20. Hukuk Dairesi 2018/179 E. , 2018/3134 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davacılar ... ve arkadaşları vekili Av. ... tarafından istenilmekle, tayin olunan .../04/2018 günü için yapılan tebligat üzerine, duruşma talebinde bulunan davacılar ... ve arkadaşları vekili Av. ..., davalı ... vekili Av. ... ile karşı taraftan dahili davalı ... Yönetimi vekili Av. Işıl Hilal Soylu Kurt geldiler, başka gelen olmadı, açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya içindeki tüm belgeler incelenip gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar vekili, .../06/2013 havale tarihli dava dilekçesi ile davacılara ait ...,... ilçesi, ... köyü 8369 ve 8580 parsel sayılı taşınmazların, ... tarafından açılan dava sonucunda, ... .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/233-2008/268 sayılı kararı ile tapu kaydının iptali ile orman niteliği ile ... adına tapuya tesciline karar verildiğini, Türk Medeni Kanununun 1007. maddesinde, tapu sicilinin tutulmasından doğan zararlardan Devletin sorumlu olduğunun düzenlendiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100.000.-TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden tahsiline karar verilmesini talep etmiş, daha sonra 08/06/2015 tarihli dilekçesi ile dava değerini 53.342.308,00.-TL olarak ıslah etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne 40.414.350,00.-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden tahsili ile davacılara ödenmesine, ... hakkındaki davanın husumetten reddine karar verilmiş, hüküm davacılar ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle bozulmuştur.
Hükmüne uyulan Yargıtay .... Hukuk Dairesinin .../05/2017 gün ve 2016/10602 - 2017/4453 sayılı bozma kararı özetle; "Mahkemece verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; tapu sicilinin yanlış tutulması nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK"nın 1007. maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkin davalar nisbi harca tabi davalardandır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 32. maddesinin birinci cümlesinde “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır” hükmüne yer verilmiştir.
Harçlar Kanununda, harç alınması veya tamamlanması yanların isteğine bırakılmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi hükme bağlanmış ve yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmıştır. Nitekim bu ilkeler, Hukuk Genel Kurulunun ......2011 gün ve E: 2011/...-629,
K: 2011/613 ile ......2013 gün ve E: 2013/7-31, K: 2013/1481, ......2013 gün ve 2013/...- 445 E. - 2013/1625 K. sayılı ilamlarında da benimsenmiştir.
Yargılama aşamasında taraflardan her biri, yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir. Kural olarak ıslah işlemi harca tabi bir işlem olup; ıslah edilen husus, değer artırımı ise nispi tarifeye göre hesaplanmalı, değilse maktu harç yatırılmalıdır. Davacı taraf, 492 sayılı Kanun kapsamında kendisi harçtan muaf olmadığı gibi, işlemi de yargı harçlarından müstesna değildir. Davacının yargı harçlarını ödeme yükümü altında olduğu anlaşıldığına göre, ıslah edilen dava değeri üzerinden nispi tarifeye göre ıslah harcı ödenmedikçe eldeki davaya devam etme olanağı bulunmamaktadır. Davalı taraf harçtan muaf olsa dahi ıslah harcının alınması gerekir. Islah edilen miktar yönünden bakiye nispi karar ve ilâm harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmamaktadır.
Somut olayda, davacılar vekili dava dilekçesinde 100.000,00.-TL olarak açıkladığı tazminat talebini, 08/06/2015 tarihli dilekçe ile 53.342.308,00.-TL’ye yükseltmiş ise de ıslah harcının nispi tarifeye göre yatırılmadığı, ....00.-TL maktu harç alındığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla mahkemece, yukarıda belirtilen kanuni düzenleme gereğince, ıslah harcının nispi tarifeye göre tamamlanması konusunda davacılara süre verilip, harç tamamlanırsa ıslah edilen değer üzerinden; aksi halde dava dilekçesinde gösterilen değer üzerinden hüküm kurulması gerekirken harcı yatırılmayan ıslah dilekçesine değer verilerek yazılı şekilde hüküm kurulması ve kabule göre de; harcı tamamlanmamış değer üzerinden nispi vekalet ücreti hesaplanmış olması doğru değildir." şeklindedir.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra davanın kısmen kabul, kısmen reddine 40.414.350,00.-TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden tahsili ile davacılara ödenmesine, ... hakkındaki davanın husumetten reddine karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, 4721 sayılı TMK"nın 1007. maddesine göre açılan tazminat istemine ilişkindir.
Hükmüne uyulan bozma ilamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman bilirkişi raporlarına göre; arsa niteliğindeki 23170 m2 yüzölçümlü 8369 parsel ve 248576 m2 yüzölçümlü 8580 parsel sayılı taşınmazlardaki davacılar hissesi üzerinden, emsal karşılaştırması yöntemine göre, tapu iptal kararının kesinleştiği tarih esas alınarak ve TEK lehine tesis edilen irtifak bedeli düşülmek suretiyle hesaplanan tazminat değerinin TMK"nın 1007. maddesi gereğince davalı Hazineden tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, Yargıtaydaki duruşma tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir edilen ...630,00.-TL vekalet ücretinin davalı Hazineden alınarak davacılara verilmesine, Harçlar Kanununun değişik .../j maddesi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına .../04/2018 gününde oy birliği ile karar verildi.