10. Hukuk Dairesi 2019/3364 E. , 2020/2529 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
No : 2018/2983-2019/713
İlk Derece
Mahkemesi : Edremit 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
No : 2017/311-2018/310
Dava, davacının 01/05/1992 tarihinden itibaren vergi kaydı bulunması nedeniyle Bağ-Kur sigortalılığının başlangıç tarihinin 01/05/1992 olduğunun tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı Bağ-Kur sigortalılık başlangıç tarihinin 01.05.1992 olduğunun tespitini istemiştir.
II-CEVAP
Davalı Kurum davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
“1-Davanın kabulü ile, Davacının sigortalılık başlangıcı tarihinin 01.05.1992 tarihi olduğunun tespitine,” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Davalının İstinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V-TEMYİZ NEDENLERİ:
Davalı Kurum avukatı tarafından, kararın bozulması talep edilmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ
Uyuşmazlıktaki tespit istemi 1479 sayılı Kanun kapsamında “sigortalılık başlangıç tarihi” kavramına dayalı olup, istemde hukuki yarar bulunup bulunmadığı irdelenmelidir.
Sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti davası bir (1) günlük çalışmanın tespiti niteliğinde olduğundan hizmet tespiti davasının bir türüdür. Bu dava türleri hizmet tespiti davaları gibi kamu düzenine ilişkindir.
Mülga 506 sayılı Yasaya tabi sigortalılar yönünden sigortalılık başlangıç tarihi, sigortalının yaşlılık aylığına hak kazanması açısından değerlendirilmesi gereken bir yasal koşul olmasına karşılık, 2/9/1971 tarihli 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ve 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamında sigortalı olanlar bakımından sigortalılık başlangıç tarihinin yaşlılık aylığına hak kazanma yönünden etkisi bulunmamaktadır. Çünkü 1479 ve 2926 sayılı kanunlar kapsamında yaşlılık aylığına hak kazanmak için sigortalılık süresi koşul olarak aranmamakta, primi ödenmiş günler esas alınmaktadır.
Somut olay bakımından davacının 1479 sayılı Kanun kapsamında talep ettiği 1 günlük hizmet tespitinin yaşlılık aylığı bağlanırken herhangi bir katkısı olmayacağından hukuki yararı da bulunmamaktadır (HGK 31.5.2017 t. 2015/21-840 E, 2017/1042 K.).
Mahkemece; yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesinde davacının hukuki yararı bulunmadığı gözetilerek, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının, HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 02.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.