MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil

... ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair Gümüşhane Asliye Hukuk Hâkimliğinden verilen 03.07.2009 gün ve 170/216 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı ... vekili, miras yoluyla intikal ve kazanmayı sağlayan eklemeli zilyetlik nedeniyle 125 ada 1 parselin 3200 m2 kısmının, Hazine üzerindeki tapu kaydının iptaliyle vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece; davanın kabulüyle 125 ada 1 parselin, teknik bilirkişi tarafından düzenlenen 25.06.2009 tarihli krokide A harfiyle gösterilen 3200 m2 yüzölçümündeki kısmına ait Hazine üzerindeki tapu kaydının iptaliyle davacı adına tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu 125 ada 1 parsele ait kadastro tutanağından; 16.04.1970 tarih ve 12 sıra numaralı tapu kaydı kapsamında kaldığı gerekçesiyle, tapu maliki Hazine adına 03.10.2002 tarihinde, 33.964,63 m2 yüzölçümünde, “Kumluk” niteliğiyle tespit edildiği ve tespitin itiraz edilmeksizin 30.01.2003 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, Hazinenin dayanak tapu kaydının oluştuğu 1970 yılına kadar davacı lehine kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 20. maddesi uyarınca Hazinenin dayanağı olan 16.04.1970 tarih ve 12 sıra numaralı tapu kaydı ile hava fotoğrafları yöntemine uygun olarak mahallinde uygulanmamış, dava konusu taşınmaz bölümünün zilyetlik yoluyla kazanılacak yerlerden olup olmadığı ve davacı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığı tam olarak belirlenmemiştir.
Mahkemece, yeniden mahallinde yerel ve teknik bilirkişi ile tanıklar marifetiyle keşif yapılarak, değişken ve değişebilir nitelikli sınırlara sahip miktarı ile geçerli Hazinenin dayanağı 16.04.1970 tarih, 12 sıra numaralı tapu kaydı kuzey sınırında bulunan Torul Gümüşhane karayoluna ait kamulaştırma evrak ve paftası zemine uygulanarak uyuşmazlık konusu taşınmaz bölümünün tapu ve kamulaştırma kapsamında kalıp kalmadığı duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Bu uygulama yapılırken, dayanak tapu kaydının yüzölçümünün 56.500 m2, dava konusu 125 ada 1 parselin ise 33.964,63 m2 olduğu, aradaki farkın kamulaştırılan alanda kalıp kalmadığı üzerinde durulmalıdır.
Diğer yandan, zilyetlikle kazanma koşullarının araştırılması bakımından, komşu parsellerin dayanak kayıtların dava konusu taşınmaz yönünü ne olarak gösterdiğinin, tescile engel nitelikte olup olmadığının etraflıca araştırılması, yapılan tüm uygulamaların denetlemeye elverişli şekilde teknik bilirkişi tarafından düzenlenerek krokisine işaret ettirilmesi gerekir.
Ayrıca; dava konusu taşınmaz kadastro çalışmaları sırasında “Kumluk” niteliğiyle Hazine adına tespit edildiğine göre, tespit tarihinden geriye doğru 20 yıl önce ne nitelikte kullanıldığı, üzerinde zilyetlik yoluyla tasarrufta bulunulup bulunulmadığının belirlenmesi gerekir. Bu konuda sağlıklı bir sonuca ulaşmak için 03.10.2002 kadastro tespit tarihinden geriye doğru 20-25 yıl öncesine ait (1977-1982 yılları arası) 1/20000 veya 1/25000 ölçekli iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının dosyada yer almış olması ve bu fotoğrafların stereoskop altında incelenmesi gerekir. Bu inceleme sonucunda arazinin üç boyutlu olarak görülmesi taşınmazın sınırlarının belirlenmesi ve ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkün olacaktır (Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınlarından Doç.Dr.Mahmut Yüksel’in Toprak Etüd ve Haritalama Kitabının 1995 yılı Baskısı Sh:53). Mahkemece uyuşmazlığın net bir biçimde çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır.
Açıklanan bu eksikliğin giderilmesi için, öğretim üyesi seviyesinde Ziraat Fakültesi Toprak Bölümünden bir Ziraat Mühendisi, bir Harita veya Kadastro Mühendisi ile bir Jeolog’dan oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin, zilyetliğin ne zaman başlandığının belirlenmesine çalışılması gerekir. Şahit ve bilirkişi sözleri ilmi esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, taşınmaz üzerinde tarımsal amaçla zilyetlik başlangıç sınırlarıyla belirlendikten sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirme yapılarak karar verilmelidir. Eksik incelemeyle karar verilemez.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları bu bakımlardan yerinde olduğundan kabulü ile usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün açıklanan nedenlerle ve HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 08.02.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.