Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2910 Esas 2022/523 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2910
Karar No : 2022/523


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av.…
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Çanakkale ili, Yenice ilçesi sınırları dahilinde davacı şirket uhdesinde bulunan 5885 sicil sayılı ve II (b) grubu (kalsit, mermer) işletme ruhsatının, 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 24/2. maddesi gereğince işlem dosyasında bulunması gereken 13.306,00-TL işletme ruhsat teminatı ve harç ile Devlet haklarının tamamlanmadığı hususunun tespit edildiğinden bahisle 27/08/2012 tarihi itibarıyla iptal edilmesine ilişkin 12/12/2014 tarihli yazıyla bildirilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; davacı şirkete teminat bedelinin ve harcın yatırılması hususunu içeren … tarih ve … sayılı yazıya yönelik tebligatın daimi çalışan işçi sıfatıyla U.E. adlı kişiye yapılmış olması, adı geçen kişinin işletmenin temsilcisinden sonra gelen bir kimse veya evrak müdürü gibi esasen bu tür işlerle görevlendirilmiş bir kişi olmaması, böyle bir kişi olarak kabul edilse dahi davacı şirket bünyesinde değil başka bir şirket olan … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'de çalışan bir kişi olması karşısında, usulüne uygun olarak yapılmış bir tebligatın varlığından söz edilemeyeceğinden, Çanakkale ili, Yenice ilçesi sınırları dahilinde davacı şirket uhdesinde bulunan … sicil sayılı ve II (b) grubu (kalsit, mermer) işletme ruhsatının, 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 24/2. maddesi gereğince işlem dosyasında bulunması gereken 13.306,00-TL işletme ruhsat teminatı ve harç ile Devlet haklarının tamamlanmadığının tespit edildiği gerekçesiyle 27/08/2012 tarihi itibarıyla iptal edilmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 02/10/2019 tarih ve E:2015/14610, K:2019/8149 sayılı kararıyla; uyuşmazlıkta, davacı şirkete teminat bedelinin ve harcın yatırılması hususunu içeren … tarih ve … sayılı yazıya yönelik tebligatın daimi çalışan işçi sıfatıyla U.E. adlı kişiye yapıldığı, adı geçen kişinin davacı şirket bünyesinde değil başka bir şirket olan … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'de çalışan bir kişi olduğunu gösterir bilge ve belgelerin dosyaya sunulduğu görülmüş ise de, 09/01/2008 tarih ve 6973 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi'nin 1486. sayfasında davacı şirketin, tebligatı alan U.E.'nin çalıştığı … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'nin ortaklarından biri olduğunun görüldüğü,
Bu durumda, davacı şirket ile tebligatı alan U.E. adlı kişinin çalıştığı dava dışı şirketin aynı adresi işyeri adresi olarak gösterdiği ve davacı şirketin aynı zamanda tebligatı alan şahsın çalıştığı dava dışı … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'nin ortağı olduğu hususları göz önüne alındığında, aynı adreste faaliyette bulunan bu iki şirketten birine gelen tebligattan, tebligatın muhattabı olan şirketin haberdar olmamasının hayatın olağan akışına uygun düşmediği, öte yandan aynı adreste faaliyet göstermelerinin bir takım külfetleri olması nedeniyle basiretli bir tacir olarak bunları bertaraf edici önlemlerin alınarak faaliyette bulunulması gerektiğinden, tebligatın usulüne uygun olarak yapıldığı ve geçerli olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı,
Bu itibarla, dava konusu işlem hukuka ve mevzuata uygun olduğundan, davanın reddine karar verilmesi gerekirken aksi yönde verilen temyize konu kararda hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; uyuşmazlıkta, davacı şirkete teminat bedelinin ve harcın yatırılması hususunu içeren … tarih ve … sayılı yazıya yönelik tebligatın daimi çalışan işçi sıfatıyla U.E. adlı kişiye yapıldığı ancak, adı geçenin davacı şirket bünyesinde değil başka bir şirket olan … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'de çalışan bir kişi oluğu, davacı şirketin 02/11/2011 tarihine kadar … Mermer San. Tic. Ltd. Şti'nin ortaklarından biri olduğu ancak, … Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu devir ve temlik sözleşmesi ile hisselerinin tamamını … şirketine devrettiği, tebliğ tarihi itibarıyla davacı şirket ile … Mermer San. Tic. Ltd. Şti. arasında hukuken herhangi bir bağın olmadığı, bahse konu devir gerçekleşmeseydi dahi, salt U.E. adlı kişinin davacı şirketin ortağı olduğu … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'nin çalışanı olmasının anılan şahsa davacı şirkete gelen tebligatları alma konusunda herhangi bir yetki vermesinin ve buna bağlı olarak davacı şirketin anılan şahsın tebliğ aldığı evraklardan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, dolayısı ile anılan şahsa yapılan tebligatın usulüne uygun bir tebligat olmadığı gerekçesi eklenmek suretiyle dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı tarafın usulüne uygun yapılmadığını iddia ettiği tebligatın, davacı şirketin bildirmiş olduğu ve yazışmaların tamamının gerçekleştirildiği adrese yapıldığı, işyerinde bulunan ve tebliğ memurundan tebligat alacak çalışanın hangi şirket çalışanı olduğunu araştırma yetkisi ve yükümlülüğünün tebliğ memurunda olmadığı, aksine işlemlerini basiretli tacir gibi yürümek