MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, davalı şirket tarafından, müvekkili aleyhine ... İcra Müdürlüğü"nün 2015/3417 esas sayılı dosyasından toplam 40.000,00.-TL bedelli senetlerle ilgili kambiyo yolu ile icra takibi yapıldığını, ödememe protestosu çekilmediğinden ciranta konumundaki müvekkili aleyhine icra takibi yapılamayacağını, zamanaşımına uğrayan ve protesto çekilmeden yapılan senetlerle ilgili müvekkilinin borçlu bulunmadığının tespitine, haksız ve kötü niyetli takip nedeniyle de lehlerine %20 tazminat ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, toplam 6 adet senedin icraya konulduğunu, davacı borçlunun 2 adet senet için imzaya itirazda bulunduğunu, bu itirazı kabul ettiklerini geriye kalan senetlerle ilgili itirazda bulunmadıklarını, kambiyo takibi yönünden takibin kesinleştiğini, takibin tebliğinden bir gün sonra adına kayıtlı aracı eşine devrettiği için tasarrufun iptali davası açtıklarını, senet keşidecisi şirketin iflas ettiğini, senet vasfı ile ilgili şikayetlerin 5 gün içerisinde icra mahkemesine yapılması gerektiğini, bu süre içerisinde de bu yönde bir dava açılmadığını davanın reddine ve kötü niyetli davacı borçlu aleyhine %20 inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, senet nedeniyle borçlu bulunulmadığı hususunun davacı borçlu tarafça yazılı delillerle ispat edilmesi gerektiği ispat yükü kendisine düşen davacı taraf davasını ispat edemediğinden davanın reddine karar vermiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, kambiyo yolu ile başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olunulmadığına yönelik menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı, senette lehtar, davalı ise lehtardan ciro yoluyla alan hamil konumundadır.
Davacı, davalının ödememe protestosu çekmediğini, kendisine karşı başvuru hakkı olmadığını bu nedenle takip nedeniyle borçlu olmadığını iddia etmiştir.
6102 sayılı TTK m. 730, uyarınca hamil süresi içerisinde ödememe protestosu çekmemiş ise keşideci dışındaki diğer cirantalara karşı kambiyo hukukundan kaynaklanan başvuru hakkını kaybeder.
Ancak, kambiyo hukukuna dayalı haklar yitirilmiş olsa bile taraflar arasında temel hukuki ilişki bulunduğu takdirde bu ilişkiye dayanılarak alacak talep edilebilir. Somut olayda, davacı ile davalı arasında başka bir ciranta bulunmadığından, ispat külfeti kendisine düşen davalı temel ilişkinin varlığını kanıtlamak suretiyle alacak talebinde bulunabilir.
Mahkemece, davalının bu yöndeki delilleri toplanıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken ispat külfetinin tayininde hataya düşülerek yazılı gerekçe ile ret kararı verilmesi doğru olmamış mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 13/02/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.