22. Hukuk Dairesi 2016/19175 E. , 2019/16984 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin ödenmeyen prim alacağının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının ödenmeyen prim alacağının bulunmadığını, çalıştığı süre içerisinde hak ettiği prim alacağının eksiksiz bir şekilde ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Taraflar arasında davacının prim alacağının hesaplanması noktasında uyuşmazlık vardır.
Somut uyuşmazlıkta; davalı işyerinde 04/01/2012-05/05/2012 tarihleri arasında satış temsilcisi olarak çalışan davacı dava dilekçesinde Nisan 2012 ayına ait prim alacağının ödenmediğini, Azerbaycan sevkiyatından prim tutarı alacağının 1.100,00 USD olduğunu bunun yanı sıra Romanya ve Beyaz Rusya sevkiyatları bulunduğunu, Romanya sevkiyatından % 1, Beyaz Rusya sevkiyatından %0,5 prim alacağı kararlaştırıldığını ve davalı şirketin tahsilat ettiği miktarların bilinmemesi nedeni ile prim alacak miktarının bilinmediğini ancak yaklaşık 2.000,00 USD prim alacağının ödenmediğini iddia etmiş ve dava dilekçesi ekinde Mart 2012 dönemine ait prim tablosunu sunmuş olup, ilgili tabloda Azerbaycan ve Romanya’ya yapılan satışların tahsilat tutarları üzerinden 0.01 oranında prim ödemesi yapıldığı görülmüştür. Davalı vekili ise müvekkil şirkette prim ödemelerinin sevkiyat ve satış üzerinden değil tahsilat üzerinden yapıldığını, bütün ihracat firmalarında mutad uygulamanın bu olduğunu, satılan malla tahsilat sonucu elde edilen tutarın aynı olmadığını ve primlerin tahsilat üzerinden ödendiğini zira bayi tarafından ciro primi, market girişi, reklam, tanıtım ve benzeri harcamalar yapıldıktan sonra kalan tutarın ödemesinin yapıldığını belirterek dosya içerisine Nisan ve Mayıs 2012 aylarına ait davacının yaptığı satış ve tahsilatları gösterir fatura ve belgeleri sunmuş, yargılama esnasında dinlenen ve işverenle husumetli olmadığı anlaşılan davacı tanıklarından ..., primlerin sipariş alınıp, tahsilatta yapıldıktan sonra o günün kuru üzerinden kendilerine ödendiği, tahsilattan sadece nakliye düşüldüğü, bunun dışında reklam vs masrafların kendilerini değil işvereni ilgilendirdiğinden herhangi bir düşüm yapılmadığı ve net tahsilat üzerinden binde beş ile yüzde iki arasında prim ödendiği şeklinde, davalı tanıklarından ..., davalı iş yerinde muhasebe müdürü olarak çalıştığı, davacı gibi çalışanlara tahsilat yapıldığında nakliye, gümrük varsa ciro primi düştükten sonra kalandan on binde bir oranında prim ödedikleri şeklinde, ... ise, kendisinin de iş yerinde satış elemanı olarak çalıştığı, tahsilattan nakliye, gümrük ve ciro düştükten sonra kalan miktarın on binde biri kadar prim ödendiği, her ülke içinde on binde bir olan oranın aynı olduğu şeklinde beyanda bulunmuştur. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının sunduğu 2012 yılı Mart ayına ait prim tablosunda Azerbaycan ve Romanya’dan 0.01 oranında davacının prim aldığının anlaşıldığı ve hesaplamanın satış tutarları üzerinden yapılması gerektiği belirtilerek hesaplama yapılmıştır. Davalı yanca ibraz edilen dava konusu döneme ait davacının yaptığı satışlara ilişkin fatura ve kayıtlar incelendiğinde 13.04.2012 tarihinde Azerbaycan’a 104.040,08 USD tutarında yapılan satış karşılığı 71.321,50 USD dolar tahsilat yapıldığı, 07.04.2012 tarihinde de Beyaz Rusya’ya 42.027,70 TL EURO tutarında yapılan satış karşılığı 28.543,43 Euro tahsilat yapıldığı görülmüştür.
Dosya içerisinde yer alan iş sözleşmesinde satış elemanlarına yapılan prim ödemesinin nasıl hesaplandığına yönelik bir hüküm yer almadığı gibi bu hususta yazılı olarak da başka herhangi bir belgeye rastlanmamış olup davacının dava dilekçesindeki iddiası ve ekinde sunduğu Mart 2012 ayına ait prim tablosu ile davalı savunması, tanık beyanları ve diğer tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde davacının Azerbaycan ve Beyaz Rusya’ya yaptığı satışlardan 0.01 oranında prime hak kazandığı yönündeki mahkeme tespiti isabetli olmuştur ancak prim ödemelerinin fatura üzerindeki satış miktarından değil bir kısım kesintiler de yapıldıktan sonra davalı şirkete bayi tarafından yatırılan net miktar üzerinden yapıldığı anlaşılmıştır. Bu itibarla Nisan 2012 döneminde yapılan satışlara ilişkin davalı şirketçe tahsil edilen tutarlar üzerinden prim alacağı hesaplanmalıdır. Anılan yön düşünülmeden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.09.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.