zorunda olan şirket yöneticilerinde olduğu, bu itibarla söz konusu tebligatın usulüne ve yasaya uygun yapıldığı, davacı uhdesindeki ruhsat sahası için davacının temdit talebi yönünden, eksik ruhsat harçları ve teminatının tamamlamasına müteakip 10 yıl süreyle uzatılmasına ilişkin Genel Müdürlük olurunun alındığı, ancak yapılan araştırmada davacı şirketin eksik harç ve teminatları tamamlamadığının anlaşılması üzerine eksikliklerin tamamlanmasına ilişkin usulüne uygun tebligat yapıldığı, yapılan tebligata rağmen eksikliğin giderilmemesi nedeniyle davacının ruhsatının iptal edildiği, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile Çanakkale İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Çanakkale ili, Yenice ilçesi hudutları dahilinde ve davacı şirketin uhdesinde bulunan II (b) grubu işletme ruhsat sahası için 25/08/2002 tarihinden itibaren 10 yıl süreli işletme ruhsatı düzenlenmiş, ruhsat süresinin bitmesine az bir zaman kala davacı şirket tarafından, davalı idareye 17/07/2012 tarihli temdit işletme projesi verilerek ruhsat süresinin uzatılması talep edilmiş, bu projeye istinaden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı oluruyla görevlendirilen heyetin 08/03/2013 tarihli raporu doğrultusunda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısıyla davacı tarafından eksik ruhsat harçlarının ve teminatının tamamlanmasına müteakiben mevcut koordinatlar dahilinde II (b) grubu mermer işletme ruhsatı (216,67 ha), Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nin 29. ve 116. maddeleri kapsamında mermer-kalsit işletme izni (157,72 ha) düzenlenmesinin uygun olduğu tespit edilmiştir.
Devam eden süreçte, belirlenen 13.306,00-TL işletme ruhsat teminatı ve harç ile Devlet haklarının, 3213 sayılı Maden Kanunun'un 24. maddesi gereği yazının tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içerisinde tamamlanmadığı takdirde mevcut temdit talebinin reddedileceği hususu … tarih ve … sayılı yazı ile davacı şirkete 03/06/2014 tarihinde tebliğ edilmiş, ancak davacıya tanınan 3 aylık süre içerisinde söz konusu eksiklerin tamamlanmadığı gerekçesiyle 24/10/2014 tarihli işlem ile davacının maden işletme ruhsatı 27/08/2012 tarihi itibarıyla iptal edilmiş, bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun "Hükmi şahıslara ve ticarethanelere tebligat" başlıklı 12. maddesinde, hükmi şahıslara tebliğin, salahiyetli mümessillerine, bunlar birden ziyade ise, yalnız birine yapılacağı, bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilaflarda, ticari mümessiline yapılan tebliğin muteber olduğu; "Hükmi şahısların memur ve müstahdemlerine tebligat" başlıklı 13. maddesinde, hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mutat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde oldukları takdirde tebliğin, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılacağı düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuatın değerlendirilmesinden; tüzel kişilere ve ticari işletmelere yapılacak tebliğin yetkili temsilcilere yapılacağı, tebligatı almaya yetkili kişilerin, herhangi bir sebeple mutat iş saatlerinde iş yerinde bulunmamaları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde olmaları durumunda tebliğin, tüzel kişinin o yerdeki sürekli çalışan memur veya müstahdemlerinden birine yapılacağı, tüzel kişinin o yerdeki teşkilatı veya personeli içinde görev itibarıyla tebligatın muhatabı olan tüzel kişinin temsilcisinden sonra gelen bir kimse veya evrak müdürü gibi esasen bu tür işlerle görevlendirilmiş bir kişi olması gerektiği, bu kişilerin de bulunmaması halinde tebliğin, o yerdeki diğer bir memur veya müstahdeme yapılacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, davacı şirkete, ruhsat sahasının süre uzatım talebi için belirlenen 13.306,00-TL işletme ruhsat teminatı ve harç ile Devlet haklarının yatırılması gerektiği, aksi takdirde temdit talebinin reddedileceğine ilişkin … tarih ve … sayılı yazının, davacı şirketin gösterdiği adreste daimi çalışan işçi sıfatıyla U.E. adlı kişiye tebliğ edildiği, her ne kadar U.E. adlı kişinin, davacı şirketle aynı adreste faaliyet gösteren ve davacı şirketin de daha önce ortağı olan … Mermer San. Tic. Ltd. Şti.'nin sigortalısı olduğu anlaşılmakta ise de, tebligatın muhatabı olan davacı şirketin gösterdiği adreste tebligat yapılması halinde, yapılan tebligatın hüküm ve sonuçlarından davacı şirketin sorumlu olacağı, bu kapsamda, aynı adreste birden fazla şirketin faaliyet göstermesi halinde, hak kayıplarını veya meydana gelecek olumsuz durumları bertaraf edecek önlemlerin alınarak faaliyette bulunulması gerektiği açık olup yapılan tebligatın geçerli olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla; İdare Mahkemesince, işin esası incelenmek suretiyle bir karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin, tebligatın usulsüz olduğu gerekçesiyle iptali yolunda verilen ısrar kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Çanakkale İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/02/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.




KARŞI OY

X- Temyizen incelenen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden, İdare Mahkemesince verilen ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.