MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Yargıtay bozma ilamında özetle; "Yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmak için yeterli olmadığı belirtilerek, davacı tarafın tutunduğu tapu kayıtlarının tüm tesis ve tedavülleri ile haritası getirildikten sonra mahallinde yöntemince uygulanarak kapsamının belirlenmesi ve taşınmazların tapu kaydının kapsamı dışında kaldığının anlaşılması halinde, zilyedliğe de dayanılmış olması nedeniyle taşınmazların öncesinin kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği hangi süreyle ve ne şekilde kullanıldığı hususlarının yerel bilirkişi ve taraflarca gösterilecek tanıklar dinlenmek suretiyle belirlenmesi, aynı zamanda ... mirasçıları olan davacıların taşınmazlar üzerinde sürdürdüğü zilyetliğin muris ... terekesi adına mı, yoksa ...terekesi adına mı sürdürüldüğünün sorulup saptanması ve sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 354 ada 27 ve 30 parsel sayılı taşınmazlar için açılan davanın reddine, çekişmeli 472 ada 5 parseldeki davalıların murisi ... hissesinin ve aynı yerde kain 473 ada 1 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydının ipaline, Yıldızeli Sulh Hukuk Mahkemesinin 2008/89-93 sayı ve 01.04.2008 tarihli veraset ilamındaki hisseleri oranından davacılar adına (davadan feragat eden ... hariç) tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri yerine getirilmemiştir. Oysa ki, bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Önceki tarihli bozma ilamında, davacıların dayandıkları tapu kayıtlarının kapsamlarının usulünce belirlenmediği açıklanarak, taşınmazların öncesinin kök muris ..."e mi, yoksa davacıların murisi ..."e mi ait olduğu ve kimin ne zamandır, ne sebeple zilyet olduğuna ilişkin yeterli araştırma yapılması gereğine değinildiği halde, tapu kayıtlarının kapsamları usulünce belirlenmemiş, taşınmazların öncesinin kime ait olduğu tereddüte mahal vermeyecek şekilde tespit edilmeksizin hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu haliyle verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğundan söz edilemez. Öte yandan, dava konusu 472 ada 5 ve 473 ada 1 parsel sayılı (295 ada 34 sayılı parselden ifrazen oluşan) taşınmazlar yönünden davacıların dayandıkları 29.03.1969 tarih ve 62 sıra numaralı tapu kaydının davacıların murisi ...adına kayıtlı olduğu, bu tapu kaydının Nisan 1957 tarih ve 6 sıra numaralı tapu kaydından kamulaştırma nedeniyle ifrazen intikal gördüğü, Dairemizin geri çevirme kararı sonrası dosyaya getirtilen haritalardan, çekişmeli bu taşınmazlara ilişkin kamulaştırma haritasının bulunduğu anlaşılmakta olup, Mahkemece kamulaştırma haritası getirtilerek keşifte uygulanması düşünülmemiştir. Ayrıca, çekişmeli 354 ada 27 ve 30 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ise, dayanak tapu kayıtları tüm tedavülleriyle getirtilmeksizin usulünce uygulanmadığı gibi, bozma ilamında taşınmazların öncesinin kök muris ..."e mi, yoksa davacıların murisi ... "e mi ait olduğunun ve taşınmazlara kimin ne zamandır ve ne sebeple zilyet olduğunun tarafların, müşterek murisi ..."ın ölüm tarihi göz önüne alınarak, kök muris ..."in sağlığındaki kullanım durumunu bilebilecek yaşta yerel bilirkişi ve taraflarca gösterilecek tanıklar dinlenmek suretiyle belirlenmesi gerektiği açıklandığı halde, bu hususa da riayet edilmemiştir.
Hal böyle olunca; Mahkemece, davacıların çekişmeli 354 ada 27 ve 30 parsel sayılı taşınmazlar yönünden dayandığı tapu kaydının tesisinden itibaren tüm tedavüllerinin, varsa haritası ve tapu kaydının kadastro sırasında revizyon görüp görmediği sorularak, revizyon görmüş ise revizyon gördükleri taşınmazların kadastro tutanaklarının onaylı suretleri getirtilip dosya ikmal edilmeli; bundan sonra mahallinde tarafların müşterek murisi ..."in sağlığındaki kullanım durumunu bilebilecek yaşta, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile harita mühendisi bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif icra edilmeli ve yapılacak bu keşifte tarafların dayandıkları tapu kayıtları ve getirtilen haritaları gerektiğinde yönleri yerel bilirkişi ve tanıklardan sorulmak suretiyle taşınmaz başında uygulanmalı; yerel bilirkişilerin gösterdikleri sınırlar fen bilirkişisine işaret ettirilmeli, harita mühendisi bilirkişiden keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı, renkli uydu ve kadastro paftası, çekişmeli 472 ada 5 ve 473 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ise getirtilen kamulaştırma ve karayolları haritaları çakıştırılmak suretiyle rapor ve harita düzenlemesi istenilmeli; böylece tarafların dayandıkları tapu kayıtlarının kapsamları tereddütsüz olarak belirlenmeli; taşınmazın tapu kayıtlarının kapsamı dışında kaldığının anlaşılması halinde zilyedliğe de dayanılmış olması nedeniyle taşınmazların öncesinin kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği hangi süreyle ve ne şekilde kullanıldığı yerel bilirkişi ve taraflarca gösterilecek tanıklar dinlenmek suretiyle belirlenmeli, aynı zamanda ... mirasçıları olan davacıların taşınmazlar üzerinde sürdürdükleri zilyetliğin kök muris ... terekesi adına mı yoksa kendi murisleri ...terekesi adına mı sürdürüldüğü sorulup tereddüte yer vermeyecek şekilde saptanmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.12.2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.