MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki muvaza nedeniyle iptal davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın reddine, dair verilen hükmün süresi içinde Davacı ... vekili ile Davalı... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -

Davacı ... vekili, asıl ve birleşen dava dilekçelerinde müvekkilinin, davalı ... Grup İçecek Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti"den alması gereken kıdem, ihbar tazminatları ve fazla mesai ile izin ücretleri toplamının tahminen 100.000,00 TL üzerinde olduğunu, davalı borçlu ...Grup İçecek Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. yetkililerinin bu durumu bildikleri için müvekkili ve diğer şoförleri işten çıkarmadan birkaç gün önce 28/05/2013 tarihinde 7-8 tane araçlarını muvazaalı olarak davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd. Şti."ne devrettiklerini, araçları devreden ve işçilerinin alacaklarını engellemek için
mallarını tasfiye eden... Grup İçecek Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti."nin yetkililerinin arkadaşları olduğunu, davalıların amacının diğer çalışanların emeklerinin karşılığını almalarını engellemek olduğunu, davalı ... Grup İçecek Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti."nin sattığı tüm araçlar halen aynı fabrikada içecek taşımacılığı yaptığını, tek farkın hakları verilmeden işten çıkartılan şoförler ve araçların ruhsat sahiplerinin değiştiğini, birleşen dava dosyası ile henüz işçilere akitlerinin feshedileceği bildirilmeden dava konusu aracın Üçaslan Mot. Araçlar. San. Tic. Ltd. Şti."ne devredildiğinden bahisle dava açıldığını,hal böyle olunca asıl ve birleşen dava da mal kaçırmak amacı ile yapılan muvazaalı satıştan zarar gören müvekkili adına .... plakalı aracın satış işleminin iptalini talep etmiştir.
Davalı ... Grup İçecek Taşımacılık Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, müvekkili tarafından yapılan satışların gerçek bir satım sözleşmesi olduğunu, edimlerin her iki tarafça ifa edildiğini, müvekkilinin halen aktif olarak ticari hayatta bulunduğunu, davacıyla birlikte işten ayrılan işçilerin haklarının ödenmesi hususları da göz önünde tutulduğunda davacının muvazaa ve mal kaçırma amacıyla satış yapıldığı iddialarının haksız ve yanlış olduğunun açıkça görüldüğünü, bu nedenlerle açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd Şti. Vekili, davalı ... Grupla araç satımı konusunda bir ticari ilişkilerinin olmadığını, davacı ile diğer davalı arasında iş akdinden kaynaklanan borçlarla şirketlerinin bir alakası olmadığını, iyiniyetli olarak uyuşmazlık konusu aracı ve diğer üç aracı satın aldıklarını, bu nedenle davacının muvazaa iddialarının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, bu nedenlerle açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davacının...iş Mahkemesinde davalılardan ... Grup İçecek Taşımacılık Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine işçilik alacağı için dava açmış ise de dava halen derdest olup dava konusu satışın ise işten çıkarma işleminden önce yapıldığını, İş mahkemesinde açılan davanın davacı lehine sonuçlanıp sonuçlanmayacağı belli olmadığı gibi davacının alacağına borçlunun başka bir mal varlığından karşılayıp karşılamayacağı henüz belli olmadığını, davacının bu aşamada dava açmasında hukuki yararı olmadığı anlaşıldığından asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş; hüküm davacı ... vekili ile Davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla TBK"nun 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkindir. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. İİK"nun 277. maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tesbit ettirmeyi amaçlar. Kural olarak muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören 3.kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilirler.3.kişinin danışıklı işlem ile hakkının zarar gördüğünün benimsenebilmesi için onun danışıklı işlemde bulunandan bir alacağının var olması ve bu alacağın ödenmesinin önlemek amacıyla danışıklı bir işlem yapılması gerekir. Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. Muvazaaya dayalı davalarda davacının icra takibine geçmesi ve aciz belgesi almasına gerek yoktur. Çünkü yukarıda açıklandığı gibi İİK 277 ve izleyen maddelerinde iptal davasına konu tasarruflar özünde geçerli olmasına rağmen kanunun icra hukuku yönünden iptaline imkan verdiği tasarruflardır. Muvazaaya dayalı iptal davasında ise davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir. İİK 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere,muvazaaya dayanarak dava açmasına engel değildir. Davacının iddiasını kanıtlaması halinde iddianın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı, alacağın tahsiline yönelik bulunduğu da gözetilerek İİK 283/1,2 maddesi kıyasen uygulanarak iptal ve tescile gerek olmaksızın davacının taşınmazların haciz ve satışını isteyebilmesi yönünden hüküm kurulması gerekecektir. Bu madde sadece davacıya haciz ve satış isteme yetkisinin kıyasen uygulanması olup üçüncü kişinin tazminatla sorumlu olacağı anlamına da gelmemelidir.
Mahkemece, davacı tarafından İş mahkemesinde açılan davanın davacı lehine sonuçlanıp sonuçlanmayacağı
belli olmadığı, davacının alacağına borçlunun başka bir mal varlığından karşılayıp karşılamayacağı henüz belli olmadığını, davacının bu aşamada dava açmasında hukuki yararı olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli değildir.
Davacı ..., davalı borçlu ... Grup İçecek Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. yetkililerinin müvekkili ve diğer şoförleri işten çıkarmadan birkaç gün önce 28/05/2013 tarihinde 7-8 tane araçlarını muvazaalı olarak davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd. Şti."ne devrettiklerini, araçları devreden ve işçilerinin alacaklarını engellemek için mallarını tasfiye eden ... Grup İçecek Taş. Gıda San. Ve Tic.Ltd.Şti"nin yetkililerinin arkadaşları olduğunu,davalı ... Grup İçecek Taş. Gıda San. Ve Tic. Ltd.Şti"nin sattığı tüm araçların halen aynı fabrikada içecek taşımacılığı yaptığını, tek farkın hakları verilmeden işten çıkartılan şoförler ve araçların ruhsat sahiplerinin değiştiği iddialarını ileri sürerek muvazaalı olarak devredilen 06 EY 5427 plakalı aracın satış işleminin iptalini istemiştir. Davacı ..., davalı borçlu borçlu ... Grup İçecek Taş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine Ankara Batı1. İş Mahkemesi’nde kıdem,ihbar, yıllık izin ücreti,fazla çalışma ücretine dayalı alacak davası açtığı, Ankara Batı 1. İş Mahkemesi’nin 31/03/2016 tarih 2013/391 Esas ve 2016/154 Karar sayılı ilamıyla davacı lehine alacağa dair talebin kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
TBK 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali davalarında icra takibinin yapılması şart olmayıp davacının davalı borçludan bir alacağının olması yeterlidir. Bu nedenle davacı ...’nın alacağıyla ilgili olarak davanın akıbeti araştırılarak kesinleşmesi beklenmeli ve ondan sonra toplanan ve toplanacak deliller değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken İ.İ.K 277. ve devamı maddelerinden kaynaklanan dava imiş gibi kesinleşmiş bir alacağın varlığının aranması ve alacak miktarı tam olarak belirlenmeden davalı borçlunun mal varlığının borcuna yetip yetmeyeceğinin bu aşamada belirlenemeyeceğinden davanın reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır.
2-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre;Davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd Şti.vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,(2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd Şti. vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ... İçecek Araç Kira Gıda Taş. Dağ. ve Paz. San. Tic. Ltd Şti."ye geri verilmesine 08/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.