Danıştay 10. Daire 2021/3187 Esas 2022/920 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/3187
Karar No : 2022/920


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Valiliği / …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartının ve çalışma izninin iptal edilmesine ilişkin, Amasya Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun …tarih ve …sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla; özel güvenlik hizmetinin kamu güvenliğini sağlamayı ve sürdürmeyi amaçlayan kolluk kamu hizmetini tamamlayıcı nitelikte olması nedeniyle, söz konusu hizmetin yürütülmesi aşamasında görev yapan (hizmeti yürüten) kişilerin, hizmetin aktarılan niteliğiyle bağdaşır şekilde suç şüphesinden uzak olması gerektiği, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında edinilen bilgilerin, özel güvenlik görevinin önem ve niteliği gözetilerek idareye tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilmesi sonucunda, davacının FETÖ/PDY ile iltisaklı olduğu düşünülen derneklerden biri olan Kocaeli merkezli "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"ne 17/07/2013 tarihinde üye olduğunun, 12/11/2013 tarihli Olağan Genel Kurulunda Denetim Kurulu Başkanı olarak görev yaptığının, 02/04/2014 tarihinde yapılan Organ Değişiklik Bildiriminde Denetim Kurulu Başkanı olarak yer aldığının ve söz konusu derneğin 10/12/2015 tarihinde Genel Kurul Kararı ile feshedildiğinin anlaşılması üzerine hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle davacının silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartının ve çalışma izninin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince; davacının üyesi olduğu ve denetim kurulu başkanı olarak görev yaptığı derneğin KHK ile kapatılan derneklerden olmadığı, 10/12/2015 tarihli genel kurul kararıyla feshedildiği, davacının FETÖ/PDY silahlı terör örgütlerine aidiyeti, irtibatı ve iltisakına ilişkin herhangi bir tespit, somut bilgi ve belgenin davalı idarece dava dosyasına sunulamadığı, davacı hakkında herhangi bir soruşturma veya kovuşturma da bulunmadığından, dava konusu işlemde sebep unsuru yönünden hukuka uyarlık, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının üyesi ve denetim kurulu başkanı olduğu Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği hakkında Cumhuriyet Savcılığına yapılan suç duyurusu üzerine Dernek kurucusu ve organ üyeliği yapmış 9 kişi ile ilgili adli işlem yapıldığı ve bu kişilerden bazılarının terör örgütüne üye olmak suçundan cezalandırıldığı, bir kısmının soruşturma ve yargılama sürecinin devam ettiği, Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneğinin terör örgütüne müzahir olduğu açık olduğundan, bu Dernekte denetim kurulu başkanlığı yapmış olan davacı hakkında adli bir soruşturma açılmamış yahut mahkumiyet kararı verilmemiş olmasının terör örgütü ile irtibatlı veya iltisaklı olmadığı anlamına gelmeyeceği, bu itibarla davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilmesi sonucu tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin ve 22/12/2021 tarihli ara kararı cevaplarının geldiği görülmekle işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün …tarih ve …sayılı Genel Yazısıyla; 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un 11. maddesi hükümleri uyarınca yapılan araştırmalar neticesinde Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığınca özel güvenlik görevlilerine ilişkin elde edilen bilgilerin derlenerek ekte gönderildiği belirtildikten sonra, hazırlanan listelerde adı geçen özel güvenlik görevlileri hakkında özel güvenlik kimlik kartlarını veren il valiliklerince ilgili kurum ve birimlerden teyidin yapılması, elde edilecek bilgi ve belgelerin il özel güvenlik komisyonu tarafından değerlendirilmesi ile listelerde adı geçenlerden terör örgütüne aidiyeti, irtibatı veya iltisakı tespit edilenlerin kimlik kartlarının iptal edilerek sisteme "ret" kaydı girilmesi ve neticeden Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Güvenlik Daire Başkanlığına bilgi verilmesi doğrultusunda 81 il valiliğine talimat verilmiş, anılan talimat doğrultusunda davalı idarece yapılan çalışmalar neticesinde davacının, FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir olduğu değerlendirilen ve 15/12/2015 tarihinde genel kurul kararıyla feshedilen "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"ne 17/07/2013 tarihinde üye olduğunun, 12/11/2013 tarihli olağan genel kurulunda denetim kurulu başkanı unvanıyla bulunduğunun ve 02/04/2014 tarihinde yapılan olağan organ değişiklik bildiriminde de denetim kurulu başkanı olarak görev aldığının tespit edildiğinden bahisle güvenlik soruşturmasının olumsuz kabul edilmesi üzerine Amasya Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunca davacıya ait özel güvenlik kimlik kartı …tarih ve …sayılı kararla iptal edilmiş, davacı tarafından da bu işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.


