MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Kadastro sırasında, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 10 parsel sayılı 7400 metrekare ve 134 ada 28 parsel sayılı 5250 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduklarından söz edilerek, malik haneleri açık bırakılmak suretiyle tespit edilmişlerdir. Davacı ... Saş Motorlu Araçlar ve ... San. Tic. A.Ş. tarafından, davalılar Hazine ile ... Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan tescil davası, davaya konu olan parseller hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle Kadastro Mahkemesine aktarılmıştır. Yargılama sırasında müdahil ..., tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak; müdahil ... ve arkadaşları ise, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmışlardır. Kadastro Mahkemesinde, çekişmeli parsel tutanakları ile aktarılan dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davacı ... Saş Motorlu Araçlar ve ... San. Tic. A.Ş. tarafından açılan davanın reddine, müdahil ...’in açtığı davanın feragat nedeniyle reddine, müdahil ... ve arkadaşlarının açtığı davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazların tutanaklarının diğer hanelerindeki kayıt ve tespitler aynı kalmak üzere Mudanya Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 1992/387 Esas, 1992/358 Karar sayılı veraset ilamındaki payları oranında ... ve arkadaşları adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili, davalı ... vekili, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazlar üzerinde, ... mirasçıları olan müdahil ... ve arkadaşları lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, aktarılan dava dosyasının aslı dosya arasına alınmamış, aktarılan davanın kapsamı kesin olarak belirlenmemiş, çekişmeli 101 ada 10 parsel sayılı taşınmazın sınırında dere olduğu gözlemlenmesine rağmen, taşınmazın niteliği itibariyle dere yatağı vasfında olup olmadığı, dere yatağından kazanılıp kazanılmadığı ya da derenin aktif etki alanında bulunup bulunmadığı hususunda jeolog bilirkişiden rapor alınmamış, uyuşmazlığın çözümünde hava fotoğraflarından yararlanılmamış ve tek ziraatçi bilirkişi tarafından hazırlanan, taşınmazın niteliğine, imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığına, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekline ve süresine ilişkin somut verilere dayalı bilgiler içermeyen, bu konularda kanaat vermekten uzak zirai raporla yetinilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle aktarılan dava dosyasının aslı ile dava konusu taşınmaza komşu taşınmazların tutanak ve varsa dayanakları eksiksiz olarak getirtilerek dosyasına konulmalı, ayrıca taşınmazlara ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin harita sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazların bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle, elde edilen verilere göre aktarılan dava tarihi olan 1989 yılından 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile tespit bilirkişileri, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, jeolog bilirkişisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif icra edilmeli ve yapılacak bu keşifte öncelikle, yerel bilirkişi ve tanıklara aktarılan davanın dayanağı olan dava dilekçesi ve eki belgeler ayrıntılı biçimde okunup anlatılmalı, bundan sonra davaya konu edilen taşınmazların hudutlarının zeminde yerel bilirkişi ve tanıklarca ayrı ayrı gösterilmesi istenilmeli, bu yolla aktarılan davaya konu edilen taşınmaz ya da taşınmazların hangi taşınmaz ya da taşınmazlar olduğu, ada ve parsel numaraları duraksamaya meydan vermeyecek biçimde belirlenmeli ve bu yolla aktarılan davanın kapsamı sağlıklı biçimde saptanmalı, aktarılan davanın kapsamında kalıp kadastro tespitlerinin yanılgı ile kesinleşmiş olduğu anlaşılan taşınmazlar var ise, sözü edilen taşınmazların kadastro tespitlerinin kesinleştirilmesinin hukuksal bir değer taşımayacağı düşünülmeli, aktarılan davanın kapsamında kalan taşınmazlar belirlendikten sonra, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, taşınmazların öncesinin devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olmaları halinde, imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri, imar-ihyaya konu edilmiş iseler imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, mahalli bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; taşınmazların fiziksel özelliklerine ilişkin mahkemece yapılacak gözlem tutanağa geçirilmeli, yerel bilirkişisi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazların toprak yapısını ve niteliğini, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığını, böyle yerlerden ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, zirai durumunu, üzerlerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini belirtir, bilimsel esaslara ve maddi verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazların her yönünden tüm özelliklerini gösterir fotoğrafları çektirilerek dosyaya eklenmeli; jeolog bilirkişisinden, dava konusu 101 ada 10 parsel sayılı taşınmazın sınırında bulunduğu söylenen derenin aktif dere olup olmadığı, çekişmeli taşınmazın dere yatağında kalıp kalmadığı ya da dereden kazanılıp kazanılmadığı ve derenin aktif etki alanında kalıp kalmadığı hususlarına ilişkin rapor düzenlenmesi istenmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava ve uydu fotoğrafları üzerinde uygulama yaptırılarak, taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğini, imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığını, böyle yerlerden ise imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını ve üzerlerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor düzenlettirilmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir rapor ve kroki alınmalı ve bundan sonra iddia ve savunma doğrultusunda toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden Belediyelere iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.