
Esas No: 2016/3115
Karar No: 2018/9089
Karar Tarihi: 08.10.2018
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2016/3115 Esas 2018/9089 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacılar, davalının taşınmaz satın almak üzere, kendilerine ait firmaya 28.01.2014 tarihinde müracaat etttiğini, firmaları tarafından, davalının isteklerine uygun taşınmazlar tespit edilerek, bu taşınmazların gösterildiğini, tanıtıldığını, tüm satış şartları ve maliki, müteahhidi ile ilgili bilgiler verildiğini ve bu hususu kayıt altına alan 28.01.2014 tarihli yazılı sözleşme akdedildiğini, davalının kendisine tanıtılmış, satış fiyatı 240.000,00 TL olan, .... Bulvarı Başman Apt.Kat: 13 Daire: 26 ... adresinde bulunan taşınmazı çok beğendiğini ve mülk sahibinden son bir fiyat alınmasını istediğini, bunun üzerine davalının yanında, telefonla aranarak satıcı ile görüşüldüğünü, fiyat ve taşınmazın satış koşulları ile ilgili her konuda alınan bilgilerin davalıya aktarıldığını, davalının, biraz düşünüp ödeme şartlarını da değerlendirip ona göre karar vermek istediğini belirterek birkaç gün süre istediğini, devam eden günlerde, davalı ile yapılan görüşmelerde davalının bu taşınmazı satın almak istediğini ve satıcı ile kendisini bir araya getirmelerini istediğini, gerekli görüşmelerin yapıldığını, 30.01.2014 tarihinde davalıyı ve taşınmazın satıcısını yüz yüze görüştürerek satış koşulları üzerinde pazarlık yapmalarını ve satışla ilgili her konuda anlaşmalarını sağladıklarını, tarafların her konuda anlaşmaları üzerine de davalı-alıcı, dava dışı satıcı ile aralarında 30.01.2014 tarihli, icra takibine dayanak olan Alım-Satım ve Komisyon Sözleşmesi akdedildiğini, yapılan sözleşme ile tapu devir tarihinin 07.02.2014 olarak belirlendiğini, kendilerinden kredi işlemleri için de yardım isteyen davalı için banka işlemlerinde de yardımcı olunduğunu, taşınmaza ekspertiz yapılıp kesin kredi onayları da alındığını, tapuda alım satım işlemleri için aranan ve sözleşme edimlerini yerine getirmeye davet edilmiş olan davalının, önce tamam diyerek çeşitli bahaneler ile beklettiğini ancak bir türlü icabet etmediğini, bunun üzerine ... 10.Noterliğinin 12.03.2014 tarihli 5648 yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek, taşınmaz satıcısı tarafından, taşınmazın satışı için gerekli işlemlerin tamamlanmasının kendilerinden talep edildiğini ancak kendisine düşen edimler yerine getirilmediği için akdi ifa etmesinin mümkün olamadığını, ihtarın tebliğinden itibaren 3 gün içerisinde, sözleşmede taahhüt ettiği üzere, taşınmazın tapuda devri için gerekli işlemleri tamamlaması, aksi halde yazılı sözleşmeden vazgeçtiği kabul edilerek, sözleşmenin 5. ve 6. maddesine dayalı olarak komisyon ve cezai şart alacaklarının ödenmesi, aksi halde alacağın tahsili amacıyla yasal yollara müracaat etmek zorunda kalacaklarının davalıya bildirildiğini ve ihtarnamenin 13.03.2014 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini, ancak verilen süreye rağmen davalı tarafın edimlerini yerine getirmediğini, davalının ücret ödeme vaadi ile tüm tellallık hizmetini almış olmasına rağmen, akdi ifa etmelerini imkansızlaştırdığı gibi, taahhüt ettiği komisyon ücretini de ödemediğini, komisyon alacaklarının ödenmesi için başlatılan icra takibine de davalının haksız olarak itiraz ettiğini, yapılmış olan ve davalı tarafın da imzası ile kabulünde olan yazılı sözleşmede, satış bedelinin 218.000,00 TL.olarak belirlendiğini, davalı için, sözleşmenin 5.maddesine göre , sözleşmenin imzası anında, sözleşmede yazılı satış bedeli üzerinden %3 + (%18) KDV ( 6.540,00 + 1.177,20 = 7.717,20 TL.) komisyon ödeme borcu doğduğunu, yine aynı sözleşmenin devam maddesi olan 6. Madde gereğince, davalının sözleşmenin imzasından sonra satıştan vazgeçmiş olması, ihtarname tebliğine rağmen üzerine düşen edimleri yerine getirmemiş olması sebebiyle, sözleşmede yazılı satış bedeli üzerinden %6 oranında ( 13.080,00 TL.) cezai şart ödeme borcu da doğduğunu, beyan ederek davalının ... 