MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda; davanın reddine yönelik olarak verilen hüküm, davacılar tarafından duruşmalı, davalı tarafından duruşmasız olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 10/09/2019 tarihinde davacılardan ... vd. vekili Av. ... ile davalı vekili Av. ... geldi. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekillerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacılar; 14/03/1995 tarihinde akdedilen sözleşmeyle davalının maliki bulunduğu arsasının mülkiyetini davacılardan Sabahattin"e devrettiğini, bu nedenle davalıya 1.350.000.000 TL (yeni 1.350 TL) ödediklerini, ayrıca yapılacak 13 adet dubleks yapıdan 3 adetinin davalıya verileceğinin taahhüt edildiğini, kısa zamanda inşaatın büyük kısmını tamamladıklarını, davalının sözleşme dışı talepleri nedeniyle bir süre sonra sözleşmenin ifasının imkansız hale geldiğini, daha sonra davalının ihtar göndererek inşaatın tamamlanmasını istediğini ancak ekonomik koşullar nedeniyle inşaatın tamamlanamadığını, bunun üzerine davalının aleyhlerine sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescil davası açtığını, davanın halen derdest olduğunu, değişik iş dosyasıyla yapılan imalatların toplam değerinin 295.336.800.000 TL (yeni 295.336,80 TL) olarak tespit edildiğini ileri sürerek; imalat bedelinin dava tarihinden, arsa bedelinin ise sözleşme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmişlerdir.
Davalı; inşaatın 1995 yılında yapıldığını, aradan geçen sürede inşaatın yıprandığını, davacılar tarafından yapılan 3 adet dubleks binanın ince işlerini kendisinin tamamladığını, belirlenecek değerden inşaatın yıpranma payının düşülmesi gerektiğini, faizin yasal faiz ve faiz başlangıcının tapu kaydını üzerine aldığı tarih olması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; davanın kabulü ile 272.095,20 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline dair verilen hüküm, davalı tarafın temyizi üzerine Dairemizce onanmış, davalı tarafın karar düzeltme istemi üzerine ise Dairemizin 09/06/2016 tarihli ve ... E. 2016/9259K. sayılı ilamı ile;
(...Somut olayda da; arsa üzerinde davacılar tarafından yapılmış olan yapılar nedeniyle (davalının), davacılar aleyhine sebepsiz zenginleştiği mahkemenin de kabulündedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin fesih tarihi 08/12/2006 tarihi itibariyle serbest piyasa fiyat imalat bedeli 302.328,00 TL olarak hesaplanmış bu bedelden davacı tarafın sözleşmenin feshine sebebiyet verdiği gerekçesiyle 2008 yılında değişen yapı şartnamesi gereği %10 güçlendirme bedeli mahsup edilerek, bakiye imalat bedelinin 272.095,20 TL olduğu rapor edilmiştir.
