MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, davalılardan ... ile sözleşme yaptığını, bu sözleşme karşılığı diğer davalı ..."e 36 adet 882,00 TL bedelli senet verdiğini, beş adet senedi ödemesine rağmen yerin teslim edilmediğini, ayrıca yer ..."ye ait olduğundan tesliminde mümkün olmadığını belirterek geçersiz sözleşmeye istinaden verilen senetlerin iadesi ile birlikte, bu senetlerden iki tanesi ile de icra takibine geçildiğinden takibin iptaline karar verilmesini istemiş, birleşen dava da yerin tesliminin vaad edilmesi ve icra tehditi ile yeni bir sözleşme imzaladığını, bu sözleşme ile borcun 18.400,00 olarak belirlenmesine rağmen davalılardan ..."e 30.000,00 TL değerinde kambiyo senedi verdiğini, senedin teminat senedi niteliğinde olduğunu, borç miktarı ile senedin farklı tutarlar olmasının da bunu kanıtladığını, ayrıca başkasına ait yerin zilyetliğinin devri mümkün olmadığından sözleşmenin geçersiz olduğunu belirterek, bu senetten dolayı hakkında yürütülen takipten dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, asıl ve birleşen dava da sözleşmenin geçersiz olduğunu, senetlerin bedelsiz kaldığını, ikinci sözleşme ile verilen senedin teminat senedi niteliğinde bulunduğunu ve sözleşmeye konu yer ..."ye ait olduğundan zilyetliğin devrinin de mümkün olmadığını iddia ederek hakkında yürütülen takiplerin iptali ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık öncelikle Hazineye ait yerin zilyetliğinin devredilip devredilemeyeceği noktasından kaynaklanmaktadır. Dosya kapsamında yapılan inceleme ve getirtilen kayıtlardan sözleşmeye konu yerin mülkiyetinin Hazineye ait olduğu ve davalıların bu yerle ilgili hak sahibi olduğuna dair bir kayıt bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davalılar ise yerin kendilerine ait olduğunu, devlete ecri misl ödediklerini ve yeri davacıya teslim ettiklerini savunmaktadırlar. Davacı da 13.04.2012 tarihli duruşmada yeri kullanıp fındık hasat ettiğini beyan etmiştir. Taraflar sözleşme konusu yere ilişkin soyut beyanlarda bulunmalarına rağmen mahkemece yerin özellikleri açıklığa kavuşturulmamıştır. Bu durumda, mahkemenin eksik incelemeye dayalı hüküm tesis ettiği açıktır. Mahkemece öncelikle yapılması gereken iş sözleşme konusu yerin çap krokisi, kadastroya dair kayıtların getirtilerek konusunda uzman bilirkişi vasıtasıyla keşif yapılmalı, keşif esnasında tarafların gösterecekleri sınırlarla sözleşme konusu yerin örtüşüp örtüşmediği belirlenmeli, örtüşmüyorsa teslim edilen yere ilişkin tedavüllü kayıtlar tapudan ve kadastrodan getirtilmeli, yerle ilgili yeniden Maliye ile yazışma yapılarak davalıların tespit edilen yerde hak sahibi olup olmadıkları belirlenerek buna göre yer hakkında değerlendirme yapılmalıdır. Bu işlem yapıldıktan sonra mevcut ve gelen kayıtlarda davalıların yerle ilgili şahsi yada ayni haklarının tespit edilememesi halinde zilyetliği devretmelerinin mümkün olup olmadığı ve sözleşmenin geçerli olup olmadığı mahkemece tartışılmalıdır. Ayrıca davalılar 13.04.2012 tarihli celsede isticvap edilmişlerdir. İsticvaplarında sözleşmeyi yeniden yapılandırarak ikinci sözleşmeyi imzaladıklarını beyan ettiklerinden sözleşmenin geçerli kabul edilmesi halinde davalıların ellerinde kalan senetleri iade etmesi gerekip gerekmediği ve takibin iptalinin gerekip gerekmediği konularında bir değerlendirme yapılması gerekir.Bu hususlar eksik incelemeye dayalı olup, az yukarda belirlenen ilkeler çevçevesinde bir araştırma ve inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2-Birleşen dosya yönünde ise; davacı hakkında yürütülen takip dayanağı senedin teminat senedi olduğunu, sözleşmede kararlaştırılan bedelin çok üzerinde ödeme yaptığını iddia etmektedir. Davalılar ise isticvaplarında senedin ikinci sözleşme için verildiğini açıkça kabul etmelerine rağmen mahkemece davacının bu iddiaları üzerinde hiç durulmamıştır. Bu husus eksik incelemeye dayalı olup, az yukarda belirlenen ilkeler çevçevesinde bir araştırma ve inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte ve 2. bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 03/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.