17.İcra Müdürlüğü"nün 2014/3085 Esas sayılı icra dosyasına yapmış olduğu haksız itirazın iptali ile takibin devamına ve ödenecek miktarın davalı açısından sözleşme ve ihtarname ile hesaplanabilir ve likit olması sebebiyle %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davacıların davasının kabulüne; davalının ... 7. İcra Müdürlüğünün 2014/3085 E. sayılı takip dosyasına yaptığı İtirazın İptali ile; takibin 14.257,20.-TL üzerinden aynen devamına, İcra İnkar Tazminatı talebinin dava konusu alacağın yargılamayı gerektirmesi nedeniyle reddine, karar verilmiş; hüküm, davacılar ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-... Gayrimenkul Danışmanlık Emlak İnşaat"ın ortakları davacılar ile davalı arasında, davalıya tanıtımı yapılan ve davalı tarafça beğenilen dava dışı Turgay Keskinkılıç"a ait taşınmazın davacı komisyoncular marifetiyle satılması hususunda 30.01.2014 tarihli sözleşmenin akdedildiği, davalının ise davacı tarafça kredi konusunda yardımcı olunacağı söylenmesine rağmen, kredi için ....a yapılan başvuru sonucu alınan ekspertiz raporunda gayrimenkulün değerinin 200.000,00 TL olarak belirlenmesi, belirlenen değerin %75"i oranında kredi kullanabilecek olması ve davacı tarafça da bilindiği üzere taşınmazın bedelini ödemek için nakit parası bulunmaması, aynı zamanda davacıların taşınmazı rayiç değerinin üzerinde satmaya çalışmaları gerekçesiyle taşınmazı satın almaktan vazgeçtiğini savunduğu anlaşılmıştır. Mahkemece davacıların davasının kabulüne, davacıların talep ettiği, taşınmazın belirlenen satım bedeli üzerinden %3 oranında komisyon +KDV"si ve yine davalının taşınmazı satın almaktan vazgeçmesi sebebiyle %3 cezai şart+ KDV"si toplamı üzerinden başlatılan icra takibine itirazın iptaline karar verilmiş ancak talep edilen cezai şart hakkında kabul kararı verilirken hiçbir gerekçe gösterilmemiştir. Mahkemece hangi gerekçeyle asıl alacağın belirlendiği ve hangi gerekçeyle davacının talep ettiği cezai şartın tamamının kabul edildiği anlaşılamamaktadır. Bunun yanında, davalı tacir olmadığından, davacı tarafından talep edilen cezai şartın TBK"nun 182/son (eski BK 161/son) maddesi kapsamında fahiş olup olmadığının değerlendirilmesi ve fahiş ise mahkemece res"en indirime tabi tutulması da gerekir. Bu hükmü hakimin resen gözetmesi gerekir. Ceza koşulunun fahiş olup olmadığı, tarafların iktisadi durumu, özel olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber, borçlunun borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle sağladığı menfaat, kusur derecesi ve borca aykırı davranışın ağırlığı ölçü alınarak tayin edilmeli ve hüküm altına alınan ceza miktarı, hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir. Dava konusu olayda, tüm bu olgular dikkate alınarak bir değerlendirme yapılması ve karar verilmesi gerekirken, bu hususlar gözardı edilerek yazılı şekilde gerekçelendirilmeksizin karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre davacıların ve davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; kararın BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacıların ve davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada yer olmadığında, peşin alınan 27,70 TL harcın istek halinde davacıya iadesine, 243,50 TL harcında davalıya iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 08/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.