Danıştay 6. Daire 2020/10450 Esas 2022/2083 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/10450
Karar No : 2022/2083

TEMYİZ EDENLER : I- (DAVALI) ...Bakanlığı-...
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri ...

II- (DAVACILAR)
1- ...Plancıları Odası (...Şubesi)
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Odası (...Şubesi)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF : I- (DAVACILAR)
1- ...Odası (...Şubesi)
2- ...Odası (...Şubesi)

II- (DAVALI) ...Bakanlığı-...

III- (DAVALI YANINDA MÜDAHİLLER):1- ...Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

2- ...İdaresi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...ve ...parsel ile ...ada, ...ve ...parsel sayılı taşınmazlar ve yakın çevresine ilişkin 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliği, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin onaylanmasına yönelik Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ...tarih ve ...sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; aynı plan değişikliklerine karşı .... İdare Mahkemesinin E:...sayılı dosyasında yer alan bilirkişi raporu ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğinin çevre düzeni planı ana kararlarını, sürekliliğini ve bütünlüğünü bozmadığı, plan değişikliğinin nesnel ve teknik gerekçelere dayandığı, kamu yatırımlarına bağlı olarak plan değişikliğine dair yeterli ve geçerli gerekçelerin mevcut olduğu, Marmara Üniversitesine il düzeyinde eşdeğer bir alan gösterildiği, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliği doğrultusunda yapılan nazım ve uygulama imar planı değişikliklerinde de plan hiyerarşisine aykırı bir durumun olmadığı, söz konusu alanda standartların üzerinde sosyal donatı alanlarına yer verildiği anlaşıldığından dava konusu plan değişikliklerinde şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğine yönelik kısmı hukuka ve usule uygun olduğundan istinaf başvurusunun reddine, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planına gelince; aynı planların iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki ....... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, mahkeme kararının bu kısmının kaldırılması, dava konusu nazım ve uygulama imar planlarının iptaline ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E...., K....sayılı kararıyla dava konusu nazım ve uygulama imar planlarının iptaline karar verildiği görüldüğünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacılar tarafından; temyize konu kararın dava konusu 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğine ilişkin kısmının hukuka ve planlamaya aykırı olduğundan bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı tarafından; temyize konu kararın nazım ve uygulama imar planı değişikliklerine ilişkin kısmında çevresine göre gerekli sosyal donatı alanlarının fazlasıyla karşılandığı, plan değişikliklerinin planlamaya uygun olduğundan bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :
Davalı ve davalı yanında müdahil Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. tarafından; temyiz edilen kararın 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğine ilişkin kısmında bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın bu kısmının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Diğerleri tarafından; savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının kısmen onanması kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Milli Savunma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Marmara Üniversitesi ve TOKİ Başkanlığı arasında imzalanan protokol gereği, Marmara Üniversitesi'nin dağınık yerleşkelerinin bir araya getirilmesi amacıyla Maltepe ilçesinde hazine mülkiyetinde bulunan Milli Savunma Bakanlığı'na tahsisli arazinin tahsisinin kaldırılarak eğitim, öğretim ve araştırma hizmetlerinde kullanılmak üzere Marmara Üniversitesine tahsis edildiği, tahsis edilecek bu arazilerin kıymet takdir bedeli karşılığında Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyacağı tesisler ve üniversite yerleşkesinin TOKİ tarafından yapılması, TOKİ tarafından yapılacak tesislerin finansmanı karşılığında da üniversiteye tahsisli hazine mülkiyetindeki arazilerin belirlenen kıymet takdir bedelleri karşılığında toplu konut amaçlı kullanılmak üzere TOKİ'ye devredilmesi kararı alındığı, bu protokol kapsamında Marmara Üniversitesinin tüm kampüslerini Kenan Evren Kışlasının olduğu bölgeye taşımaya karar verdiği ve Küçükçekmece Halkalı'daki alanın üniversite olarak kullanımından vazgeçildiği ve söz konusu alanın TOKİ'ye devrinin yapıldığı, TOKİ tarafından da söz konusu alanın Emlak Konut A.Ş.'ye satıldığı, bilahare Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca İstanbul İli, Küçükçekmece İlçesi, ...Mahallesi, ...ada ...parsel ve ...ada ... parsel sayılı taşınmazlara ilişkin 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliği, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği teklifi hazırlanarak davalı Bakanlığa, davalı Bakanlıkça ...tarih ve E....sayılı işlem ile teklifin onaylanarak ilanı için İstanbul Valiliği'ne gönderildiği, plan değişikliklerinin 17/08/2017-15/07/2017 tarihlerinde askıda ilan edilmesi üzerine söz konusu plan değişikliklerinin iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT: Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanununun “Tanımlar” başlıklı 5. maddesinde; nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla bütün olan plan olarak; uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgilerini ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda yer alan hükümlere göre, nazım imar planları, halihazır haritalar üzerine çizilen ve ticaret, sanayi, konut gibi bölgelerle iskan bakımından yoğun veya seyrek bölgeleri ve iskana elverişli, iskana elverişli olmayan veya iskana izin verilmeyen bölgeleri, topoğrafik özelliklerden faydalanma konularını, ulaşım sistemlerini ve bu gibi ana hatları göstermek suretiyle arazi parçalarının kullanma şekillerini belirleyen planlar, uygulama imar planları ise, varsa kadastral durumu da işlenmiş halihazır haritaların üzerine nazım plan esaslarına göre çizilen ve yol, yapı adası ve muhtelif bölgelerin detayları ile inşaat nizamlarını ve uygulama için gerekli bilgileri içeren planlardır. Alt ölçekli planların üst ölçekli planlarda belirlenen planlama ana ilkelerine, kararlarına uyumlu olması zorunludur.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu kararın; uyuşmazlık konusu 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğine ilişkin kısmında, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
Temyize konu kararın; 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ilişkin kısmına gelince;
Temyize konu istinaf kararına dayanak oluşturan ve dava konusu nazım ve uygulama imar planı yönünden; aynı planların iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, mahkeme kararının bu kısmının kaldırılması, dava konusu nazım ve uygulama imar planlarının iptaline ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E...., K....sayılı kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 23/02/2022 tarihli, E:2019/20576, K:2022/2082 sayılı kararıyla 1/1000 ölçekli uygulama imar planı plan notlarının "1.6", "1.10" ve "1.11" sayılı maddelerine ilişkin kısmı yönünden onanmasına, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının diğer kısımları yönünden bozulmasına karar verilmiştir.
Bu durumda, İdari Dava Dairesince Dairemizin yukarıda anılan bozma kararı göz önünde bulundurularak yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının uyuşmazlık konusu 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı değişikliğine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
4. Temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planına ilişkin kısmı yönünden BOZULMASINA,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 23/02/2022 tarihinde, kesin olarak, oy birliğiyle karar verildi.