadeye dair bir düzenlemeye yer verilmemiştir. İşçi haksız yere kesilen gelir vergisini ilgili vergi dairesinden talep edebileceğine göre, işverenin aynı tutardan sorumluluğuna dair karar verilmesi mükerrer sorumluluğuna yol açacaktır. Bu nedenle işverence işe başlatmama tazminatından kesilerek vergi dairesine yatırılan gelir vergisi yönünden işverenin sorumlu tutulması doğru  olmaz.
Dosya içeriğinden kesinleşen işe iade kararı sonrası davalı işverenin davacıyı işe başlatmaması üzerine 01.08.2008 tarihinde dört aylık ücret ve işe başlatmama tazminatı olarak toplam 31.200,00 TL ödediği, bu ödemenin beş aylık işe başlatmama tazminatı için 17.550,00 TL"den gelir ve damga vergisinin kesilerek ödeme yapıldığı, Vergi Dairesinden getirtilen belgelerden de davalının gelir vergisini keserek vergi dairesine yatırdığı anlaşılmıştır. Ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda nihai miktar belirlenirken  işverenin vergi dairesine ödediği 2.632,50 TL gelir vergisi  düşülmeden hesaplama yapıldığı  görülmüştür. Mahkemece bu miktar yönünden verilen kabul kararı yerinde değildir. Vergi yükümlüsü davacının işe başlatmama tazminatından kesilip vergi dairesine ödenen gelir vergisi miktarını bizzat davacının kendisinin vergi dairesine başvurarak talep etmesi gerekirken, davalı işvereni mükerrer ödeme durumunda bırakacak şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 23.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.