İLGİLİ MEVZUAT:
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un "Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar" başlıklı 10. maddesinde, "Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır: a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. b) Silahsız olarak görev yapacaklar için en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar için en az lise veya dengi okul mezunu olmak. c) 18 yaşını doldurmuş olmak. d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile; 1) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmamak. 2) Affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçları, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık ve fuhuş suçlarından mahkûm olmamak. 3) Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarından dolayı hakkında devam etmekte olan bir soruşturma veya kovuşturma bulunmamak. e) (Mülga: 23/1/2008 – 5728/578 md.) f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engelli bulunmamak. g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak. h) Güvenlik soruşturması olumlu olmak." hükmü; "Çalışma izni" başlıklı 11. maddesinin, 680 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (680 sayılı KHK) 70. maddesi ile değişik 1. fıkrasında, "Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler (...) hakkında valilikçe güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe çalışma izni verilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her kimlik verilmesi veya ihtiyaç duyulması halinde yenilenir. (...)" hükmü; 4. fıkrasında, "Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olabilme şartlarını taşımadığı veya bu şartlardan herhangi birini sonradan kaybettiği tespit edilenlerin kimliği iptal edilir.
" hükmü; aynı maddenin, 680 sayılı KHK'nin 70. maddesi ile eklenen 6. fıkrasında, "Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara iltisakı veya irtibatı olduğu tespit edilen kişiler, özel güvenlik alanında faaliyet yürüten şirket veya birimlerde çalışamazlar.
" hükmü yer almaktadır.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dairemizce verilen 22/12/2021 tarihli ara kararı ile dava konusu işlemin tesis edilmesine neden olan hususlara yönelik olarak davacı hakkında FETÖ/PDY silahlı terör örgütü ile ilişkisi, irtibatı veya iltisakı bakımından herhangi bir adli soruşturma açılıp açılmadığı, kolluk birimlerinde istihbari bilgi olup olmadığı hususlarının Emniyet Genel Müdürlüğü ve …Cumhuriyet Başsavcılığına sorulduğu, ayrıca Kocaeli ilinde faaliyet göstermekteyken …tarihinde fesholan …kütük numaralı "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"nin 5253 sayılı Dernekler Kanunu ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'na aykırı faaliyetleri ile anayasal düzeni yıkmaya yönelik eylemleri olabileceği yönünde İl Dernekler Müdürlüğünün (dava dosyası içerisinde mevcut bulunan) …tarih ve …sayılı yazısı ile …Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulması sebebiyle, anılan Derneğin FETÖ/PDY ile ilişkisi, irtibatı veya iltisakı olup olmadığı yolunda yapılan araştırma ve incelemeler neticesinde elde edilen bilgi ve belgelerin Kocaeli Valiliğinden istenildiği; ara kararına cevaben Emniyet Genel Müdürlüğünce gönderilen bilgi ve belgelerde davacı hakkında dava konusu işlemin tesisine sebep olan FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir olduğu değerlendirilen ve 15/12/2015 tarihinde genel kurul kararıyla feshedilen "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"ne üye olması ve denetim kurulu başkanı olarak görev almasına yönelik kayıt haricinde herhangi bir bilgiye rastlanılmadığı; …Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosunun …tarih ve …muhabere nolu yazısında da, davacı hakkında herhangi bir soruşturma dosyasının bulunmadığı bildirilmiştir.
