MAHKEMESİ : Denizli 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 20/12/2012
NUMARASI : 2012/71-2012/805

Taraflar arasındaki “sigortalılık süresinin tespiti” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Denizli 1. İş Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 08.09.2011 gün ve 2011/22 E. 2011/392 K. sayılı kararın incelenmesinin taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 21.11.2011 gün ve 2011/14690 E. 2011/10913 K. sayılı ilamı ile;
(...1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun tüm temyiz itirazlarının reddine.
2-Davacının temyizine gelince;
Davacı tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu sürelerin tesbitini talep etmiştir.
Mahkemece davacının 01.05.1996-31.12.1996, 01.07.1998-31.12.1998 ve 01.05.2002-01.04.2004 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının 19.09.2001 tarihinde Ziraat Odasına kaydedildiği, 01.04.2004 tarihi itibariyle sigortalı olarak tescil edildiği, 18.04.1996, 22.06.1998, 08.04.2002, 16.04.2003, 22.03.2004 tarihlerinde prim kesintisi bulunduğu, davacının ibraz ettiği belgede ise Tekele 22.04.1999, 29.06.2000 ve 13.04.2001 tarihlerinde tütün sattığı ancak prim kesintisi yapılmadığı davacının 1999, 2000 ve 2001 yıllarında ürün satışına ilişkin belgelerin ilgili kuruluştan gelmediği, ancak davacının delil dilekçesi ekinde 1999, 2000 ve 2001 yıllarına ait ürün satışına ilişkin Denizli Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğünden aldığı 31.03.2011 tarihli belgeyi dosyaya ibraz ettiği ancak belgenin 01.01.1949 doğumlu Hüsnü kızı N.. Y.. adına düzenlendiği davacının ise 30.03.1948 doğumlu Hüseyin Hüsnü kızı N.. Y.. olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece davacının 01.05.1996-31.12.1996, 01.07.1998-31.12.1998, 01.05.2002-01.04.2004 tarihleri arasında sigortalı olduğunun tesbitine ilişkin olarak verilen hüküm doğru ise de tarım faaliyetinde ürün alabilmek için hazırlık, yetiştirme ve hasatın bir yılı bulabileceği, tarlanın bir yıl nadasa bırakılabileceği ve 1996 ve 1998 yılında prim kesintisi bulunduğu gözetilerek 01.01.1997-22.06.1998 tarihleri arasındaki süreye ilişkin istemin kabulü yerine reddine karar verilmiş olması isabetsiz olmuştur.
01.01.1999-01.05.2002 tarihleri arasındaki döneme gelince; 1999, 2000, 2001 yıllarında ürün satışı yapılmış ise prim kesintisi yapılmasa dahi 1998 ve 2002 yılında prim kesintisi bulunduğundan ve ürün satışı yapılması zirai faaliyetin devam ettiğine ilişkin tarımsal kayıt niteliğinde olduğundan ürün satışına ilişkin belgenin davacıya ait olduğu belirlenir ise 01.01.1999-01.05.2002 tarihleri arasındaki döneme ilişkin istemin kabulü gerekir.
