Mahkemesi :Kars 2. Asliye Hukuk Hakimliği (Tic. Mah. Sıf.)
Tarihi :25.03.2014
Numarası :2011/291-2014/113

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir
2-Davacı davasında davalı ile aralarında düzenlenen sözleşme ile Arpaçay Barajı ağaçlandırma, park, rekreasyon ve bina tesislerinin yapımını üstlendiğini, imalâtların bir kısmının yapım aşamasında değiştirildiğini, yaklaşık maliyet cetvelinde ve eklerinde yer almamasına rağmen bedellerinin ödeneceğinin söylendiğini, ancak sözleşme dışı imalât bedellerinin ödenmediğini belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 10.000,00 TL"nin davalıdan tahsilini talep etmiş, mahkemece sözleşme dışı imalâtların yapıldığının ihtilafsız olduğu, ancak bunların yapımı için davalı idarenin yazılı talebinin bulunmadığı, kamu kurumlarının yazılı talimat olmaksızın iş yaptıramayacakları, buna rağmen yapılmış ise bedellerinin talep edilemeyeceği gerekçesi ile dava reddedilmiştir.
Taraflar arasında 14.07.2008 tarihli sözleşmenin düzenlendiği ihtilafsızdır. Sözleşmenin eki olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi dava ve sözleşme tarihinde yürürlükte olan 1086 sayılı HUMK"nın 287. ve 6100 sayılı HMK"nın 197. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olup mahkemelerce görevi gereği kendiliğinden gözetilmesi gerekir. Yüklenicinin sözleşme kapsamında yaptığı imalâtlarla ilgili olarak talepte bulunabilmesi için sözkonusu şartnamenin 40 ve 41. maddelerine göre hakediş raporunun "idareye verilen ... tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gerekir. Yüklenicinin itirazını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı hükmü bulunmaktadır. Sözleşme dışı olan ve hakedişe girmeyen imalâtlar için ise bu şekilde bir itirazın bulunmasına gerek yoktur. Yine aynı şartnamenin 21. maddesinde götürü bedelli işlerde sözleşme kapsamında kalması halinde %10 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla, %10"u aşan imalâtın sözleşme ve işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın 410 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle, sözleşmede ve eki belgelerde bulunmayıp idare tarafından talep edilen ihale dökümanı ve teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ve gruplarının bedellerinin de şartnamenin 22. maddesinin 2. fıkrası belirlenerek yükleniciye ödenmesi gerekir.
Somut olayda da, davacı tarafından sözleşme dışı imalât yapıldığı iddia edildiğine göre bu iddianın sözleşme eki YİGŞ hükümlerine göre değerlendirilmesi gerekir. Mahkemece alınan bilirkişi raporunda sözleşmede kararlaştırılan bazı imalâtların değiştirilerek farklı imalât yapıldığı, bu imalâtların 2008 yılı bayındırlık fiyatlarına göre bedellerinin 50.171,48 TL olduğu, projeye göre bu imalâtların bedellerinin 39.989,68 TL olduğu, aradaki farkın 10.181,80 TL olduğu, davacının bu miktar alacağı bulunduğu açıklanmış, şartname ile ilgili herhangi bir değerlendirmeye yer verilmemiştir. Yukarıda açıklandığı gibi sözleşme dışı imalâtlar için hakedişlere itirazi kayıt konulmasına gerek olmadığından bilirkişilerden alınacak ek rapor ile 19.09.2013 tarihli raporda sözleşme dışı imalât olarak belirlenen “dış cephede normal dekoratif sıva üzerine 293,88 m2 kalekim sıva imalâtı ile 55,24 mt bordür” imalâtları yönünden şartnamenin 21.ve 22. maddesi hükümlerine göre değerlendirme yapılarak davacı alacağının belirlenmesi sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Açıklanan bu gerekçe ile kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 10.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.