21. Hukuk Dairesi 2017/2402 E. , 2018/9155 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :............ Mahkemesi
Asıl ve birleşen davaların davacısı, ............ kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne il............kin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davacı ... davalılardan ............. Tic. A.Ş. (............Hiz. Tic. A.Ş.) ile ...... İnş. Ve Tic. A.Ş. vekillerince istenilmesi ve davacı vekilince de ............ talep edilmesi üzerine dosya incelenerek ............in ............ya tabi olduğu anlaşılmış ve ............ için 11.12.2018 ............ günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilm............ti. ............ günü davacı vekili Av. ... ile karşı taraf ............. Tic. A.Ş. (............Hiz. Tic. A.Ş.) vekili Av. ... geldiler. Diğer davalılardan ...... İnş. Ve Tic. A.Ş vekili Av. ... mazeret dilekçesi gönderdi. Başka gelen olmadı. ............ya başlanarak hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra ............ya son verilerek aynı gün düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, ............in gereği konuşulup düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
KARAR
1- Temyize konu kararda her ne kadar 2.075,20 TL tedavi ve yol giderine hükmedilm............ ise de; Bilindiği üzere sarf tarihinde yürürlükte bulunan 5510 sayılı .................. Yasası; ............ kazası nedeniyle ............verenin sigortalısına karşı, ............e Kurumca el koyuncaya kadar sağlık yardımlarını yapma ve vizite kağıdı düzenleme dışında bir yükümlülüğünü hükme bağlamamıştır. Aksine, ............ kazasının oluşumundan itibaren her türlü sağlık yardımları ile Kurumun sorumlu olduğunu kabul etm............tir. Sözü edilen Yasanın ............ kazası ve ............ ............ sigorta kolunun getiril............ amaç ve nedeni; sigortalıların belirtilen türde bir zararla karşılaşmaları halinde, onları doğrudan koruma altına alma ve kendilerine yardım yapacak Kuruluşu belirlemektir.
Bu duruma göre, bir ............ kazası nedeniyle, sigortalının başvuracağı mercii kendisini bu yönden güvenceye alan, Kurum ve onların sağlık kuruluşlarıdır. ............veren, bu tür zararlandırıcı olayların meydana gelmesi durumlarında; artık sigortalısına karşı muhatap olmaktan çıkar, kurum doğrudan devreye girer. Esasen ............veren de belirtilen sigorta kolu nedeniyle Yasanın belirlediği orandan prim ödemek ve ayrıca koşulları varsa, Kurumun yaptığı harcamaları kuruma geri vermekle sorumlu tutulmuştur. Bu nedenle, gerek sigortalı ve gerekse ............veren, ............ kazası ve ............ ............ sigorta kolundan birbirlerine karşı değil, doğrudan Kuruma karşı sorumludurlar.
Belirtilen nedenlerle, davalı ............verenlerin tedavi ve yol giderlerinden sorumlu tutulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne varki karar tarihi itibariyle kesinlik sınırının 2.190,00 TL olduğu, hükmedilen miktarın bu miktarın altında kalması nedeniyle davalıların bu kısma il............kin temyiz itirazlarının kesinlikten REDDİNE karar vermek gerekm............tir.
2- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle, kanuni gerektirici nedenlerle, temyiz kapsam ve nedenlerine göre Davacı ile Davalılardan ............ Tic A.Ş. (............ ............ Hiz. Tic. Aş) ile ...vekillerinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
3- Dava, sigortalının 04/07/2007 tarihli ............ kazasından maluliyeti nedeniyle maddi ve manevi zararlarının giderilmesine il............kindir.
Mahkemece, 96.630,68 TL maddi tazminatın, ............ kazası tarihi olan 04/07/2007 tarihinden itibaren, yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, Davalı ... ............ Türk Sigorta Şirketinin sorumluluğunun ............ miktarı ile sınırlandırılmasına, 60.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ...... ............ Hizm. Tic. A.Ş, ............ Ve Ürün Tic. Ve San. Ltd. Şti, ...... İnş. Tic. Ve A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilm............tir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre, Davalı ... şirketinin kendisine ait arazi üzerine, Ayyıldız Şirketi ile yaptığı sözleşme gereği, depo inşaatının kaba kısmının inşası ............ini verdiği, davalı Ayyıldız Şirketinin de kendisine verilen kaba inşaat ............inden inşaat demiri hazırlama ve montaj, beton dökümü her türlü kalıp hazırlanması vb. ............lerin ............çiliğini ............ Şirketine verdiği, davacının ............ Şirketi ............çisi olarak kalıp usta yardımcısı sıfatıyla çalışırken, ............ yükleme yaptığı sırada üzerinde bulunduğu demir ızgaranın yerinden sökülmesi neticesinde yüksekten düşerek yaralandığı ve %30,2 oranında malul kaldığı, davacının ............ bu maluliyet oranını 21/10/2013 tarihli beyanıyla kabul ettiği, davalı itirazı üzerine ............ Genel Kuruldan alınan raporlarda maluliyet oranının %40 olarak tespit edildiği, Mahkemece itibar edilen kusur raporunda Asıl ............veren Davalı ... (LCW) Şirketinin %15, Davalı Asıl Yüklenici ...... Şirketinin %15, Davalı Alt Yüklenici ............veren ............ Şirketinin %50 oranında kusurlu olduğu tespit edilm............ken, Davacının %20 oranında müterafik kusurlu olduğu tespit edilm............tir.
