Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, 506 sayılı Kanun hükümleri kapsamındaki zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
02.05.1994 günü ... sicil numaralı işyerinde çalışmaya başladığı yönünde hakkında işe giriş bildirgesi düzenlenen davacı sigortalının, anılan işyerinden adına 02.05.1994 – 31.12.1994 döneminde kısmi bildirim ve prim ödemelerinin gerçekleştirildiği belirgin olup, 07.12.1993 – 24.02.1996 tarihleri arasında davalı işverenlere ait işyerinde hizmet akdine dayalı olarak geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespiti istemine ilişkin davada mahkemece yapılan yargılama sonunda, biri 1994 yılının ikinci ve üçüncü dönemlerine ait bordrolarda kayıtlı olmak üzere iki tanığın anlatımlarına dayanılarak dava kısmen kabul edilip 02.05.1994 – 24.02.1996 dönemi hüküm altına alınmış ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler ile toplanan kanıtlar hüküm kurmaya elverişli değildir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesinin onuncu fıkrası olup, anılan Kanunun 6’ncı maddesinde yer alan, sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği yönündeki düzenleme ile anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi göz önünde bulundurulduğunda, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davaların kamu düzeni ile ilgili olduğu ve özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri gerektiği açıktır. Bu bağlamda, hak kayıpları ile gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi ve temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği dikkate alınmalıdır. Bu bakımdan inceleme konusu dava yönünden;
24176 sicil numaralı işyerinin hangi tarihlerde kim/kimler adına tescilli olduğu araştırılarak işveren belirlenmeli ve davalı işverenler olarak kendilerine husumet yöneltilen kişilerin konumları değerlendirilmeli, varsa bu işyeriyle ilgili olarak 1995 yılı ile 1996/1. dönemine ait dört aylık sigorta primleri bordroları davalı Kurumdan getirtilmeli, mahkemece hüküm altına alınan döneme ilişkin olarak bordrolarda bildirimleri yapılan sigortalılar tanık sıfatıyla dinlenilmeli, tüm aramalara karşın bu kişilere ulaşılmadığı takdirde bu kez aynı çevrede faaliyet yürüten işyerlerinin işverenleri ve çalışanları yöntemince saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı, belirdiği takdirde tanık anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, çalışmanın varlığı ve kesintili olup olmadığı yöntemince ortaya konulmalı, kesintili çalışma olgusu saptandığı takdirde davanın yasal dayanağı olan maddede yazılı hak düşürücü süre yönünden irdeleme yapılmalı ve toplanan kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının isteği durumunda davalılardan ... ve ...’ya geri verilmesine, 29.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.