Mahkemesi :Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi :14.11.2013
Numarası :2009/467-2013/618

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşme kapsamı dışında kalan ilave işler bedelinin tahsili istemine ilişkin olup; mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar davalı iş sahibi idare vekilince yasal süresi içeresinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı iş sahibi idare vekilinin yerinde bulunmayan ve aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı yüklenici, sözleşmede gösterilen ve kendilerince yapılıp teslim edilip bedeli ödenen işler haricinde sözleşme kapsamında bulunmayan ilave işler yaptıklarını, bu işlerin bedelinin ödenmediğini ifade ederek 100.000,00 TL"nin davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep etmiş; davalı iş sahibi ise, yapılan işlerin büyük bir bölümün sözleşme kapsamında yapılmış işler olduğunu ve bedellerinin de ödendiğini belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, dava konusu işlerin yapıldığı mahallerde talimat yoluyla ve mahkemece yapılan keşifler ve bilirkişi incelemelerinin sonucunda alınan bilirkişi raporlarına yönelik itirazları da karşılar şekilde ek rapor alınmış ve bu rapor doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen 10.07.2006 tarihli sözleşmenin 6. maddesinde iş bedelinin 6.590.000,00 TL + KDV olduğu, bedelin anahtar teslimi götürü bedel esasına göre belirlendiği; 9. maddesinde, Yapım İşleri Genel Şartnamesi, İdari Şartname, Sözleşme Tasarısı, Uygulama Projesi, Mahal Listesi, Özel Teknik Şartname ve Genel Teknik Şartname"nin sözleşmenin ekleri olarak gösterildiği; 12. maddesinde, işin pursantaj oranlarının kabul edildiği; 25. maddesinde, sözleşme bedelinin %10"una kadar sözleşme kapsamında iş değişikliği yaptırılmasının mümkün olduğunun belirtildiği ve 28. maddesinde de, iş artışının zorunlu olması halinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 22 ve 48. maddelerine göre işlem yapılacağı ifade edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmede %10 oranına kadar ilave imalat ortaya çıkması halinde, bu imalatın sözleşme hükümlerine göre yapılacağı ve bedelinin ödeneceği kabul edildiğinden, bu orana kadar gerçekleşen imalâtların bedellerinin sözleşme bedelleriyle hesaplanarak ödenmesi gerekir.
Sözleşme hükümleri bir bütün halinde değerlendirildiğinde; sözleşme dışı ilave imalât yapıldığı iddiasıyla açılan davada, sözleşmenin 12. maddesinde gösterilen pursantaj oranları da gözetilmek suretiyle ilave imalâtların da gösterildiği yeni bir pursantaj oranları listesinin hazırlanması, buna göre ilave işlerin toplam işi aşan kısmının fizikî oranının belirlenmesi ve temyiz incelemesine konu edilen karar davacı yüklenici tarafından temyiz edilmediğinden, %10"u aşan ilave işler varsa bile bunun artık bu davada istenmesinin mümkün olmamasına göre, belirlenen bu oranın %10"u geçmemek şartıyla, toplam iş bedeline oranlanması suretiyle iş bedelinin hesaplanması gerekir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, ilave işlerin bedeli birim fiyat esaslı eser sözleşmelerinde olduğu şekilde 2006 yılı Bayındırlık ve İskân Bakanlığı birim fiyatlarıyla hesaplanmış, bazı işler için mahalli serbest piyasa rayicinin uygulandığı belirtilmiş ancak herhangi bir yıl belirlemesi yapılmamıştır. Hatta, aynı bilirkişi raporunda davacının hesaplamasında 2007 yılı Bayındırlık ve İskân Bakanlığı birim fiyatlarının uygulandığı, oysaki işin 2006 yılında tamamlandığı ifadesine yer verilmişken, Akıncılar"da yapılan bir kısım iş için davacının talep ettiği bedellerin uygun olduğu görüşüne yer verilmiştir. Rapor, bu haliyle hüküm kurmaya elverişli değildir. Mahkemece yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda son bilirkişi raporunu düzenleyen inşaat mühendisi S..L.."ndan ek rapor alınarak ilave işlerin sözleşme kapsamındaki toplam işi aşan oranının belirlenmesi ve bedelleri ödendiği iddia edilen imalâtların taraflar arasında düzenlenen hakedişlerden karşılaştırılmak suretiyle bu yönlere ilişkin davalı iş sahibi idare vekilinin itirazlarının değerlendirilmesi suretiyle sonucuna uygun bir hükme varılması yerine eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmadığı gibi davalı idarenin harçtan muaf olduğu gözetilmeden davacı tarafça yatırılan peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesi de doğru değildir.
Kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulüyle hükmün davalı iş sahibi idare yararına BOZULMASINA, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 08.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.