Öte yandan; Kocaeli Valiliği İl Güvenlik İşleri Bürosunca Dairemizin söz konusu ara kararına cevaben gönderilen …tarih ve …sayılı yazı ve eklerinin incelenmesinden; Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulunun …tarih ve …sayılı yazısı ile İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığından davacının da üyesi olduğu "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"nin de aralarında bulunduğu bazı derneklerin 2013 ile 2016 yılları arasında denetlenip denetlenmediği ve bu denetimler neticesinde tespit edilen eksikliklere ilişkin ne tür adli veya idari yaptırımlar uygulandığının sorulduğu; bu doğrultuda yapılan araştırmalarda, hakkında bilgi istenen derneklerin çoğunun Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnameleri ile kapatılan dernekler olduğu, "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"nin de aralarında bulunduğu diğer derneklerin ise 15/07/2016 tarihinden önce genel kurul kararıyla feshedilerek tüzel kişiliklerinin sona erdiğinin tespit edildiği, bu derneklerin FETÖ/PDY terör örgütü ile iltisaklı veya irtibatlı oldukları değerlendirildiğinden, …tarih ve …sayılı yazı ile …Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu bildirilmiştir.
Ayrıca; Kocaeli İl Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü görevlilerince hazırlanan 04/05/2021 tarihli tutanağa ve davalı idarece hazırlanan temyiz dilekçesine göre, 02/05/2013 tarihinde kurulan "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"nin feshedildiği 15/12/2015 tarihine kadar 35 kayıtlı üyesi olduğu, bu kişilerden üye ve yönetici olarak görev yapan 9 kişi hakkında FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan adli işlem yapıldığı, ayrıca söz konusu 9 kişi dışında 3 dernek üyesinde de Bylock kullanıcı kaydı bulunduğu, haklarında adli işlem yapılan kişilerin Dernek Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Yönetim Kurulu Sekreteri, Yönetim Kurulu Saymanı, Yönetim Kurulu Asil Üyesi, Yönetim Kurulu Yedek Üyeleri ve Yönetim Kurulu Eski Başkanı olduğu bildirilmiştir.
Kamu güvenliğini tamamlayıcı nitelikte olan özel güvenlik hizmetini yerine getirecek kişilerin, kolluk niteliğindeki kamu hizmeti alanında faaliyet gösterecek olmaları nedeniyle, hizmetin niteliği ile uyumlu olarak şüpheden uzak bulunmalarının, bu kapsamda güvenlik soruşturmalarının olumlu olmasının yasa koyucu tarafından özel güvenlik görevlisi olabilme koşulu olarak belirlendiği ve özel güvenlik görevlisi olarak görev yapacak kişilerin 5188 sayılı Kanun'da belirlenen durum ve koşullarda haklarında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacağı açıktır.
Yukarıda detaylı olarak aktarılan tüm tespit ve değerlendirmelere göre; davacının, 02/05/2013 ile 15/12/2015 tarihleri arasında toplam 35 üye ile faaliyette bulunan, FETÖ/PDY terör örgütüne müzahir olduğu değerlendirilerek yapılan suç duyurusu üzerine 9 yöneticisi hakkında adli işlem başlatılan "Beyaz Yaka İş Eğitim Kariyer Derneği"nde Denetim Kurulu Başkanı olarak görev yapması ve özel güvenlik görevinin önem ve özelliği de dikkate alındığında, güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak kabul edilerek özel güvenlik görevlisi kimlik kartının ve çalışma izninin iptali yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki …İdare Mahkemesi kararına yönelik davacının istinaf isteminin kabulüne, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.



KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Davanın reddine ilişkin …İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/02/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.