MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Davacı ..., imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz bölümünün adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne, 21.10.2013 tarihli teknik bilirkişi raporunda sarı renge boyalı (A) harfi ile gösterilen yerden (D) harfi ile gösterilen 472.00 metrekarelik bölüm düşüldükten sonra kalan 3.679,93 metrekarelik bölümün davacı ... adına tesciline ilişkin önceki hüküm, davalı Hazine vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin 12.06.2017 tarih ve 2015/10841 Esas 2017/4386 Karar sayılı ilamı ile; “TMK"nın 713/3. maddesi uyarınca tescil davalarında Hazine ve ilgili kamu tüzel kişileri yasal hasım olup, Hazine yanında ilgili kamu tüzel kişisine husumet yöneltilmesi gerektiği belirtilerek, 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu ...’na husumet yöneltilmesi ve bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması" gereğine değinilerek bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 21.10.2013 tarihli fen bilirkişilerinin krokili raporunda (A) harfi ile sarı renkle gösterilen yerden (D) harfi ile gösterilen 472.00 metrekarelik kısım düşüldükten sonra kalan 3.679,93 metrekarelik yerin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, fen bilirkişilerinin krokili raporunun karara eklenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davalı ... aleyhine açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak açılan TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddeleri uyarınca tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkin olup, öncelikle tescili istenilen taşınmazın niteliğinin, zilyetlikle edinilebilecek yerlerden olup olmadığının ve edinilebilecek yerlerden ise edinme koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi gerekir. Öncesi mer"a, orman, yayla gibi kamu ortak malı ya da kanunları uyarınca devlete kalan yerlerden olmayan hali yerler, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde öngörülen koşulların varlığı halinde iktisap edilebilir. Ancak, hali olmayıp, taşlık, kayalık, çalılık gibi devletin hibe ve tasarrufu altında bulunan yerlerin iktisabı için 14. maddesindeki koşulların yanında 17. maddesinde öngörülen şartların da yerine getirilmesi gerekmektedir.
Mahkemece hükme esas alınan orman bilirkişi raporunda, 1992 tarihli hava fotoğrafında stereoskopik incelemeye göre taşınmazın imar-ihya gören yerlerden olduğu ve tarım yapılan arazi olarak kullanıldığı, zirai bilirkişi raporunda ise, taşınmaz üzerinde 30-35 yaşlarında meyve ağaçları bulunduğu belirtilmiş ise de, taşınmazın niteliğinin ve kulanım durumunun belirlenmesinde en önemli olan hava fotoğraflarından yöntemince yararlanılmamış ve çekişmeli taşınmazı kapsayan imar planının onay tarihine Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddelerinde düzenlenen koşulların oluşup oluşmadığı tereddüde mahal vermeyecek şekilde ortaya konulmamış olduğundan yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmaz bölümlerine ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin harita sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içeresine konulmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre taşınmazı kapsayan imar planının onay tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihlere açıkça yazılmak suretiyle hava fotoğrafları Harita Genel Müdürlüğü’nden getirtilerek dosyaya konulmalı, daha sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulu, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, bu inceleme sırasında temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğraflarından yararlanılmalı, çekişmeli taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, imar ihya gerektiren yerlerden olup olmadığının, varsa imar-ihya çalışmalarının tamamlanma tarihinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, zilyetliğin sürdürülüş şeklinin ve süresinin belirlenmesine çalışılmalı; dinlenilecek tanık ve yerel bilirkişilerden, taşınmazın önceki durumu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, varsa imar-ihya çalışmalarının hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi beyanları bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, tanık ve yerel bilirkişilerin beyanları arasında çelişki doğması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkinin giderilmesine çalışılmalı; taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan önceki raporu da irdeler şekilde çekişmeli taşınmaz bölümlerinin niteliği, toprak yapısı, zirai faaliyete konu olup olmadığı, üzerlerindeki zilyetliğin ne zaman başladığı ve hangi tasarruflarla ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı ve komşu parseller ile dava konusu taşınmaz bölümleri arasında nitelik farkı bulunup bulunmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli, taşınmazın imar-ihyasının tamamlandığı tarihten ...‘nın 20.02.2007 tarihli kararıyla uygulama imar planına alındığı tarihe kadar 3402 sayılı Kanun’un 14. madde koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeli; bundan sonra da toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
18.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.