MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I


Davacı, iş sözleşmesine işverence haklı ve geçerli sebep olmadan son verildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine karar verilmesi, buna bağlı tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı, iş yerinde görülen ekonomik krizin etkileri nedeniyle kendi isteğiyle işten ayrılmak isteyenlerin başvurması için duyuru yapıldığını, ücretsiz izine ayrılmak isteyen işçilerin belirlenmesi için bildirim yapıldığını, ücretsiz izin önerisini kabul etmeyen davacının kanuni hakları ödenerek iş sözleşmesinin feshedildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece belirsiz süreli ücretsiz izin teklif edilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda davalı işyerinin ekonomik krizden etkilendiği dairemizce daha önce incelenerek karara bağlanan (22 HD.2011/3488,6168 esas sayılı dosyalar gibi) emsal nitelikteki dosya içerikleriyle sabittir. Davalı işyerinde kısa çalışma uygulandığı, kısa çalışma süresinin iki kez uzatıldığı, durumda düzelme olmadığı için davacının da aralarında bulunduğu bazı işçilere ücretsiz izin önerisinde bulunulduğu,işçilerin bir kısmının ücretsiz izni kabul ettikleri, bir kısmının ücretsiz izni kabul etmedikleri, yasal haklarının ödenerek iş sözleşmelerine son verilmesini istedikleri bilinmektedir.
Dava konusu olayda davacı işçi ücretsiz izin önerisini kabul etmemiş, yasal haklarının ödenerek işten çıkarılmasını da talep etmemiş, iş sözleşmesi ücretsiz izni kabul etmemesi nedeniyle işverence işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebeple feshedilmiştir. Davalı işyerinde uygulanmakta olan Toplu İş Sözleşmesinin 25. maddesi uyarınca 27/08/2010 tarihinde işçi sendikası yetkilileriyle imzalanan tutanak ve mutabakat zaptının 7. maddesinde; ücretsiz izne ve işten çıkarılmasına karar verilen işçilerin belirlenmesinde uygulanması gereken kriterler düzenlenmiştir. Davacı işçinin işten çıkarılması sırasında söz konusu kriterlere uyulup uyulmadığı araştırılarak ortaya çıkacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
HÜKÜM: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 06/02/2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.