Davalı taraf, taşınmazların 1995 yılında, 1983 tarihli Deprem Yönetmeliğine göre yapıldığını, bu yönetmeliğin yürürlükten kaldırıldığını, bu haliyle inşaata devam etmesinin olanaklı olmadığını, taşınmazların 2007 yılında yürürlüğe giren Deprem Yönetmeliğine uygun hale getirilmesi gerektiğini, bunu yapmadığı takdirde kendisine ruhsat verilmeyeceğini, bu nitelikteki taşınmazların kendisini zenginleştirmeyeceğini, mal varlığında bir artışa neden olmayacağını belirterek rapora itiraz etmiş ise de mahkemece, davalı vekilinin itirazlarını karşılayacak rapor alınmamıştır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 23/02/2015 tarihli ve 15T1231 belge numaralı Riskli Yapı Tespiti Lisanlı Griyapı Mühendislik Mimarlık İnşaat Taahhüt ve Tic. Ltd. Şti.nce davalının talebi üzerine düzenlenen 03/11/2015 tarihli Riskli Yapı Tespiti Teknik Raporunda; söz konusu taşınmazların 13/12/1995 tarihinde yapı ruhsatı aldığı, iki parselde toplam 13 adet binanın olduğu, toplamda 11 adet binanın da kaba inşaatının bittiği, duvarlarının %90 oranında tamamlandığı, binaların beton kalitesinin çok düşük olduğu, betonun deniz kumu ve hazır beton olmadığı, betonun yerinde ve elle döküldüğü donatılarda yetersizlik ve aşırı korozyona uğramış olduğu tespitine varılarak, binanın riskli yapı olduğu tespiti yapıldığı ve 13/10/2015 tarihinde riskli bina tespit raporunun onaylandığı, kaba halde bulunan 11 adet binadan karot numuneleri alınarak incelendiği ve beton-donatı kalitesi olarak bu binaların tamamının ekonomik ömrünü tamamladığı ve riskli olduğu tespitine varıldığı ve mevcutta oturulan binanın boşaltıldığı, İskenderun Belediyesinden 26/10/2015 tarihinde yıkım raporu alınarak tapuya da riskli yapı şerhi konulduğu bilgilerini içerir riskli yapı teknik raporu davalı yanca ibraz edilmiştir.
Hal böyle olunca; öncelikle dava konusu taşınmaza ilişkin tapu kaydının celbi ile tapu kaydına riskli tapu şerhinin konulup konulmadığı saptanmalı, dava konusu inşaata ilişkin bu konuda İskenderun Belediyesine bir başvuru olup olmadığı sorularak, var ise dosyaya ibraz edilen raporun aslı temin edilerek, davacı yüklenicinin yaptığı inşaat nedeniyle binanın riskli yapı kapsamına alınıp alınmadığı, binaların mevcut haliyle ekonomik ömrünü tamamlayıp tamamlamadığı hususlarında, az yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda önceki bilirkişi kurulundan yeniden Yargıtay denetimine uygun rapor alınarak belirlenmeli ve sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme sonucunda yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Kabule göre de, davalı tacir olmamasına rağmen, hükmedilen alacağa dava tarihinden itibaren ticari reeskont faizi işletilmesi de doğru görülmemiştir...)
Gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece; bozma ilamı esas alınmak sureti ile yapılan araştırma sonucunda hazırlanan bilirkişi raporu ile taşınmazların tapu kaydına riskli tapu şerhinin konulduğunun, inşaata ilişkin belediye başkanlığına yapılan başvuru neticesinde yıkım izni ve yıkımın tamamlanmasını müteakip yanan-yıkılan yapılar formu düzenlendiğinin, yapının riskli yapı sınıfında olduğunun, yanan-yıkılan yapılar formunun düzenlendiği tarih olan 22/08/2016 tarihi itibariyle yapının ekonomik bir değerinin olmadığının, yıkım masrafının yıkımdan elde edilecek hurdanın değerlendirilmesi ile karşılanacağının belirlendiği, bu durumda mevcut hali ile dava konusu imalatların davalının mal varlığında artışa neden olmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle yargılama sırasında davaya konu binaların yıkılmış olduğunun anlaşılmasına göre; davacı tarafın bütün temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı tarafın yargılama giderine ilişkin temyiz itirazının incelenmesinde;
HMK"nın 326 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince, kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmesi nedeniyle, davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı taraftan tahsiline karar verilmesi gerekirken, bu hususta olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması HUMK"nın 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı tarafın bütün temyiz itirazlarının reddine, ikinci bendde açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasına ayrı bir bent olarak "6- Davalı tarafından yapılan toplam 11.870 TL yargılama giderinin davacı taraftan müştereken ve müteselsilen alınarak davalıya verilmesine," cümlesinin yazılmasına, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, 2.037 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalı tarafa iadesine, 6100 sayılı HMK"nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440 ıncı maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10/09/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi. Başkan