Danıştay 2. Daire 2021/5454 Esas 2022/694 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5454
Karar No : 2022/694


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince verilen …günlü, E:…, K:…sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan Galata Köprüsü altındaki ...nolu işyerinin işgal edildiğinden bahisle ... Turizm İnşaat Ticaret Limited Şirketi adına, 01/08/2007 - 26/08/2008 dönemine ilişkin olarak düzenlenen 71.368,00 TL tutarındaki ecrimisil alacağının ödenmemesi üzerine, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un mükerrer 35. maddesi uyarınca, kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen 183.590,59 TL tutarındaki ...günlü, ...sayılı ödeme emrinin, 180.820,96 TL'lik kısmının iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ...İdare Mahkemesinin ...günlü, E:..., K:...sayılı kararıyla; dava konusu ödeme emrinin dayanağı olan ecrimisil ihbarnamesine karşı şirket tarafından İstanbul 3. İdare Mahkemesinde dava açıldığı, ancak bu dava hakkında 3. İdare Mahkemesi tarafından "dilekçe ret" kararı verildiği, söz konusu kararın ardından tekrar herhangi bir dava açılmadığı ve davanın yenilenmemesi üzerine Mahkeme kararının kesinleştiği, bu durumda; davacı adına tahakkuk eden ecrimisil ihbarnamesine karşı açılan davanın kararın kesinleşmiş olması ve bahse konu borcun vadesinde ödenmemek suretiyle amme alacağı niteliğine dönüşmüş olması nedeniyle, söz konusu kesinleşmiş amme alacağının tahsiline yönelik olanak düzenlendiği anlaşılan dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti : ...Bölge İdare Mahkemesi ...İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; İdare Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek, davacının istinaf başvurusu reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ecrimisil alacağının şirketten tahsil edilemediğine ilişkin usulüne uygun tespitin yapılmadığı, bu nedenle şirketin kanuni temsilcisi sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emrinin usule aykırı olduğu gerekçesiyle Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan Galata Köprüsü altındaki ...nolu işyerinin işgal edildiğinden bahisle ...Turizm İnşaat Ticaret Limited Şirketi adına, 01/08/2007 - 26/08/2008 dönemine ilişkin olarak düzenlenen 71.368,00 TL tutarındaki ecrimisil alacağının ödenmemesi üzerine, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un mükerrer 35.maddesi uyarınca, kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen 183.590,59 TL tutarındaki ...günlü, ...sayılı ödeme emrinin, 180.820,96 TL'lik kısmının iptali istemiyle temyizen bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesinin 1. fıkrasında; Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların gerçek veya tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden ecrimisil isteneceği, ecrimisil talep edilebilmesi için, Hazinenin işgalden dolayı bir zarara uğramış olmasının gerekmeyeceği ve fuzuli şagilin kusurunun aranmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 74. maddesine dayanılarak çıkarılan ve 19/06/2007 tarihli ve 26557 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 85. maddesinin 1. fıkrasında: "Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde "Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak, tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere bedel tespit komisyonunca ecrimisil tespit ve takdir edilir" kuralına yer verilmiştir.
Yine, Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin 86. maddesinde; tesbit ve takdir edilen ecrimisil tutarının fuzuli şagiline "ecrimisil ihbarnamesi" ile tebliğ edileceği, bu ecrimisil işlemine karşı, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili idareye bir dilekçe ile müracaat edilerek düzeltme talebinde bulunulabileceği, düzeltme taleplerinin, talep tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde bu amaçla oluşturulacak komisyonlarca karara bağlanacağı ve sonucun karar tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde düzenlenecek "ecrimisil düzeltme ihbarnamesi" ile ilgilisine tebliğ edileceği hükme bağlanmış, "Ecrimisilin kesinleşmesi, vade tarihi ve tahsili" başlıklı 87. maddesinde ise;
"(1) Ecrimisil; Ecrimisil İhbarnamesinin (Ek-9), düzeltme talebinde bulunulmuş ise Ecrimisil Düzeltme İhbarnamesinin (Ek-10) ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren (Değişik ibare:RG-11/9/2014-29116) altmış gün içinde muhasebe birimlerine ödenir. (Ek cümle:RG-10/4/2011-27901) Bu süre içerisinde ecrimisilin peşin ödenmesi halinde yüzde onbeş indirim uygulanır...
(3) (Değişik cümle:RG-10/4/2011-27901) Ecrimisil İhbarnamesinin (Ek-9), düzeltme talebinde bulunulmuş ise Ecrimisil Düzeltme İhbarnamesinin (Ek-10) ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren (Değişik ibare:RG-11/9/2014-29116) altmış gün içinde muhasebe birimlerine rızaen ödenmeyen ecrimisil; düzeltme talebinde bulunulmamış ise yüzde yirmi indirim yapılmak suretiyle milli emlak birimlerince, dava açma süreleri geçtikten sonra 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmek üzere vergi dairelerine veya gelir servislerine intikal ettirilir. Vergi daireleri veya gelir servisleri, kendilerine intikal ettirilen ecrimisil alacaklarını anılan Kanunun kapsamına giren amme alacakları gibi takip ve tahsil ederek sonuçlarını millî emlak birimlerine bildirirler...
