18. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/23161 Karar No: 2016/8442 Karar Tarihi: 24.05.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/23161 Esas 2016/8442 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava, karşılıksız çıkan ve zamanaşımına uğramış çek bedellerinin tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Bir çekin ibraz süresinin geçmesinden sonra cirantalardan herhangi birine ayrıca geriye ciro bulunmasına gerek olmadan elden vermek suretiyle devredilmesi mümkün olup böyle bir durumda çeki elinde bulunduran ciranta davacı yetkili hamil konumunda olacaktır. Dava, 6102 sayılı TTK' nın 732. maddesinde (6762 sayılı TTK' nın 644. maddesi) yer alan sebepsiz zenginleşme davasıdır. TTK' nın 732. maddesi değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. TTK' nın 732. maddesi gereğince, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene (keşideciye) aittir.
18. Hukuk Dairesi 2015/23161 E. , 2016/8442 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Vek.Av....
Dava dilekçesinde, itirazın iptali ve icra inkar tazminatının tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava, karşılıksız çıkan ve zamanaşımına uğramış çek bedellerinin tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Davaya konu çekin keşidecisi ... olup hamiline yazılı çekleri davacıya vermiş, davacı da bu çekleri başka şahıslara ciro yoluyla devretmiş, çeklerin ibrazında karşılıklarının bulunmaması nedeniyle ödeme yapılmadığı anlaşılmıştır. Bir çekin ibraz süresinin geçmesinden sonra cirantalardan herhangi birine ayrıca geriye ciro bulunmasına gerek olmadan elden vermek suretiyle devredilmesi mümkün olup böyle bir durumda çeki elinde bulunduran ciranta davacı yetkili hamil konumunda olacaktır. Mahkemece davacının iddialarını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; işbu dava, 6102 sayılı TTK"nın 732. maddesinde (6762 sayılı TTK"nın 644. maddesi) yer alan sebepsiz zenginleşme davası olup, bu madde hükmüne göre, zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene (keşideciye) aittir. Buna göre, çek asıllarının davacıda yer aldığı tespit edildikten sonra TTK"nın 732. maddesi değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 24.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.