(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2011/4844 E. , 2012/232 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi (Beyoğlu 1. İş Mahkemesi)
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, iş sözleşmesinin fesih gerekçesi olarak ekonomik şartların olumsuz değişimlerin getirdiği mali yükler ve buna bağlı işletmede organizasyonel verimliliğin üst seviyede sağlanması için yürütülen çalışmalar neticesinde davacının çalıştığı bölümde çalışan sayısının azaltılması yoluyla kadro yapısında yeni düzenleme yapılması gösterildiğini, feshin geçerli ve haklı nedene dayanmadığını belirterek müvekkilinin işe iadesine ve yasal haklarına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının iş akdinin ekonomik kriz nedeniyle feshedildiğini, davacının biletli giriş kapısında bilet kontrol görevlisi olarak çalışırken yeni sistemle giriş kapısında veya müze içinde bilet kontrolüne ihtiyaç kalmadığından davacının görevinin kaldırılması zorunluluğunun doğduğunu, ekonomik şartlardaki olumsuz değişmelerin getirdiği mali yükler sonucu kadro yapısında yeni düzenlemelere gidildiğini, davacının eğitim düzeyi ve yeteneklerine göre çalışabileceği uygun başka bir pozisyon bulunamadığından iş akdinin sona erdirildiğini, bu nedenle feshin ekonomik koşullar nedeniyle gerçekleştiğini, Doktrinde de açıklandığı üzere ülkede ekonomik krizin olması hali geçerli bir fesih nedeni olduğunun belirtildiğini, ülkedeki ekonomik krizin davalı işyerini etkilememesinin düşünülemeyeceğini, davacı güvenlik görevlisi olduğunu belirtmiş ise de asıl görevinin giriş kapısında bilet alımından sonraki süreçte içeri biletsiz kimse alınmaması için kontrol olduğunu, uygulanan sticker-etiket sisteminde müzeye gelen ziyaretçilerin yakalarına sarı ve kırmızı etiketler yapıştırılarak kaçak girişi engellemek suretiyle çözüm bulunduğunu, bu uygulama sonucu davacının görevine son verildiğini, norm kadroların belirlendiğini, istihdamın sınırlandığını, ekonomik tedbirlerin uygulamaya konduğunu, davacının çalışabileceği başka bir kadroda bulunmadığını, davacının güvenlik görevlisi olarak nitelendirilemeyeceğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporu ve ek rapora göre işverenin feshin son çare olduğu ilkesine uygun davrandığını kanıtlayamadığı, davacı çalıştığı sırada işyerine yeni elaman alındığı, başka bir birimde davacının çalıştırılacağına dair kendisine öneri ve teklifte bulunulmadığı, bilet kontrol görevlisi kadrosunun istihdamının bu işyeri şartları için gerekli olduğu gerekçesiyle işe iadeye karar verilmiştir. Hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine göre, bilet kontrol görevlisi olarak çalışan davacının iş sözleşmesi, ekonomik şartlardaki olumsuz değişmelerin getirdiği mali yükler ve işletmede organizasyonel verimliliğin üst seviyede sağlanması için yürütülen çalışmalar neticesinde çalıştığı bölümde çalışan sayısının azaltılması yoluyla kadro yapısında yeni düzenleme yapılması nedeniyle feshedilmiştir. Bu yönde işverence alınmış bir işletmesel karar ile norm kadro çalışması sunulmuştur. Davacının her ne kadar işyeri kayıtlarında güvenlik elemanı olarak yer alıyorsa da, gerçekte fiilen bilet kontrol görevlisi olduğu sabittir. Zaten işçinin güvenlik sertifikası da bulunmamaktadır. İşyerinde ekonomik krizin etkisini azaltmak üzere alınan önlemlerin yetersiz kalması üzerine, en son norm kadroda değişikliğe gidilerek davacının kadrosu ortadan kaldırılmıştır. Davacının yaptığı giriş yapan kişinin biletinin var olup olmadığı hususunun bir görevli tarafından kontrolü yerine, bilet satışı yapılan kişinin yakasına yapıştırılan bir sticker (etiket) ile gereksiz hale gelmiş, yani teknik çözüm getirilmiştir. Hükme dayanak yapılan bilirkişi kök ve ek raporunda, davacıya bilet kontrol elemanı olarak çalışmasının önerilmediği, bu yüzden feshin son çare olması ilkesine uyulmadığı yönünde bildirilen görüş dosya içeriğine ve delil durumuna aykırıdır. İşçinin çalışmakta olduğu bilet kontrolünün bir eleman vasıtasıyla gerçekleştirilmesi işi, yaka etiketleri kullanılması yoluyla kaldırılmıştır. Davacının yerine fesihten sonra başka eleman alınmamıştır. Fesih öncesi engelli otopark görevlisinin işe alınması hususunun fesih gerekçesi ile çelişmediği açıktır. Davacının çalıştırılabileceği başka bir iş bulunmamaktadır. Fesih geçerli nedene dayanmaktadır. Mahkemece işe iade isteğinin reddi gerekirken, yazılı şekilde hatalı gerekçeyle kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunun 20.maddesinin 3.fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-)Yerel mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-)Davanın REDDİNE,
3-)Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-)Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 830,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.200,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-)Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, kesin olarak 19/01/2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.