Danıştay 13. Daire 2022/205 Esas 2022/545 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/205
Karar No:2022/545

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALILAR) : ...Bankası A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

3- ...Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

4- (MÜDAHİL DAVALI YANINDA) : ... Genel Müdürlüğü (...)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...İnşaat ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. ... Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İller Bankası Anonim Şirketi İzmir Bölge Müdürlüğü'nce açık ihale usulü ile 12/02/2013 tarihinde gerçekleştirilen "Ortakent-Yahşi (MUĞLA) Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı Yapım İşi' ihalesinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; Muğla ili, Bodrum ilçesi, ...Mahallesi, ...Mevkii, ...pafta, ...sayılı parselin sahibi olan davacı tarafından, daha önceki imar planlarında park alanı yeri olan alanın arıtma tesis alanı olarak belirlenmesine ilişkin mülga Ortakent Yahşi Belediye Meclisinin ...tarih ve ...numaralı kararı ile kabul edilen ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanarak 15/04/2014 tarihinde askıya çıkarılan Muğla ili, Bodrum İlçesi, Ortakent Yahşi Beldesine ilişkin koruma amaçlı 1/5000 ölçekli ve 1/1000 ölçekli imar planının, taşınmazının bitişiğinde arıtma tesis alanı olarak ayrılan kısmının iptali istemiyle .... İdare Mahkemesi nezdinde dava açıldığı, .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararı ile, şehircilik ilkeleri, planlama esasları, plan tekniği ve imar mevzuatına uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle planın anılan kısmının iptaline karar verildiği ve bu kararın Danıştay Altıncı Dairesi'nin 17/06/2019 tarih ve E:2016/2267, K:2019/5877 sayılı kararıyla onandığı, bu durumda, söz konusu imar planı değişikliğinin davacının taşınmazının bitişiğinde arıtma tesis alanı olarak ayrılmasına yönelik kısmının hukuka aykırılığının yargı kararıyla ortaya konulduğu böylece imar işlemleri tamamlanmadan gerçekleştirilen dava konusu ihalenin dayanaksız kaldığı, bu itibarla dava konusu ihale işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : ... Bankası A.Ş. tarafından, davacının ihalenin iptalini talep etme hakkının bulunmadığı, dava açma ehliyetinin olmadığı, yasal süresinde davanın açılmadığı, ihale sürecindeki işlemler nedeni ile dava açılmadan önce şikâyet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulmasının zorunlu olduğu, bu işlemler gerçekleşmeden açılan davanın esasının incelenemeyeceği, davanın açıldığı tarihe kadar işin %85'lik kısmının bitme seviyesine geldiği, dava konusu ihalenin mevzuata uygun şekilde yapıldığı; Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından; kararın usul ve yasaya aykırı olduğu, dava konusu ihalenin yapıldığı aşamada idarelerinin fiilen kurulmamış olduğu, ihaleye hiçbir katılımları olmadığından idarelerinin davada taraf olamayacağı, anılan ihalenin İller Bankası A.Ş. tarafından yapıldığı, davanın bu tüzel kişilik açısından kabulü gerektiği, menfaati ihlâl edilmeyen ve dava konusu ihaleye katılmamış davacının dava açma ehliyetinin bulunmadığı, davanın süresinde açılmadığı, dava konusu arıtma tesisinin bulunduğu yerdeki imar planlarının iptali istemiyle dava açılmış olmasının % 85'i tamamlanmış bir tesisin ihalesinin iptalini gerektirmediği, anılan tesis özellikle pandemi döneminde nüfusu birkaç kat artan Bodrum ilçe nüfusunun sağlığı ve kamu yararı açısından ihtiyacını karşılayacak durumda iken ihalenin iptaliyle atıl duruma terk edildiği, işlemin iptalinin kamu zararına neden olduğu, usul ve yasaya aykırılık oluşturduğu; Bodrum Belediye Başkanlığı tarafından; usul ve esas yönünden ileri sürülen iddiaların karşılanmayarak eksik incelemeye dayalı olarak karar verildiği, dava konusu ihale uyarınca yürütülmek istenen kamu hizmetinin mahiyeti ile ihale konusu tesis idari işlev açısından doğrudan doğruya MUSKİ'yi ilgilendirdiği, idareleri yönünden husumet yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiği, komşu parsel sahibi olan davacının ihalenin iptaline ilişkin davada ehliyetinin olmadığı, ihale konusu işin %85 oranında tamamlanması sonrasında sırf imar planının iptal edilmiş olması sebebiyle ihalenin de iptal edilmesinin hukuki öngörülebilirlik ve kamu kaynaklarının verimliliği ilkesine aykırı olduğu, söz konusu taşınmazı kapsayan alanda geçerli olan imar planlarının yıllar sonra mahkeme kararıyla iptal edileceğinin bilinmesi ve öngörülmesinin beklenemeyeceği, davacının menfaati ile kamunun menfaati karşılaştırılarak muhakeme yürütülmesi ve kamu yatırımının kamu zararına dönüşmemesi için idari işlemin kamu yararı gözetilerek değerlendirilmesi gerektiği; Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından; davacı şirketin dava konusu ihaleye katılmadığı, dolayısıyla işbu ihalede yasada belirtildiği şekliyle menfaat ihlâlinin bulunmadığı, davacının süresinde dava açmadığı, dava konusu işin %85'lik kısmının tamamlandığı, işbu dava nedeni ile tesisin devreye sokulamadığı ve atıl durumda kaldığı, kamu kaynağı harcanarak imal edilmiş ancak atıl vaziyette duran söz konusu tesisin devreye sokulması ile birlikte hem insan sağlığının hem de çevre temizliğinin korunacağı, iptal kararının kamu yararını gözetmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, davalıların iddialarının yerinde olmadığı, kararın usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemlerin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalıların ve müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalılar ile müdahile iadesine,
5. Kullanılmayan ...-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı ...Bankası A.Ş.'ye iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 17/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.