Yapılacak iş; nüfus müdürlüğünden ilgili köy muhtarlığından ve zabıtadan 01.01.1949 doğumlu Hüsnü kızı Fatma Yılmaz adlı bir kişinin bulunup bulunmadığını sormak varsa beyanına başvurmak gerekirse dava onunda hak alanını ilgilendirdiğinden davaya yöntemince katılımının sağlanması için davacıya önel vermek, bu belgenin davacıya ait olup olmadığını araştırıp çıkacak sonuca göre bir karar vermektir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.…)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Taraf vekilleri

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, sigortalılık süresinin tespiti istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davacının tarım işiyle iştigal ettiğini, satmış olduğu tütünlerden dolayı Bağ-Kur primleri kesildiğini, ilk kesintinin 18.04.1996 tarihinde gerçekleştiğini, son olarak 24.03.2006 tarihine kadar devam ettiğini, 19.09.2001 tarihinden bu yana ziraat odasına kayıtlı olarak çiftçilik mesleğini sürdürdüğünü, sigortalılığı konusunda Kuruma yaptığı başvurunun davalı idare tarafından verilen 04.01.2011 tarihli cevap ile evli olması nedeniyle reddedildiğini, diğer sosyal güvenlik kururluşlarında karı kocanın birlikte sigortalı olabildiği halde istemin reddedilmesinin pek çok hukuki norma aykırı olduğunu ileri sürerek teslim ettiği ürün bedellerinden yapılan prim kesintisine ve ziraat odası kayıtlarına istinaden Bağ -Kur sigortalısı (tarım) olarak tespit ve tescili ile prim ödemeye esas sigortalılık günlerinin belirlenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Sosyal Güvenlik Kurumu vekili, 2926 sayılı Kanun"un 2. maddesinin Bağ-Kur sigortalılığını aile reisi olan kadına tanıdığını ancak 4956 sayılı Kanun ile 02.08.2003 tarihinden itibaren aile reisi olmayan kadınlara da Bağ- Kur"lu olma hakkı tanındığını, davacının evli olup olmadığının araştırılarak evli olması halinde davanın reddi gerektiğini, sigortalılık başlangıcının geriye kaydırılması halinde primleri süresinde ödeyenler aleyhine ayrıcalıklı bir durum oluşacağını, kurumun aktüeryal yapısına da zarar vereceğini belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davanın esasının prim kesintisine dayalı olup davacının, Serinhisar Tekel Yaprak Tütün İşletme Müdürlüğüne teslim ettiği ürün bedellerinden yapılan prim kesinti tarihleri dikkate alınarak, davanın kısmen kabulü ile davacının 01.05.1996-31.12.1996,01.07.1998-31.12.1998, 01.05.2002-01.04.2004 tescil tarihleri arasında 2926 sayılı Kanun kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine dair verilen karar taraf vekillerinin temyizi üzerine, Özel Dairece yukarıda açıklanan gerekçelerle kısmen bozulmuştur.
Bozma ilamı üzerine Mahkemece, davacıdan Mart 1996 tarihinde Bağ-Kur prim kesintisi yapıldığı ve 1997 yılında prim kesintisi ve ürün teslimatının bulunmadığı gerekçesiyle 01.01.1997-22.06.1998 tarihleri arasındaki süreye ilişkin önceki kararda direnilmesine, 01.01.1999-01.05.2002 arasındaki döneme ilişkin bozma ilamına uyulmasına karar verilerek davanın kısmen kabulü ile 01.05.1996-31.12.1996, 01.07.1998-31.12.1998,01.01.1999-01.05.2002, 01.05.2002-01.04.2004 tescil tarihleri arasında 2926 Sayılı Kanun kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, 01.01.1997-22.06.1998 tarihleri arasındaki süreye ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Karar davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiş olup, davalı vekili bozma ilamına uyulduğu halde bozma ilamı doğrultusunda yeterli araştırma ve inceleme yapılmadan karar verildiğini ve resen görülecek nedenlerle direnme kararını temyiz etmiş, davacı vekili ise davalı lehine takdir edilen vekalet ücretinin düzeltilerek onanmasını istemiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulunun önüne gelen uyuşmazlık; davacının 2926 sayılı Kanun"a tabi sigortalılık süresinin tespitine yönelik olarak ürün teslimi veya prim kesintisi olmayan dönem için tarımsal faaliyette bulunulup bulunulmadığı, bu döneme ilişkin olarak da istemin kabulünün gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında işin esasının incelenmesinden önce bozma ilamının 01.01.1997-22.06.1998 tarihleri arasındaki sigortalılık süresinin belirlenmesine yönelik bozma nedenine karşı verilen direnme hükmünün esasına ilişkin olarak davacı vekili tarafından temyiz edilip edilmediği hususu ön sorun olarak incelenmiştir.
Mahkemece verilen direnme hükmü davacının 01.01.1997-22.06.1998 tarihleri arasındaki sigortalılık süresinin reddi kararının bozulması nedeniyle verilmiş olup davacı hükmü vekalet ücretine hasren temyiz etmiş, temyiz dilekçesinde direnme konusu süreye ilişkin olarak temyiz nedeni bildirmemiştir.
Bu durumda, hükmün direnmeye yönelik kısmına ilişkin temyiz bulunmadığından, ön sorunun varlığının kabulü ile bozma doğrultusunda verilen kararın direnme dışındaki hususlara yönelik temyiz nedenlerinin incelemesi için dosyanın Özel Dairesine gönderilmesi gerekir.
S O N U Ç : Direnme hükmüne yönelik temyiz bulunmadığından hükmün direnme dışı hususlarına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 21. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 11.03.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.