Danıştay 6. Daire 2019/21969 Esas 2022/1808 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/21969
Karar No : 2022/1808


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN ÖZETİ : … Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan … ve … YİBF nolu yapılar ile … Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan … YİBF nolu yapının 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunda yer alan hükümler doğrultusunda denetlenmeyerek, … Yapı Denetim Ltd. Şti. ile … Yapı Denetim Ltd. Şti'ne anılan Kanun'un 8. maddesi uyarınca iki defa yeni iş almaktan men cezası ile bir defa idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı (inşaat mühendisi, uygulama denetçisi) olan davacının denetçi belgesinin iptali ile üç yıl süreyle herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olmamasına ilişkin 20/04/2018 tarih ve 30397 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 17/04/2018 tarih ve 68955 sayılı Bakanlık Oluru'nun iptali ile 1.000,00-TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada, dava konusu işlemin iptali, 1.000,00-TL manevi tazminatın davalı idareden alınarak davacıya ödenmesi yolunda … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:… , K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 17/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.



KARŞI OY (X) :
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinde; "Yapı denetim kuruluşlarından bu Kanunda ve ilgili mevzuatta öngörülen esaslara göre denetim görevini yerine getirmedikleri tespit edilenlere, tespit edilen fiil ve hâllerin durumuna göre, aşağıdaki idari yaptırımlar uygulanır. (...) ç) Hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilememesi kaydı ile, 2'nci maddenin dördüncü fıkrasının (a) veya (c) ile (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmediğinin tespiti hâlinde, tespite konu olan yapı denetimi hizmet sözleşmesi bedelinin %20’si kadar idari para cezası verilir.(...) g) Aşağıda belirtilen; 1) Hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilemesi hâlinde 2 nci maddenin dördüncü fıkrasının (a) veya (c) ile (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmemesi, 2) 3 üncü maddenin beşinci fıkrasının birinci cümlesi hükmüne aykırı hareket edilmesi, 3) Yapı denetim kuruluşuna son bir yıl içinde üç defa idari para cezası uygulanması, hâllerinde, cezayı gerektiren fiil ve hâlin, yetkililer tarafından yapılan inceleme ve denetimlerle tespit edilip öğrenilmesinden veya son idari para cezasının tebliğinden itibaren İl Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça bir yıl yeni iş almaktan men cezası verilir. (...) Yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgeleri, Merkez Yapı Denetim Komisyonunun kararı ile iptal edilir. Bu suretle belgesi iptal edilen denetçi mimar ve denetçi mühendisler, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamaz ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olamaz" hükmüne
'' hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 05/02/2008 tarih ve 26778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 7. fıkrasında ''Hataların taşıyıcı sistemi etkilemesi nedeniyle yapı denetim kuruluşuna yeni iş almaktan men cezası uygulanmasına sebebiyet veren ya da gerçeği yansıtmayan raporlar hazırlayarak laboratuvarların belgesinin iptaline neden olan denetçi mimar ve mühendisler ile teknik elemanlar da, Kanunda yapı denetim kuruluşlarına ve laboratuvarlara idari para cezası uygulanmasına neden olan denetçi mimar ve mühendisler ile teknik elemanlar için öngörülen yaptırımlara tabidir. Yapı Denetim kuruluşları ve laboratuvarlara Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (d) bentleri ile (g) bendinin (1) numaralı alt bendi ve onuncu fıkrasının (b) ve (c) bentleri ile (e) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca uygulanan her bir idari yaptırım, sorumluluğu bulunan denetçi mimar ve mühendisler ve teknik elemanlara verilecek idari yaptırımlar konusunda tekerrüre esas alınır. Ancak Kanunun 8 inci maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi uyarınca uygulanacak idari para cezasının denetçi mimar ve mühendisler ile teknik elemanlar hakkında uygulanacak idari yaptırım için tekerrüre esas alınabilmesi için idari para cezasına konu her üç uyarı cezasına da o kişinin sebep olması gerekmektedir. Aynı inceleme kapsamında kuruluşa birden fazla fiilden idari yaptırım uygulansa bile neden olan denetçi mimar ve mühendisler ile teknik elemanlar için bu durum bir kere tekerrüre esas alınır.'' hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; davacının uygulama denetçisi olduğu … Yapı Denetim Ltd. Şti. ve … Yapı Denetim Ltd. Şti.'ye iki defa yeni iş almaktan men cezası ile bir defa idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 8. maddesinin 8 ve 9. fıkraları ile Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 6. maddesinin 7. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptali ile üç yıl süreyle herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olmamasına ilişkin ilişkin davalı idare işleminin tesis edilmesi üzerine, bahsedilen işlemin iptali ve 1.000,00-TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, yapı denetim kuruluşlarına, hataların yapının taşıyıcı sistemini etkilememesi kaydı ile 2. maddenin dördüncü fıkrasının (c) veya (g) bentlerinde belirtilen görevlerin yerine getirilmediğinin tespiti hâlinde, idari para cezası verileceği düzenlenmiş, son bir (1) yıl içinde üç (3) defa idari para cezası uygulanması hali, denetim faaliyeti dışında başka ticari faaliyetle uğraşılması hali ve yapının taşıyıcı sistemini etkileyen Kanunun 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) ve (g) bentlerindeki görevlere aykırılık hallerinin gerçekleşmesi durumunda bir (1) yıl yeni iş almaktan men cezasının verileceği, denetçiler için yalnızca 4708 sayılı Kanunun 3.maddesinin 5.fıkrasının 2.cümlesi hükmüne aykırı hareket eden mimar ve mühendislere idari para cezası verileceği, yapı denetim kuruluşunun üç defa idari para cezası almasına sebep olan mimar ve mühendislerin belgelerinin iptal edileceği düzenlemelerine yer verildiği görülmektedir.
Bu durumda, yapı denetim kuruluşunun üç defa idari para cezası almasına sebep olan mimar ve mühendislerin belgelerinin iptal edileceği düzenlemesi karşısında, daha ağır nitelikte olan yapı denetim kuruluşunun iki defa bir (1) yıl yeni iş almaktan men cezası almasına bir defa idari para cezası almasına sebep olan mimar ve mühendislere de aynı yaptırımın uygulanması gerektiğinden, dava konusu işlemin iptali ve 1.000,00-TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya ödenmesi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu kararın bozulması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.