Danıştay 2. Daire 2021/18569 Esas 2022/453 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/18569
Karar No : 2022/453

KARŞILIKLI TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR :
1- (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

2- (DAVACI) : ...Mirasçıları
1- ..., 2- ..., 3- ..., 4- ..., 5- ...
VEKİLİ : Av. ...

6- ..., 7- ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesince verilen ...günlü, E:..., K:...sayılı kararın, dilekçelerde yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca taraflarca temyizen incelenerek bozulması istemlerinden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; ecrimisil alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ...günlü, ...sıra numaralı 150.700,00 TL tutarlı ödeme emrinin iptali istemiyle açılmıştır.
.... İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı dava konusu işlemin 50.250,00 TL'lik kısmı yönünden iptali, 100.450,00 TL'lik kısmı yönünden davanın reddi yolunda verilen kararın, davanın reddine ilişkin kısmının davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay Onuncu Dairesinin 22/03/2018 günlü, E.2016/5995, K:2018/1201 sayılı kararıyla, ödeme emrine karşı yapılan itirazların "borcum yoktur" kapsamında değerlendirilip yapılacak inceleme sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : .... İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararıyla; mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu dikkate alınarak dava konusu ödeme emrinin kesinleşmeyen 100.450,00 TL'lik kısmının 49.709,86 TL'lik kısmının iptaline, 50.740,14 TL'lik kısmı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
1- Davalı İdarenin İddiaları: Ecrimisil bedelinin hukuka ve mevzuata uygun olarak belirlendiği ileri sürülmektedir,
2- Davacıların İddiaları : 25.063,00 m²'lik hisseli taşınmazın 12.531,00 m²'lik kısmının murislerinin hissesine isabet ettiği, kullanılan alanın kendi hisselerine düşen kısımdan daha az olduğu, Belediyenin hissesine düşen kısımda kullanımın bulunmadığı ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN CEVAPLARI :
1- Davacıların Cevabı: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
2- Davalı İdarenin Cevabı : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının, iptale ilişkin kısmının onanması, davacının temyiz isteminin kabulü ile anılan kararın redde ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Ecrimisil alacağının tahsili amacıyla ...günlü, ...sıra numaralı 150.700,00 TL tutarındaki ödeme emrinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75. maddesinde, Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların, gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9. maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, 13. maddesinde gösterilen komisyonca takdir ve tespit edilecek ecrimisil isteneceği; ecrimisil talep edilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmeyeceği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı; ecrimisil fuzuli şagil tarafından rızaen ödenmez ise, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunacağı, kira sözleşmesinin bitim tarihinden itibaren, işgalin devam etmesi hâlinde, sözleşmede hüküm varsa ona göre hareket edileceği, aksi hâlde ecrimisil alınacağı, işgal edilen taşınmaz malın idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç on beş gün içinde tahliye ettirilerek idareye teslim edileceği belirtilmiştir.
Aynı Kanun'un 74. maddesine dayanmak suretiyle hazırlanan ve 19/06/2007 günlü, 26557 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik"in "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde; fuzuli şagil (işgalci), "Kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, Hazine taşınmazının zilyetliğini, yetkili İdarenin izni dışında eline geçiren, elinde tutan veya her ne şekilde olursa olsun bu malı kullanan veya tasarrufunda bulunduran gerçek veya tüzel kişiler" olarak tanımlanmış, 85. maddesinin 4. bendinde ise; "Hazinenin paydaşı olduğu taşınmazların işgali halinde, Hazine payına tekabül eden miktar esas alınarak ecrimisil takip ve tahsilatı yapılır." kuralı yer almıştır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 688 ila 703. maddelerinde paylı mülkiyete ve elbirliği ile mülkiyete ilişkin esaslar düzenlenmiştir. Anılan Yasa maddeleri uyarınca paydaşlardan her birinin, paydaşlık giderilmediği sürece taşınmazın her noktası üzerinde payı oranında hak sahibi olduğu, davacının taşınmazda işgal ettiği belirlenen kısımda taşınmazda pay sahibi olan herkesin hissesi oranında hak sahibi olduğu anlaşılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davalı idarenin temyiz istemi yönünden :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Davacının temyiz istemi yönünden :
Dava dosyasının incelenmesinden; dava konusu 25.063,00 m² yüzölçümlü taşınmazın ½ hissesinin davacıların murisi ...'na, ½ hissesi dava dışı ...adına kayıtlı iken, ......tarafından, hissesine düşen 12.531,00 m²'lik alanın 2.000,00 m²'lik kısmının ... günlü, ...yevmiye numarası ile bedelsiz ve şartsız olarak belediyeye bağışlanarak tescil edildiği; belediye adına tescil edilen alanın 01/04/2006-20/05/2010 tarihleri arasında ...tarafından, yediemin otoparkı olarak işgal edildiğinden bahisle ...günlü, ...sayılı 100.450,00 TL miktarlı ecrimisil ihbarnamesi düzenlendiği, 21/05/2010-01/11/2011 tarihleri arası dönem için ise ecrimisil ihbarnamesi düzenlenmeden 50.250,00 TL tutarlı ödeme emri düzenlendiği, söz konusu alacağın tahsili amacıyla ise 01/04/2006 – 01/11/2011 dönemine ilişkin olarak … günlü, … sıra nolu 150.700,00 TL miktarlı ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuatın birlikte değerlendirilmesinden, ecrimisile ilişkin düzenlemeler ile Medeni Kanun'da yer alan paylı mülkiyete ve elbirliği ile mülkiyete ilişkin esaslar birlikte değerlendirildiğinde, paylı mülkiyet sahibinin payı oranında taşınmazdan yararlanabileceği, paydaşlık giderilmediği sürece taşınmazın her noktası üzerinde hak sahibi olduğu, kullandığı alan itibariyle kendisine ait hisse oranını aşmadığı sürece fuzuli şagil olarak kabul edilemeyeceği, kendisine ait hisse oranını aşan bir kullanımının tespiti halinde fuzuli şagil kabul edilip, hissesini aşan kısım için ecrimisil alabileceği anlaşılmaktadır.
Dava konusu hisseli taşınmazın davacıların murisi tarafından kullanıldığı hususunda çekişme bulunmamakta olup; uyuşmazlık, söz konusu taşınmazda hissedar olan davalı idarenin, diğer hissedardan ecrimisil isteyip isteyemeyeceği, şayet isteyebilecekse de hangi oranda isteyebileceği noktasında toplanmaktadır.
Uyuşmazlıkta, hisseli mülkiyete konu olan dava konusu taşınmazın 2.000,00 m²'lik kısmının davalı idare mülkiyetinde bulunduğu, mahkemece mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesinde yediemin otoparkı olarak kullanılan alanın 9.465,00 m² olduğunun tespit edildiği, davacıların murisinin kullandığı alanın kendi hissesi olan 12.531,00 m²'lik kısmı aşmadığı, bu nedenle bir işgalinin bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, hisseli taşınmazlarda, tasarrufta bulunan hissedarın kendi paylarını aşan bir kullanımı olması durumunda fazla kullanılan kısım için ecrimisil istenebileceği, hissedarın kendi hissesini aşmadığı sürece ecrimisil istenilmesinin mümkün bulunmadığı dikkate alındığında, fuzuli şagil olmadığı sabit bulunan davacıdan, 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi uyarınca ecrimisil istenilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİ ile …. İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, iptale ilişkin kısmının ONANMASINA,
2. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜ ile anılan kararın redde ilişkin kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi halinde, bu harcı yatıran davacılara iadesine,
4. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.