15. Hukuk Dairesi 2014/4476 E. , 2015/3108 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Düzce 2. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :10.04.2014
Numarası :2012/615-2014/181
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm davalılar vekillerince temyiz edilmiş, davalı F.. B.. vekili tarafında duruşma istenmiş ise de temyiz süresi geçirildikten sonra yapılan duruşma isteğinin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, davacı ile davalı K.. K.. Köylere Hizmet Götürme Birliği arasında imzalanan 20.10.2010 tarihli D-100 Devlet Yolu Di..Köyü-B..Köyü-T..Y..G.. toplam 11 km yolun toprak tesviye sanat yapıları ve üst yapı yapım işleri sözleşmesinin ifası sırasında yaptırıldığı ileri sürülen fazla imalât bedelinin vekâletsiz iş görme hükümlerine göre her iki davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece ıslahla artırılan miktar da dikkate alınarak davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalılar vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Davalı Fenerbahçe Spor Kulübünün temyizi ile ilgili olarak; 20.10.2010 tarihli sözleşme davacı yüklenici ile davalı iş sahibi K.. K.. Köylere Hizmet Götürme Birliği arasında imzalanmış olup, davalı spor kulübünün sözleşmede iş sahibi, kefil, garanti eden gibi veya başka bir sıfatla atılmış imzası bulunmamaktadır. İlave iş olarak yapıldığı ileri sürülen jandarma giriş noktasından Fenerbahçe tesis alanına kadar olan yol, koşu yolu, uzun atlama pisti ve B... K.. Köy Konağı önündeki imalâtların yapımına ilişkin davalı spor kulübü yetkilerinin talebinin bulunduğu ve istekleri üzerine yapıldığı usulen kanıtlanamamıştır. Bunun delili olarak sunulan dava dilekçesi ekindeki 29.11.2011 tarihli yapılan işin itinereri başlıklı tutanak yüklenici ile yapı denetim görevlileri arasında imzalanmış olup davalı kulüp yetkililerinin imzasını taşımamaktadır.
İşin yapıldığı ileri sürülen 2011 yılında yürürlükte bulunan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 22. maddesi hükmünce, tacir olan veya olmayan bir kimseye, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet görmüş olan tacir, münasip bir ücret isteyebilir ise de; bunun için lehine işlem yapılanın mamelekine bir şey katması veya artış olması gerekir. Somut olayda fazladan yapıldığı ileri sürülen yol ve imalâtlar sadece kulübün kullanacağı yol olmayıp herkesin kullanabileceği kamuya açık yol olduğundan lehine işlem yapıldığı ileri sürülen imalâtlar Fenerbahçe Spor Kulübünün malvarlığında bir artış sağlamamıştır.
Bu durumda mahkemece davalı Fenerbahçe Spor Kulübünün taraf sıfatı (pasif husumet ehliyeti) bulunmadığından hakkındaki davanın reddine karar verilmesi yerine bu husus gözden kaçırılarak aleyhindeki davanın kısmen kabulü doğru olmamış, kararın bu sebeple davalı kulüp yararına bozulması gerekmiştir.
Diğer davalı K.. K.. Köylere Hizmet Götürme Birliği"nin temyiz itirazlarına gelince;
2-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı K.. K.. Köylere Hizmet Götürme Birliği"nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
3-Davacı ile davalı birlik arasında imzalanan 20.10.2010 tarihli sözleşmenin iş artışı veya azalışı başlıklı 6. maddesinde, sözleşmede öngörülmeyen herhangi bir sebeple iş artışı veya azalışı zorunlu hale gelirse, yüklenicinin sözleşme bedelinin %30"una kadar olan değişikliği, süre hariç, sözleşme ve şartnamesindeki hükümlere göre yapmakla yükümlü olduğu, %30"u aşan oranında iş artışı veya iş azalışının ancak il valisinin onayı ile yapılabileceği, her halükarda sözleşmede belirtilen iş artışının ihale bedelini aşamayacağı kabul edilmiştir. Yapıldığı ileri sürülen imalâtlar sözleşme ile yapımı kararlaştırılan yol güzergahının devamı olup fazla imalât (iş artışı) niteliğindedir. Sözleşmede iş artışı ve azalışı ile ilgili bedelin ne şekilde hesaplanacağı özel olarak düzenlenmiş olduğundan öncelikle sözleşmenin özel hükmünün uygulanması gerekir.
Bu durumda mahkemece davalı birlik yönünden fazla imalât bedeli ile ilgili olarak bilirkişi kurulundan alınacak ek raporla fazladan iş artışı suretiyle gerçekleştirilen imalâtın sözleşme bedeline göre oranının ne olduğu, %30"u aşmıyorsa iş artışının sözleşme fiyatlarıyla, %30"u aşıyorsa %30"una kadar olan kısmının sözleşme fiyatlarıyla, %30"unu aşan bölümünün yapıldığı ileri sürülen 2011 yılında yürürlükte bulanan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 413 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile bedeli hesaplattırılıp değerlendirilmek suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile ilave işin tamamı için piyasa fiyatlarıyla hesaplama yapan bilirkişi raporuna itibar edilerek yazılı miktarda kabul kararı verilmesi doğru olmamış, hükmün davalı birlik lehine de bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ:Yukarıda 2. bentte açıklanan nedenlerle davalı K.. K.. Köylere Hizmet Götürme Birliği"nin diğer temyiz itirazlarının reddine, 3. bent uyarınca davalı birliğin, 1. bende göre de davalı Fenerbahçe Spor Kulübü"nün temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 04.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.