11. Hukuk Dairesi 2017/3866 E. , 2019/4119 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada Manisa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nce verilen 27/10/2015 gün ve 2004/525-2015/818 sayılı kararı bozan Daire"nin 05/06/2017 gün ve 2016/678 - 2017/3370 sayılı kararı aleyhinde davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkiline nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalı Aydın Tekstil ve Konfeksiyon A.Ş’ye ait emtianın davalı Ege Tır Transport Ticaret A.Ş. sorumluluğunda Aydın-İtalya arası taşıması yapılırken 45 FR 204/205 plakalı aracın çalındığını, müvekkilinin 13/09/2004 tarihinde toplam 114.993.094.921 TL (eski TL) nakliyat hasar tazminatını sigortalısına ödediğini, davalı taşıyıcının eşyanın kendisine tesliminden alıcısına ulaşıncaya kadar geçen sürede eşyada meydana gelen her türlü hasardan sorumlu bulunduğunu, diğer davalı ... şirketinin davalı taşıyıcının sorumluluk sigortacısı olduğunu, davacının sigortalısının haklarına halef olduğundan davalıya rücu mektubu yazıldığını, ancak sonuç alınamadığını, davalı ... şirketine yapılan başvurunun reddinin haklı olmadığını, taşıyıcının makul tedbirleri alması gerektiğini, davalı sürücüsünün çevrede hırsızlık olaylarının olduğunu bildiği halde konakladığını, tam kusurlu olduğunu ileri sürerek, 114.993.094.921 TL"nin (eski TL) 13/09/2004 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı ... aleyhine açılan davanın reddine, diğer davalı yönünden ise, 22.998,62 TL’nin ödeme tarihi olan 13/09/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline dair verilen kararın davacı vekili ile davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce bozulmuştur.
Davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekili bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekilinin HUMK’un 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirini ihtiva etmeyen aşağıdaki bent dışında kalan sair karar düzeltme isteğinin reddi gerekir.
2-Dava, nakliyat emtia sigorta poliçesine dayalı rücuen tazminat istemine ilişkindir. Dosyaya ibraz edilen 07/05/2004 tarihli belgede davaya konu emtianın CIP satış suretiyle satıldığı belirtilmiş olup, bu satış türü, taşıma ve sigorta bedeli ödenmiş olarak yapılan satış ve teslim şeklini ifade etmektedir. Buna göre, taşıma sözleşmesi satıcı-gönderici tarafından yapılıp, alıcının taşıma sırasındaki hasar riskini karşılayacak sigorta poliçesinin de alıcı nam ve hesabına satıcı tarafından yaptırılması gerekmektedir. CIP satışta hasarın alıcıya geçmesi nedeniyle rizikodan sonra sigortacının sigortalı konumundaki alıcıya ödemede bulunması gerekmekte olup, bu koşullar altında sigortacının halefiyet hakkı doğacaktır. Somut olayda, davaya dayanak poliçede sigortalı, satıcı-gönderici olup böyle bir durumda satış yapan sigortalıya sigorta bedelinin ödenmesi, sigortalının mal bedelini tahsil edememiş olmasına bağlıdır. Bu durumda mahkemece davalı taşıyıcının bu husustaki itirazları da nazara alınarak, ihracaat belgeleri ile banka kayıtlarının getirtilip incelenmesi, gerekirse dava dışı sigortalının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle taşımaya konu mal bedellerinin ödenip ödenmediğinin tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
Ayrıca, davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekilinin temyiz ve karar düzeltme dilekçelerinde emtianın satış faturasındaki bedelinin 59.269,46 Euro olduğu, davacı şirketçe ödeme yapıldığı tarihteki kur üzerinden hesaplama yapılarak tazminat miktarının belirlenmesi gerektiği belirtilmiş olup, CMR nin 23. maddesi ve usuli kazanılmış haklar da gözetilerek tazminat miktarının hesaplanması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi de yerinde görülmemiştir.
Bu suretle, mahkeme ilamının belirtilen sebeplerle de bozulması gerektiğinden davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekilinin bu yönlere ilişkin karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairemizin 05/06/2017 gün ve 2016/678 Esas 2017/3370 Karar sayılı ilamına bu bozma gerekçelerinin eklenmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerden dolayı, davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekilinin sair karar düzeltme isteğinin HUMK"un 442. maddesi gereğince REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş. vekilinin karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairemizin 05/06/2017 gün ve 2016/678 Esas 2017/3370 Karar sayılı ilamına bu bozma gerekçelerinin eklenmesine, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının karar düzeltme isteyen davalı Ege Tır Transport ve Tic. A.Ş"ye iadesine, 23/05/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.