Tazminatın saptanmasında, zarar ve tazminata doğrudan etkili olan ............çinin net geliri, PMF yaşam tablosuna göre bakiye ömrü, ............görebilirlik çağı, ............göremezlik ve müterafih kusur oranları, ............ tarafından bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değeri gibi tüm verilerin hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde öncelikle belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Öte yandan tazminat miktarı; ............çinin ve destek görenin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluştuğu yönü ise söz götürmez. Başka bir anlatımla, ............çinin günlük net geliri tesbit edilerek bilinen dönemdeki kazancı mevcut veriler nazara alınarak iskontolama ve artırma ............lemi yapılmadan hesaplanacağı, bilinmeyen dönemdeki kazancının ise; yıllık olarak %10 arttırılıp %10 iskontoya tabi tutulacağı, 60 yaşına kadar (aktif) dönemde, 60 yaşından sonrada bakiye ömrüne kadar (pasif) dönemde elde edeceği kazançların ortalama yöntemine başvurulmadan her yıl için ayrı ayrı hesaplanacağı Dairemizin ve Yargıtay"ın oturmuş, yerleşm............ görüşlerindendir.
Aynı zamanda bu aşamada usuli kazanılmış hak kavramını açıklamak faydalı olacaktır. Usuli kazanılmış hak kavramı, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile gel............tirilm............, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelm............tir. Anlam itibariyle, bir davada mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul ............lemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul ............lemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir.( HGK.nun 12.07.2006 T., 2006/4-519 E, 2006/527 K, 03.12.2008 T., 2008/10-730 E., 2008/732 K.) Usuli kazanılmış hak ilkesi kamu düzeniyle ilgilidir. (09.05.1960 T., 21/9; 04.02.1959 gün 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı)
Somut olayda hesap bilirk............iden alınan 23/12/2012 tarihli hesap raporunda daavcı vekilinin itirazının olmadığı %30,2 oranındaki maluliyet oranı esas alınmak, ücret yönünden de asgari ücret ve............ rayiç fiyatları üzerinden seçenekli olarak hesap yapılmak suretiyle maddi tazmiat alacağının belirlendiği, davacının olay tarihinde kalıp usta yardımcısı olarak çalıştığı dikkate alındığında asgari ücret ücret üzerinden yapılan hesabın dikkate alınmayacağı açıktır. Öte yandan ............ Bakanlığı rayiç fiyatları üzerinden yapılan hesapta bilinen dönem içerisinde mevcut rayiç fiyatlar dikkate alınmak suretiyle maddi tazminat alacağının 94.475,39 TL hesap edildiği davacı vekilinin maddi tazminat alacağını 24/12/2012 tarihli ıslah dilekçesiyle bu miktara ıslah ettiği 25/02/2013 tarihli celsede de bu ıslah dilekçesi doğrultusunda kabul kararı verilmesini talep ettiği anlaşılmaktadır.
O halde mahkemece yapılacak ............ davacının yaptığı ............e ve itiraz edilmeden davacı yönünden kesileşen maluliyet oranına göre yapılan 23/12/2012 tarihli hesapta çevre ve şehircilik bakanlığı verilerini esas alana seçeneğin oluşa uygun olduğu ve davacı vekilinin beyanları ile bu miltar yönünden davalılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu dikkate alınarak temyiz eden davalıların maddi tazminat alacağından sorumluluklarının 94.475,39 TL olarak belirlenmesi gerekirken maddi tazminat yönünden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
4- Dava dilekçesinde manevi tazminatın davalı ... ............ Türk Sigorta Şirketi’nden de tahsilinin talep edildiği halde sigorta şirketinin manevi tazminat alacağından sorumlu tutulmadığı anlaşılmaktadır.
Sigorta şirketlerinin sorumluluğu ............ye ve ............ye ait genel şartlara göre belirlenmektedir.
Dosya kapsamının incelenmesinde sigorta şirketine ait ............ örneğine rastlanılmamakla, mahkemece yapılacak ............ ............yi dosya kapsamına getirterek sigorta şirketinin manevi tazminat alacağından sorumlu olup olmadığı noktasında gerekçeli olarak bir karar vermekten ibarettir.
5- Dava dilekçesinde manevi tazminata da kaza tarihinden faiz ............letilmesi talep edilm............ olmasına karşın kararda manevi tazminat alacağına faiz ............letilmediği anlaşılmaktadır.
6098 sayılı ............Kanunu’nun 117/2.maddesine göre de ............ kazası nedeniyle tazminat alacağı haksız fiile dayalı olup, faiz başlangıcı tazminatı doğuran zararlandırıcı olay tarihidir.
İncelemeye konu somut olayda, manevi tazminata dava dilekçesinde olay tarihinden itibaren faiz uygulanmasına karar verilmesinin açıkça talep edildiği halde, Mahkemece maddi tazminat istemine olay tarihinden itibaren faiz ............letilirken; manevi tazminata faiz ............letilmemesi de doğru olmamıştır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, Davacı ile Davalılardan ............ Tic A.Ş. (............ ............ Hiz. Tic. Aş) ile ...vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde temyiz eden taraflara iadesine, davacı ile davalılardan ............ Tic A.Ş. (............ı: ............ ............ Hiz. Tic. Aş) lehine ayrı ayrı takdir edilen 1.630,00TL ............ Avukatlık parasının karşılıklı olarak birbirlerinden tahsiline, 11/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.