MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki hizmet akdinden kaynaklanan alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, 12.04.2000 - 19.08.2011 tarihleri arasında davalıların evinde çalıştığını, sözleşmeye göre çalışma saatlerinin 7.30-18.30 olmasına rağmen 19.30-20.00"den önce işten çıkamadığını, günlük 12 saatten fazla çalıştığını, hafta sonları çalışılmayacağı yönünde anlaşılmasına rağmen çoğu zaman çalışmak zorunda kaldığını, davalıların yatılı kalma teklifini kabul etmemesi üzerine işten çıkarıldığını, yıllarca temizlik işi yapması nedeniyle ellerinde yaralar meydana geldiğini, 15.04.2000-19.08.2011 tarihleri arasında çalışmış olmasına rağmen sigortasının yapılmadığını, son maaşının 1.500,00 TL. olduğunu ileri sürerek, 1.000,00 TL. maddi, 3.000,00 TL. manevi tazminatın davalılardan tahsilini istemiş, 13.07.2015 tarihli dilekçesi ile maddi tazminat talebini HMK. 107. maddesi gereğince 24.667,76 TL. ya çıkartmıştır.
Davalılar, davacının denendiğini ancak kendisinden memnun kalınmadığını, davacıyı düzenli olmaksızın zaman zaman temizliğe çağırdıklarını, taraflar arasında bir hizmet akdi bulunmadığından davacının fazla mesai ücreti, izin ücreti alacağı bulunduğu iddialarının gerçek olmadığını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, maddi tazminata ilişkin davanın kısmen kabulü ile 1.674,00 TL. ihbar tazminatı, 5.022,00 TL. haksız fesih tazminatı, 4.240,80 TL. izin ücreti, 9.564,98 TL. fazla mesai ücretinin dava tarihinden başlayacak yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazla isteğin reddine, manevi tazminata ilişkin davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalıların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-4857 Sayılı Yasa’nın 4. maddesinin birinci fıkrası’nın (e) bendi uyarınca, "ev hizmetlerinde çalışanlar" hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz. Ev hizmetlerinde aşçı, uşak, temizlikçi gibi işlerde çalışan işçi ile ev sahibi işveren arasındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine genel mahkemelerde çözümlenmesi gerekir. İş Kanunu kapsamı dışında bırakılan bu hizmetleri gören kimselerle bunları çalıştıranlar arasındaki hukuki ilişkilerden Borçlar Kanununun hizmet akdine ilişkin hükümleri uygulanır. Bu durumda, uyuşmazlıkta uygulanacak hükümler davanın açıldığı tarih itibariyle 818 Sayılı Kanun hükümleridir. Davacı"nın istemleri arasında ihbar tazminatı, haksız fesih tazminatı, fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti ile manevi tazminat yer olmaktadır. BK.’nun 344. Maddesi’nde, "muhik sebeplerden dolayı gerek işçi gerekse iş sahibi, bir ihbara lüzum olmaksızın her vakit akdi fesedebilir. Ezcümle, ahlaka müteallik sebeplerden dolayı yahut hüsnüniyet kaideleri noktasından iki taraftan birini artık akti icra etmemekte haklı gösteren her hal, muhik bir sebep teşkil eder. Bu gibi hallerin mevcudiyetini hakim taktir eder. Fakat işçinin kendi kusuru olmaksızın duçar olduğu nispeten kısa bir hastalığı yahut kısa müddetli bir askeri mükellefiyeti ifa etmesi, muhik sebep olarak kabul edilemez." hükmü, yine BK.’nun 345/1. maddesi’nde ise, "Muhik sebepler bir tarafın akte riayet etmemesinden ibaret olduğu taktirde, bir taraf diğer tarafa onun akit ile müstehak iken mahrum kaldığı feri menfaatler de nazara alınmak üzere, tam bir tazminat itasıyla mükellef olur." hükmü ve yine anılan maddenin 2. fıkrasında ise, "bundan başka hakim vaktinden evvel feshin mali neticelerini, hali ve mahalli adeti gözönünde tutarak taktir eder." hükmü vazedilmiştir.
Yine, BK.nun 329. maddesinde fazla çalışmayla ilgili düzenleme mevcut olup, "Sözleşme ile kararlaştırılmış yada mutad olan çalışmanın ölçüsüne oranla bir fazla çalışma zorunlu oluyorsa, işçi bunu yapmaya gücü yeterse ve üzerine almaya reddetme dürüstlük kuralına bir aykırılık ifade ederse, fazla çalışmayı kabul etmek zorundadır. İşçi, bu fazla çalışma için kararlaştırılan ücrete oran kurularak ve özel durumlar gözönüne alınarak takdir edilmesi gereken ek ücreti talep hakkına sahiptir." BK.nun 334. maddesine ise, "İşveren işçiye mutat serbest saatler yada günler vermekle yükümlüdür. İşveren feshi ihbar yapılmasından sonra başka bir iş aranması için işçiye uygun bir zaman vermek zorundadır. Bütün durumlarda, işverenin çıkarlarını olabildiği kadar gözetmek gerekmektedir." BK.nun 340./II. maddesinde ise, iki haftalık bir ihbar süresi öngörülmüştür.
Somut olayda; mahkemece, davalılar tarafından yapılan feshin haklı bir nedene dayanmadığı kanaatine varılmış olmasının dosya kapsamında sunulan deliller incelendiğinde yerinde olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar yerel mahkeme gerekçesinde 818 Sayılı BK kapsamında davacının kabul edilen talepleri hakkında değerlendirme yaptığını belirtmiş ise de hükme esas aldığı bilirkişi raporunda hesaplamaların 6098 Sayılı TBK’na göre yapılması bozma nedenidir. BK.’nun 340/II. Maddesinde (2) haftalık bir feshi ihbar süresi düzenlenmiş olduğu için davalı tarafından haksız bir fesih yapılmış ise işçinin 2 haftalık ücreti tutarında ihbar tazminatına hükmedilebileceği yer almaktadır. Yine hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 2 haftalık ücreti tutarında ihbar tazminatı talebi kabul edilmelidir diye belirtildikten sonra hesaplamanın 2 aylık ücreti üzerinden yapılması hatalı olmuştur. BK.’nun 329. maddesinde düzenlenen fazla çalışması ispatlandığı taktirde ücretle mütenasip bir miktar kabul edilmeli ve takdiri indirim yapılıp yapılmayacağı da değerlendirilmelidir. Keza yıllık izin konusunda da davacının talepleri değerlendirilmeli ve BK.’nun 334. maddesi gözetilmelidir. 818 Sayılı BK.’nun yukarıda bahsi geçen maddelerine göre uzman bir bilirkişiden rapor alınarak hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
3-Bozma nedenine göre davalıların faiz başlangıç tarihine ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte yazılı nedenlerle davalıların 2. ve 3. bendlerin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenle davalıların faiz başlangıç tarihine ilişkin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 358,00 TL harcın istek halinde davalılara iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.