MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki mahkeme kararı ile tapu kaydının iptali nedeniyle Hazine aleyhine TMK’nın 1007. maddesine dayalı tazminat, birleşen dava ise ana davada Hazinenin sorumlu olduğu bedelin fer’i olan 22/10/2008 tarihi ile 01/08/2013 arası işlemiş faizinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi, davalı idareler vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, mahkeme kararı ile tapu kaydının iptali nedeniyle Hazine aleyhine TMK’nın 1007. maddesine dayalı tazminat, birleşen dava ise ana davada Hazinenin sorumlu olduğu bedelin fer’i olan 22/10/2008 tarihi ile 01/08/2013 arası işlemiş faizinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma kararına uyularak ana davanın kısmen kabulü ile toplam 2.297,17 TL tazminatı Bornova Belediye Başkanlığından,toplam 309.600,00 TL tazminat bedelinin Hazine’den dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı idareler vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu taşınmazın geldisi olan 238 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kadastro beyannamesine “Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olup hazine adına tescili uygundur” şeklinde yazılmak sureti ile tahdit ve tespitinin yapılarak 144.653 m² mera vasfıyla 17/02/1949 tarihinde Hazine adına tescil edildiği, daha sonra Bornova Belediye Başkanlığının 03/02/1960 tarih ve 82 nolu yazısı ile tapu kütüğünün iktisap sütununa “cebri tescil” yazılmak sureti ile Bornova Belediye Başkanlığı adına tescil edildiği, 26/03/1972 tarihinde üç kısma ayrılarak 238 ada 5, 6 ve 7 sayılı parsellerin oluştuğu, bunlardan 5 sayılı parselin 37543 m² yüzölçümü ile Bornova Belediye Başkanlığı adına mera vasfıyla ifrazen tescil edildiği ve akabinde davacı ve dava dışı kişiler tarafından 25/08/1973 tarihinde paylı olarak satın alındığı, 7093 m²"si yola terk edilerek malikler arasında yapılan taksim sonucu ifraz edildiği, ifraz sonucu 238 ada 35 parsel sayılı taşınmazın 220 m² yüzölçümü, 238 ada 35 parsel ise 680 m² yüzölçümü ve arsa vasfıyla davacı adına tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Hazine tarafından tapu maliki ... ve arkadaşları aleyhine açılan dava sonucu İzmir 4 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/461 E. - 2007/5 K. sayılı kararı ile taşınmazların geldisi olan 238 ada 5 sayılı parselin tapusunun iptaline bu parselin ifrazı ile oluşan tazminat istemine dayanak 238 ada 35 ve 38 sayılı parsellerin mera vasfıyla tesciline dair verilen hükmün Yargıtay denetiminden geçerek 22/10/2008 tarihinde kesinleştiği, bunun üzerine davacının tazminat istemli ana davayı 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde 01/08/2013 tarihinde açtığı dosya kapsamı ile sabittir.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, arsa niteliğindeki Bornova İlçesi, ... Mahallesi, 238 ada 58 ve 35 parsel sayılı taşınmazlarla ilgili Bornova Belediye Başkanlığı aleyhine hükmedilen tazminat bedelinde bir isabetsizlik görülmediği gibi, hazine aleyhine açılan davada emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibariyle doğrudur.
Bu nedenle davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir. Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
1-Dosya içinde bulunan 10/04/2019 tarihli dava dışı ... vekilinin dilekçesi ve ekindeki tapu senedi incelendiğinde, dava konusu taşınmazlardan 238 ada 35 parsel sayılı taşınmazı davacının 25/02/1977 tarihinde sattığı iddia edildiğinden, bu husus Tapu Müdürlüğünden araştırılarak iddianın doğru olması halinde, her ne kadar tapu iptal tescil davasında davalı olarak ... gösterilmiş ise de tapunun iptal edildiği tarihte söz konusu satış işlemine rağmen davacı adına devam eden yolsuz bir tescil bulunduğu gözetildiğinde 238 ada 35 parsel yönünden davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekeceğinden eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru olmadığı gibi,
2-Bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır. Alınan raporlar hüküm kurmaya yeterli değildir. Şöyle ki;
Dava konusu taşınmaz ile emsal olarak incelenen taşınmazın Arsa Metrekare Rayiç Komisyonu tarafından takdir edilen 2008 yılı emlak vergisine esas metrekare rayiç bedelleri dosya kapsamına alınmadan ve emsal taşınmazın satış akti, imar durumu ilgili Belediye İmar Müdürlüğü ile Tapu Müdürlüğünden ayrı ayrı sorulup getirilerek alınan raporlar denetlenmediği gibi, tek bilirkişi tarafından hazırlanan raporda inandırıcı bulunmamıştır.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK"un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalı ... Belediye Başkanlığı"ndan peşin alınan temyiz ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 07/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.