Danıştay 4. Daire 2018/2208 Esas 2022/983 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/2208
Karar No : 2022/983

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Tekstil Ürünleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına düzenlenen ... tarih ve ... sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; ödeme emri düzenlenmeden önce davacının mahsup talebi hakkında bir karar verilmesi ve eğer mahsup talebi reddedilmişse mahsup talebi yerine getirilemeyen kamu alacağının davacıya tebliğ edilerek kesinleştirilmesi gerekirken, bu hususta herhangi bir işlem yapılmaksızın doğrudan davacı şirket adına ödeme emri düzenlenmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı hakkında yapılan işlemlerin yerinde ve hukuku uygun olduğu, hukuka uygun olmayan mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava; davacı adına düzenlenen ... tarih ve ... sayılı ödeme emrinin iptali istenilmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un olay tarihinde yürürlükte bulunan 54. maddesinde; ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının cebren tahsil olunacağı, 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı, “Ödeme Emrine İtiraz” başlıklı 58. maddesinde de; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi mahkemesi nezdinde itirazda bulunabilecekleri kurala bağlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun, "İhracat İstisnası" başlıklı 11. maddesinde, ihracat teslimlerinin vergiden istisna olduğu düzenlenmiş; "Vergi İndirimi" başlıklı 29. maddesinin ikinci fıkrasında indirilecek verginin ne şekilde iade edilebileceği genel olarak düzenlenerek, Maliye Bakanlığına, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek konusunda, maddenin dördüncü fıkrasında ise, Maliye ve Gümrük Bakanlığına, vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu Kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermek ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemek konusunda yetkili verilmiş, aynı Kanunun 32. maddesinde, Kanunun 11, 13, 14 ve 15. maddeleri ile 17. maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiyi tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hükme bağlanmış; bu düzenlemelere paralel şekilde, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 120. maddesinde, nakden veya mahsuben tahsil edilen ancak fazla veya yersiz olarak tahsil edildiği anlaşılan vergilerde ve kanunları gereğince mükelleflere yapılacak iade ve mahsup işlemlerinde, düzeltmeye dayanak teşkil edecek belgeler ile bu işlemlere ait usul ve esasların Maliye Bakanlığınca belirleneceği hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu olayda, davacı şirketin, ihracat istisnasından kaynaklanan, 2015/4,5,8 ve 2016/5 dönemlerine ilişkin katma değer vergisi iade alacağının, vergi borçlarına mahsubunu ve artan tutarın nakten iadesi istemiyle yaptığı başvurusunun, davacı şirket ve mal ve/veya hizmet teslim aldığı şirketler hakkında, sahte belgeler düzenlemek/kullanmak suretiyle, muvazaalı işlemlerle haksız iade isteminde bulunulduğu yönünde olumsuz tespitlerin mevcut olduğu sebebiyle iade talebinin özel esaslar kapsamında, şirket hakkında yapılacak vergi incelemesi sonucuna göre değerlendirileceği sebebiyle reddedilmesine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle işlemlerden 2015/4, 5 dönemleri için ... Vergi Mahkemesinde E:..., E:... sayılı davaların açıldığı ve ... Vergi Mahkemesince ... tarih ve K:..., K:... sayılı kararlarla davanın reddine karar verildiği, 2015/8 dönemi için ... Vergi Mahkemesinde E:... sayılı davanın açıldığı ve ... tarih ve K:... sayılı kararla davanın kabulüne karar verildiği ve bu karara karşı davalı idare tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., E:..., K:...,K:... sayılı kararlarıyla; "davacının 2015 yılı hesap ve işlemlerinin katma değer vergisi iade talepleri yönünden incelenmesi amacıyla düzenlenen .. tarih ve ... sayılı vergi inceleme raporunda, davacı şirketin bir üretim işletmesi olmasına rağmen üretim kapasitesine dair bilgi veren, duran varlıklarının iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayacak şekilde düşük olduğu, çeklerin ciro zincirlerinde yer alan kişi veya kurumların bir kısmının mükellefiyetinin re'sen terkin edildiği, özel esaslara alındığı ve yüksek miktarda borçlarının olduğu, mükellef kuruma fatura düzenleyen kişi veya kurumlar arasında sahte belge düzenleme tespiti yapılanlarla birlikte mükellefiyeti kısa bir süre sonra terkin edilenlerin davacı kuruma yüksek tutarlı fatura düzenledikleri hususları tespit edilmekle davacı adına 2015/8 dönemi için üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatı önerilmesi karşısında nakden iade talebinin yerine getirilemeyeceğinin açık olduğu" gerekçesiyle istinaf başvursunun kabulüne ve davanın reddine karar verildiği, verilen kararların Danıştayın temyiz incelemesinden geçerek onandığı, 2016/5 dönemi için ... Vergi Mahkemesinde E:... sayılı davanın açıldığı ve Mahkemenin ... tarih ve K:... sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
Bu durumda, söz konusu kararlar gereği davacı lehine 2015/4,5,8 ve 2016/5 dönemlerine ilişkin olarak katma değer vergisi ihracaat istisnası nedeniyle bir iade alacağı doğduğundan bahsedilemeyeceğinden, vergi borçlarına mahsup edilebilecek iade alacağı bulunmayan davacı şirketin beyanına istinaden tahakuk edip vadesinde ödenmeyerek kesinleşen vergi borçlarının tahsili için düzenlenen dava konusu ödeme emrinde hukuka aykırılık, bulunmadığından mahkeme kararının kaldırılması isteminin reddine dair Vergi Dava Dairesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 22/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X)KARŞI OY:
Savunma dilekçesinde davacı şirketin mahsup talebinin reddi işlemi tesis edilmeden önce davacıya gönderilen ... tarih ve ... sayılı bilgilendirme yazısına istinaden, davacı şirketin söz konusu yazıya verdiği cevap ya da izah hakkında bir değerlendirme yapılarak, tarafların iradesinin ne yönde olduğu hususları ortaya konulmadan verilen Mahkeme kararının bu gerekçe ile bozulması gerekirken, davacının iade isteminin reddine ilişkin işlemlere karşı açılan davalarda Mahkemelerce verilen ret kararları sonucuna göre ilgili dönemlerde davacının iade alacağı bulunmaması gerekçesine dayalı olarak verilen Dairemiz kararına, gerekçe yönünden katılmıyorum.