(5) Fuzuli şagiller tarafından dava açılmış olması, ecrimisilin takip ve tahsil edilmesi işlemini durdurmaz." denilmek suretiyle, ecrimisil ihbarnamesinin, düzeltme talebinde bulunulmuş ise ecrimisil düzeltme ihbarnamesinin ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde ecrimisil alacağının ödenmesi gerektiği, bu sürenin son gününün ödenmesi gereken ecrimisilin vade tarihi olduğu, bu süre içerisinde rızaen ödenmeyen ecrimisilin 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edileceği hükümlerine yer verilmiştir.
Anılan Yönetmelikteki düzenlemeler ile ecrimisil ihbarnamesi oldukça sıkı şekil koşullarına bağlanmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun'un 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir "ödeme emri" ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinde ise, kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde dava açabileceği hüküm altına alınmıştır.
13/07/2005 günlü, 25874 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15. maddesinin 6. fıkrasında; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 75. maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı hükme bağlanmış; 86. maddesinde ise, bu Kanunun, yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği düzenlenmiştir.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı mülkiyetinde bulunan Galata Köprüsü altındaki ...nolu işyerinin, dava dışı Kutbettin İzgi tarafından, davalıdan kiralandığı, ancak kiracı Kutbettin İzgi'nin söz konusu işyerini, 17/07/2007 tarihinde, ...Turizm İnş. Tic. Ltd. Şti.'ye devrettiği, devir sonrasında, anılan şirket tarafından devir işlemlerinin tamamlanmadığı ve davalı idare ile kira kontratı düzenlenmediğinin anlaşılması üzerine, ...günlü, ...sayılı KB-1 nolu işyeri için 01/08/2007-26/08/2008 dönemi için 203.097,00 TL tutarında ecrimisil ihbarnamesinin düzenlendiği, işgal edilen taşınmazda hata yapıldığının idare tarafından anlaşılması üzerine ise 03/08/2009 günlü tespit tutanağı düzenlenerek ...nolu işyerinin fuzulen işgali nedeniyle 01/08/2007-26/08/2008 dönemi için 71.368,00 TL tutarındaki ecrimisil borcunun ödenmesi için davacıya 1 ay süre verilerek talep edilmesine ilişkin borç bildirimi konulu ...günlü, ...sayılı işlemin tesis edilerek davacıya elden aynı gün memur eliyle tebliğ edildiği, söz konusu işlemin davalı idare tarafından ecrimisil düzeltme ihbarnamesi olarak kabul edildiği ve bu işleme itiraz edilmemesi ve dava açılmaması üzerine kesinleşen alacağın tahsili amacıyla 6183 sayılı Kanun uyarınca ödeme emri düzenlenerek anılan şirkete tebliğ edilmesi üzerine, ödeme emrine itiraz edildiği, yapılan itirazın incelenerek reddine karar verildiği, şirket tarafından ödeme yapılmayarak kesinleşen alacağın tahsili amacıyla banka hesapları üzerine haciz işlemi uygulandığı, yapılan haciz işlemi ve ecrimisil alacağının iptali istemiyle şirket tarafından, ... İdare Mahkemesinde açılan davada, ... günlü, E:..., K:... sayılı karar ile dilekçenin reddine karar verildiği, verilen bu karar üzerine dava dilekçesinin yenilenmediği ve davaya devam edilmediği, dava konusu alacağın şirketten tahsil edilmesine devam edildiği fakat yapılan araştırmalara rağmen alacağın tahsil edilememesi üzerine aciz belgesi düzenlendiği, tahsil imkanı kalmayan söz konusu alacağın, 6183 sayılı Kanun'un mükerrer 35. maddesi uyarınca, kanuni temsilcilerinden tahsili amacıyla dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelikte yer alan düzenlemeler dikkate alındığında; ecrimisil tahakkuk sürecinin; işgalin tespiti ve ecrimisil bedelinin idare tarafından takdir edilmesi sonucunda belirlenmiş form ile kesin ve yürütülebilir ve davacı tarafından 30 günlük itiraz etme hakkının tanındığı ecrimisil ihbarnamesi adı altındaki işlem ile yürütülmesi öngörülerek sıkı şekil koşullarına bağlandığı görülmektedir.
Uyuşmazlıkta ise, ...günlü, ...sayılı ecrimisil ihbarnamesinin KB-1 nolu işlerinin işgali için düzenlendiği ve davalı idare tarafından işgal edilen taşınmazda hata yapıldığı ecrimisil istenilecek taşınmazın ...nolu işyeri olduğunun tespit edilmesi üzerine, davalı idare tarafından yeni bir ecrimisil ihbarnamesinin düzenlenerek davacıya tebliğ edilmesi gerekirken, ...günlü, ...sayılı işlemin tesis edildiği ancak bu işlemin de usulüne uygun olarak düzenlenmiş bir ecrimisil ihbarnamesi niteliği taşımadığı; ancak borç bildirimi niteliğinde kesin ve yürütülebilir olmayan bir yazı olduğu sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, ödeme emrine dayanak teşkil edecek usulüne uygun şekilde düzenlenmiş bir ecrimisil ihbarnamesi olmamasına rağmen, ödeme emrinde yer verilen alacağın kesinleştiğinden bahisle davanın reddi yolunda verilen Mahkeme kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun, 20/06/2019 günlü, E:2017/2133, K:2019/3161 sayılı kararıda bu yöndedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ...günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, ...Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 22/02/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.