Danıştay 6. Daire 2020/8378 Esas 2022/2020 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/8378
Karar No : 2022/2020


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...


KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parsel sayılı, ... ada ... parsel sayılı ve ... ada ... parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alanda yapılan 1/25000 ölçekli nazım imar plan değişikliğinin ve 1/5000 ölçekli nazım imar planının kabulüne ilişkin Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ...2017 tarih ve ... sayılı kararı ile bu karara yapılan itirazın reddine yönelik ... tarih ve ... sayılı Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; dava konusu 1/25000 ölçekli nazım imar plan değişikliği ile 1/5000 ölçekli nazım imar planının kullanım fonksiyonları bakımından incelenmesinden; taşınmazın bulunduğu alanın ... tarih ve ... sayılı Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi kararıyla onaylanan 1/100000 ölçekli nazım imar planında kentsel yerleşik alan olarak yer aldığı, dava konusu 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde düşük yoğunluklu konut, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planında düşük yoğunluklu gelişme konut alanı olarak fonksiyonlandırıldığı, bu bakımdan, dava konusu 1/25000 ölçekli nazım imar plan değişikliğinin ve 1/5000 ölçekli nazım planın kullanım fonksiyonları bakımından birbiriyle uyumlu olduğu ve planların kademeli birlikteliği ilkesinin sağlandığı, yoğunluk kararları bakımından incelenmesinden; ... ada ... parsel sayılı, ... ada ... parsel sayılı ve ... ada ... parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alana Şehitkamil Belediye Meclisinin ... tarihli ve ... sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planında E:0,55 hmax:9,50 yapılaşma koşulunun getirilmesi üzerine anılan imar plan revizyonunun iptali istemiyle davacı tarafından açılan davada Mahkemenin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla imar plan revizyonunun iptaline karar verildiği, söz konusu kararın temyiz edilmesi üzerine Danıştay Altıncı Dairesinin 07.05.2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararı ile; "davaya konu taşınmaza aynı şartlardaki diğer taşınmazlarla aynı yapılaşma haklarının verildiği, uygulama imar planının dayanak nazım imar planı kararları ile örtüştüğü ve enerji nakil hattından dolayı davaya konu taşınmaza civar parsellerdeki gibi yapılaşma hakkı tanımlanmasının mümkün olmadığı" gerekçesiyle bozulduğu, bu karar gerekçesine göre davacının müşterek maliki olduğu taşınmazların enerji nakil hattı güzergahına yakın bir konumda bulunması ve jeolejik etüd raporuna göre ise önlemli alanda kalması sebebiyle düşük yoğunluklu konut kullanımının getirilebileceği hususu dikkate alındığında dava konusu 1/25000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile 1/5000 ölçekli nazım imar planının birbiriyle uyumlu olduğu ve plan kademelenmesi içerisinde ölçekler arası tutarlılığın sağlandığı, anılan yönden şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına uygun olduğu ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılan imar planlarına yönelik davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçesinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idarenin İmar Kanunu'na aykırı davranarak plan hiyerarşisini hiçe saydığı, lehine sonuçlanan ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı karar doğrultusunda düşük yoğunlukta olan 1/5000 ölçekli nazım imar planının, orta yoğunlukta olan 1/25000 ölçekli nazım imar planına uygun olacak şekilde orta yoğunlukta revize edilmesi gerekirken, mevzuata aykırı olarak orta yoğunlukta olan 1/25000 ölçekli nazım imar planının yoğunluğu düşürülerek düşük yoğunlukta olan 1/5000 alt ölçekli nazım imar planına uydurulduğu, Danıştay Altıncı Dairesinin 07/05/2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararının E:2018/7294 sayılı dosya ile karar düzeltme aşamasında derdest olduğu ve temyize konu kararın bu dosyanın neticesine göre değerlendirilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, ... Mahallesi, ... ada ... parsel sayılı, ... ada ... parsel sayılı ve ... ada ... parsel sayılı taşınmazların 16.09.2011 onay tarihli 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında "kentsel gelişme alanında", 16.06.2017 onay tarihli 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında "kentsel yerleşik alanda", Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ...38 sayılı kararı ile onaylanan 1/25000 ölçekli nazım imar planında "orta yoğunluklu kentsel gelişme alanında", Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planında ise "orta yoğunlukta gelişme konut alanında" kaldığı ve Gaziantep Valiliği Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünün 25.07.2006 onay tarihli jeolojik ve jeoteknik etüt raporu doğrultusunda "önlemli alanlarda" işaretlendiği, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile taşınmaza "düşük yoğunluklu konut alanı" kullanımı getirilmesine ilişkin büyükşehir belediye meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararının ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... ve ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararları ile iptaline karar verildiği, jeolojik etüt haritaları ve anılan mahkeme kararları doğrultusunda taşınmazın bulunduğu alanın dava konusu 1/25000 nazım imar planında "düşük yoğunluklu konut ve yol" olarak ve 1/5000 ölçekli nazım imar planında ise "düşük yoğunluklu gelişme konut alanı" olarak fonksiyonlandırıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihindeki yürülükteki şekliyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz incelemesine konu İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde; "dava konusu 1/25000 ölçekli nazım imar plan değişikliğinin ve 1/5000 ölçekli nazım planın kullanım fonksiyonları bakımından birbiriyle uyumlu olduğu ve planların kademeli birlikteliği ilkesinin sağlandığı, bununla birlikte yoğunluk kararları bakımından Danıştay Altıncı Dairesinin 07.05.2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı bozma kararı doğrultusunda taşınmazların enerji nakil hattı güzergahına yakın bir konumda bulunması ve jeolejik etüd raporuna göre ise önlemli alanda kalması sebebiyle düşük yoğunluklu konut kullanımının getirilebileceği, dava konusu planların birbiriyle uyumlu olduğu gibi şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına da uygun olduğunun tespit edildiği" belirtilmiş ise de Danıştay Altıncı Dairesinin 07.05.2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararının düzeltilmesi istemi Danıştay Altıncı Dairesinin 15/02/2021 tarih ve E:2018/7294, K:2021/1877 sayılı kararı ile kabul edilerek "dava konusu plana ilişkin rapor, plan paftası, uyuşmazlık konusu taşınmazları ve çevresini gösterir fotoğraflar, TEİAŞ yazısı ve dosya kapsamında yer alan diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, önlemli alan lejantında kalmasına rağmen plan raporunda belirtilen önlemlerin alınması halinde yapılaşmaya gidilebilecek olan uyuşmazlık konusu taşınmazların aynı bölgede ve birbirine komşu olan, benzer özelliklere sahip diğer taşınmazlardan farklı yapılaşma koşullarına sahip olmasının nedeninin somut olarak ortaya konulamadığı görüldüğünden, davacıya ait taşınmazlar ile komşu taşınmazlar arasında yaklaşık üç kat farklı yapı yoğunluğu getiren dava konusu işlemlerde bu nedenle de hukuka uygunluk bulunmadığı" gerekçesiyle Gaziantep 1. İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, belirtilen gerekçenin eklenmesi suretiyle onanmasına karar verildiği görülmektedir.
Öte yandan, sözü edilen 2012 tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planının ek gerekçeyle onaylanmasına ilişkin Dairemiz 15/02/2021 tarih ve E:2018/7294, K:2021/1877 sayılı kararında uyuşmazlık konusu taşınmazların aynı bölgede ve birbirine komşu olan, benzer özelliklere sahip diğer taşınmazlardan farklı yapılaşma koşullarına sahip olmasının nedeninin somut olarak ortaya konulamadığı görüldüğünden, davacıya ait taşınmazlar ile komşu taşınmazlar arasında yaklaşık üç kat farklı yapı yoğunluğu getiren dava konusu işlemlerde bu nedenle de hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesine yer verilmiş ise de, dava konusu taşınmazları da kapsayan alana "düşük yoğunluklu gelişme konut alanı" kullanımı getiren 15.04.2016 onay tarihli 1/5000 ölçekli revizyon nazım imar planının iptali istemiyle açılan davada işlemin iptali yolundaki ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yönelik yapılan temyiz başvurusu sonucunda Dairemizin 08/06/2021 tarih ve E:2018/9546, K:2021/7862 sayılı kararıyla "imar planları yapılırken 1/25000 ölçekli nazım imar planı ile belirlenen yapılaşma koşulları 1/5000 ölçekli planda aynen korunabileceği gibi bölgenin doğal yapısı, jeolojik yapısı veya başka etkenlerden dolayı daha düşük yapılaşma koşulları belirlenebileceği, bu durumun 1/5000 ölçekli nazım imar planının üst ölçekli plan olan 1/25000 ölçekli plana aykırı olduğu anlamına gelmeyeceği, 1/25000 ölçekli nazım imar planında belirtilen brüt yoğunluk değerleri her ne kadar bağlayıcı olsa da, donatı alanlarının niceliksel ve niteliksel dağılımının 1/5000 ölçekli nazım imar planında belirlendiği, dava konusu taşınmazların içinde yer aldığı alanda 1/25000 ölçekli nazım imar planında belirlenen yoğunluk değerleri doğrultusunda onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının da jeolojik ve jeoteknik etüt raporuna uygun olduğu ve taşınmazların yoğunluk kararları açısından plan kademelendirilmesi ilkelerine aykırı bir durum görülmediğinden davaya konu 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonunda hukuka aykırılık bulunmadığı" gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine yönelik Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bu itibarla, uyuşmazlıkta ve alana yönelik imar planları hakkında verilen yukarıda belirtilen kararlar göz önünde bulundurularak bir karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 22/02/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.