Danıştay 4. Daire 1988/3120 Esas 1989/2588 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 2588
Esas Yılı : 1988
Esas No : 3120
Karar Tarihi : 07/06/989

DAR MÜKELLEF KURUMUN TÜRKİYE'DE ELDE ETTİĞİ GELİRDEN YABANCI ORTAĞIN PAYINA DÜŞEN KISMIN VERGİDEN MUAF TUTULABİLMESİ İÇİN ORTAĞIN KENDİ ÜLKESİNDEKİ VERGİ KANUNLARINA GÖRE MUAFİYET VE İSTİSNA HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE VERGİ DIŞI TUTULMASI GEREKECEĞİ HK.
Uyuşmazlık; Merkezi İsveç'te bulunan dar mükellef kurumun 1985 yılında Türkiye'de elde ettiği gelirinden, yabancı ortağın payına düşen miktar üzerinden Kurumlar Vergisi Kanununun 24.maddesi uyarınca kesip ihtirazı kayıtla ödediği kurum stopaj vergisinin iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddi yolundaki Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tesis edilen işlemin iptali istemine ilişkindir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3239 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan 105.maddesinin 2970 sayılı Kanunla değişik 3.fıkrası ile 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3239 sayılı Kanunla değişiklik yapılmadan önceki 24.maddesinin (A) paragrafının 2970 sayılı Kanunla değişik 4.fıkrası hükmünün Bakanlar Kuruluna verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 9.3.1985 günlü Resmi Gazete'de yayınlanan 85/9206 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1.maddesinde dar mükellefiyete tabi kurumların 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75.maddesinin 1, 2 ve 4 numaralı
bentlerinde sayılan menkul sermaye iratlarına, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 24.maddesine göre uygulanacak tevkifat nispeti ile Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesinin 7 numaralı bendi ve 105.maddesinin 5 numaralı bendine göre uygulanacak tevkifat nispetinin sıfıra indirildiği, 3.maddesinde ise, ancak sözkonusu dar mükellefiyete tabi kurumların, Türkiye'de elde ettikleri bu tür menkul sermaye iratlarının tam mükellef oldukları memleketlerde herhangi bir nispette vergilendirilmesi halinde, bu kararın 1 ve 2.maddelerinde belirtilen indirimlerin uygulanmayacağı; bu durumda, % 20 yi aşmamak üzere Türkiyede söz konusu dar mükellefiyete tabi kurumların, tam mükellef oldukları memleketde tabi oldukları vergi nispetine eşit bir Kurumlar Vergisi tevkifatı uygulanacağı; Gelir Vergisi Kanununun 105.maddesinin 5 nolu bendine ve 6 nolu bendinin parantez içi hükmüne göre uygulanacak tevkifat nispetlerinin de buna göre hesaplanacağı belirtilmiştir. 29 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 5.maddesinde ise, dar mükellef kurumların kararnamenin lehlerine olan hükümlerinden yararlanabilmeleri için; Türkiye'de elde ettikleri kararname kapsamına giren menkul sermaye iratlarının, kurumların kendi ülkelerinde vergi mevzuaatına göre vergilenmediği veya kanunda öngörülen maddenin altında vergilendirildiğine ilişkin olarak yetkili makamlardan bir belge almaları gerektiği ifade edilmiştir.
Bu durumda, dar mükellef kurumların Türkiye'de elde ettikleri ve anılan kararname kapsamına giren menkul sermaye iratlarının, kendi devletlerinde herhangi bir nisbette vergilendirilmesi halinde, bu kazançların Türkiye'de de aynı oranda (% 20 yi geçmemek üzere) vergilendirilmesi öngörülmüş olup, ancak anılan menkul sermaye iratlarının tevkifata tabi tutulmaması elde eden yabancı kurumun kendi ülkesinde vergi mevzuaatı uyarınca vergilendirilmemesi koşuluna bağlanmıştır.
Davacı kurumun uyuşmazlığa konu edilen verginin beyanı tarihinde Genel Tebliğde öngörülen nitelikte bir belgeyi sağlayıp ibraz etmediği anlaşılmaktadır. Davacının daha sonra 29 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği uyarınca İsveç Vergiler Genel Müdürlüğünden aldığı yazıda ise, yabancı ortağın payına düşen gelirin kendi ülkesindeki vergi kanunlarına göre muafiyet ve istisna hükümleri çerçevesinde vergi dışı tutulduğundan söz edilmemektedir. Bu belgede yabancı kurum'un başvurusu üzerine İsveç Vergi İdaresinin kendi kanunlarına göre tanınan yetkiye dayanılarak, bir idari kararla, sırf bu kuruma muafiyet tanınmaktadır.
Bu durumda, İsveç yasalarında söz konusu gelirler için genel bir muafiyet hükmü bulunmadığı, Türkiye'deki uygulama nedeniyle vergi dışı kalabilmek için söz konusu belgenin sağlanabildiği sonucuna ulaşılmakla, uyuşmazlığa konu edilen verginin anılan kararname kapsamında değerlendirilmesine olanak görülmemiştir.
Bu nedenlerle davanın reddine karar verildi.