MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Davacı ... ve ..., ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 30.11.1975 tarihinde yapılan kadastro sırasında 3 parsel numarası ile 265.750,00 metrekare yüzölçümlü olarak belirlenip, genel mahkemede davalı olduğu belirtilerek malik hanesi açık bırakıldıktan sonra 172.600,00 metrekare yüzölçümündeki kısmı hükmen tescil harici bırakılan taşınmaz bir bölümü hakkında, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazın iddiasına konu bölümünün mülkiyetinin kendisine ait olduğunun tespiti istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişilerinin 27.05.2014 tarihli krokili raporlarında (3-A) ile gösterilen 172.600,00 metrekare yüzölçümündeki bölümün mülkiyetinin davacılar ... ve ...’a ait olduğunun tespitine karar verilmiş; hüküm, davalılar Hazine ve DSİ vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak açılan TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı mülkiyetin tespiti isteğine ilişkindir. Davanın belirtilen niteliğine göre Hazine’nin ve ilgili tüzel kişiliklerinin, davada taraf olarak yer alması gerektiği kuşkusuzdur. Eldeki davada, Hazine taraf olmakla birlikte, taşınmazın bulunduğu Bozburun Köyüne husumet yöneltilmediği gibi, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun uyarınca Malatya İli Büyükşehir statüsü kazandığından ve Bozburun Köyü’nün tüzel kişiliği kaldırıldığından, anılan köyün mahalle olarak bağlı olduğu ... Belediye Başkanlığı ile ilgili kamu tüzel kişiliği olarak Malatya Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın da davada taraf olması gerektiği gözden kaçırılmıştır.
Öte yandan Mahkemece işin esası yönünden yapılan araştırma ve inceleme de yeterli olmayıp, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları ile davacı yanın zilyetliği doğrulanmakla birlikte, ziraat mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen raporda taşınmazın su altında kalması nedeniyle bir değerlendirme yapılamadığı belirtilmesine karşın, taşınmazın niteliğinin saptanması bakımından en etkili yöntem olan hava ve uydu fotoğraflarından yararlanılmamış, çekişmeli taşınmazın kamulaştırma alanı içerisinde kaldığı belirtilmesine rağmen DSİ Bölge Müdürlüğü’nden kamulaştırmayla ilgili tüm belge, kroki, fotoğraf ve haritalar istenmemiş, kadastro tespit tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle mülk edinmek koşullarının oluşup oluşmadığı yöntemince araştırılmadan karar verilmesi cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, öncelikle davacıya, davasını Malatya Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve ... Belediye Başkanlığı’na yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde, anılan belediyelerden savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı; ayrıca, çekişmeli taşınmaza ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilmek suretiyle taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı olduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, DSİ Bölge Müdürlüğünden, baraj için hangi tarihte su tutulmaya başlandığı, nizalı yerin hangi tarihte sular altında kaldığı, bu yer ile ilgili olarak taşınmazın baraj gölü suları altında kalmadan önce film ve fotoğraflarının çekilip çekilmediği sorulmalı ve kamulaştırmaya ilişkin tüm belge ve fotoğraflar ile kamulaştırma haritasının onaylı bir örneği dosya arasına konulmalı, bundan sonra çekişmeli taşınmazın işaretlendiği ve komşu taşınmazların açıkça gösterildiği kadastro paftası üzerinden taşınmazın bulunduğu yöreyi iyi bilen, elverdiğince yaşlı, yansız, yerel bilirkişi ve aynı yönteme göre belirlenecek taraf tanıkları, ziraat mühendisi bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalı; yapılacak keşif sırasında mahalli bilirkişiler ve taraf tanıklarından pafta üzerinden nizalı taşınmazın mevkii, sınırları, sınır komşuları, geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, muhtaç yerlerden ise imar ve ihyanın ne zaman başlayıp tamamlandığı ve tespit tarihine (taşınmazda bu tarihten önce su tutulmaya başlanmış ise bu tarihe) kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde belirtilen sürenin geçip geçmediği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen bilirkişi ve tanık beyanlarında çelişki doğduğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı ve ziraat mühendisi bilirkişilerden, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmaz üzerinde zilyetlik mevcut ise bu zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, sunulan raporda çekişmeli taşınmazın uydu fotoğrafları üzerindeki konumu gösterilmeli, dava konusu taşınmazın kadastro paftasının ölçekleri ile kamulaştırma haritası ölçeği eşitlenerek çakıştırılmak suretiyle kapsam tayini yapılmalı, bu hususta denetime elverişli ve bilimsel verilere dayalı ayrıntılı rapor tanzim edilmesi istenilmeli; fen bilirkişisinden, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli rapor alınmalı; mahalli bilirkişi ve tanık beyanları teknik raporlar ve komşu parsel tutanakları ve dayanak kayıtları ile denetlenmeli, diğer taraftan taşınmazın hükmen tescil harici bırakılmasına esas dava dosyasındaki delillerden yararlanılmalı, bu kapsamda anılan dava dosyasında davacılardan ..."nın murisi ... oğlu ... taraf olduğuna göre anılan dosyanın bu kişi yönünden aleyhe delil oluşturup oluşturmadığı değerlendirilmeli, bundan sonra davacı taraf yararına nizasız ve fasılasız şekilde iktisap koşullarının bulunup bulunmadığı kesin olarak belirlenerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar gözardı edilerek taraf koşulu yerine getirilmeksizin ve eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, davalı Hazine’nin karar başlığında gösterilmemesi de isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı DSİ"ye iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.