(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2011/4601 E. , 2012/80 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili davacının 19/06/2003 tarihinden beri davalıya ait çelik imalat ürünleri işyerinde imalat bölümü işçisi olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin 21/01/2009 tarihli bir yazıla feshedildiğini, fesih nedeninin ekonomik kriz gösterildiğini, ancak işten çıkarmak için neden müvekkilinin seçildiğine ilişkin açıklayıcı bir fesih yazısı bulunmadığını,iş sözleşmesinin işverence geçerli sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine karar verilmesi, buna bağlı tazminat ile boşta geçen süre ücretinin belirlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren vekili; ağır ekonomik koşullar çelik yapı piyasasını önceki dönemlere nazaran daralttığını ve işgücü fazlalığı ortaya çıktığını, davalı şirketin 2009 yılı Ocak ayı içerisinde yanı gerekçeyle toplam 20 işçiye daha işten çıkardığını Şubat ayı içerisinde ise 11 işçi çıkarmak zorunda kaldığını, davacıya özel işlem yapılmadığını, davacı ... diğer çıkarılanların imalat bölümünde çalıştıklarını, müvekkilinin yönetim hakkına dayanarak ancak objektif kriterler doğrultusunda ve sosyal seçim ilkelerine göz önünde bulundurarak işlem yaptığını,iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece davacının davalı işyerinde iş kazası geçirdiğini yetkili ve görevli merciie ihbar etmesi ve yetkili mercii tarafından soruşturma açılması evresi sonrasında iş sözleşmesinin feshedildiği, bu nedenle feshin geçerli bir sebebe dayanmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı şirket vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda, davacı davalı şirketin çelik işletmeleri bünyesinde 19/06/2003- 21/01/2009 tarihleri arasında imalatçı olarak görev yaptığı, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından 21/01/2009 günlü fesih bildirimi ile Dünyanın ve ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik kriz şirketi de etkilediği buna bağlı olarak işyerindeki işler önemli ölçüde azaldığından işverenin davacının hizmetine ihtiyaç kalmadığından 21/01/2009 tarihi itibariyle yasal hakları ödenmek suretiyle feshedilmiştir. Davacı işçi de dava dilekçesinde iş sözleşmesinin fesih bildiriminde belirtilen sebebin dışında başka bir nedenle feshedildiği yönünde bir iddiada da bulunmamıştır. Mahkemece toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporunda davalı işverenin ekonomik daralma sonucu oluşan istihdam fazlalığı nedeniyle feshedildiği ispatlanmış olmakla davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davacının da ileri sürmediği davalı işveren hakkında iş kazası nedeniyle yürütülen soruşturma nedeni ile feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 60,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, kesin olarak 17/01/2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.