10. Hukuk Dairesi 2010/16537 E. , 2012/4531 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, davalılardan işverene ait işyerinde 30.08.2004 – 23.12.2008 tarihleri arasında sigortalı olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kısmen kabulü ile davacının 01.11.2008-19.12.2008 tarihleri arasında 49 gün çalıştığı ve bu çalışmalarının bildirildiği gerekçesi ile davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4/1-a bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin olduğu ancak, geçiş hükümlerini içeren aynı yasanın Geçici 7. maddesi gereğince mülga 506 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerektiğinden, söz konusu mevzuat hükümleri gereği davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79. maddesi olup bu tür sigortalı hizmetlerin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır.
Davalı işyeri, trafo imalat işyeri olup maliye tarafından 01.12.2008 tarihinde düzenlenen tutanakta çalıştığı belirlenen 11 işçiden 7’sinin sigortasız olduğunun tespit edildiği, bu tutanaktan sonra, 03.12.2008 tarihinde düzenlenen işe giriş bildirgesi ile 01.11.2008 tarihinde başladığının kuruma bildirildiği ve 49 günlük priminin ödendiği, aynı tutanakta sigortasız çalıştığı belirlenen, iki davacı tanığının, tespit davası açtıklarını beyan etmişlerdir. Davanın niteliği gereği, yapılan inceleme hüküm kurmaya elverişli değildir.
Bu durumda yapılacak iş; dava edilen dönemdeki tesbite konu çalışmalara ilişkin olarak –varsa- işveren nezdindeki belgeler getirtilmeli; işbu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın kendisine aidiyeti sigortalı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine sigortalıca hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanmalı; 05.05.1991 doğumlu olan davacı, 05.05.2009 tarihinde 18 yaşını doldurmuş olduğu, dolayısı ile, talep edilen 30.08.2004-23.12.2008 tarihleri arasında 18 yaşından küçük olduğu bu nedenle eğitim öğretim durumu, çıraklık iddiası varsa, okul kayıtları araştırılmalı, varlığı halinde, 506 sayılı Yasanın 60/G maddesi gözetilmeli, okul kayıtları varsa, sürekli mi, part-time mı olduğu üzerinde durulmalı, 01.12.2008 tarihli tutanakta adı geçen, duruşmada dinlenen çalışanlar dışındaki diğer çalışanların beyanlarına başvurulmalı, dava açanların dava dosyaları celp edilip irdelenmeli, kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, ya da, bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; yukarıda öngörülen nitelikte yazılı belge ibraz olunmayan çalışma süreleri yönünden ise, o dönemde sigortalı ile birlikte çalışan ve işverenin bordrolarında kayıtlı kişilerin somut bilgi ve görgülerine başvurulmalı, böylece, bu konuda yeterli ve gerekli tüm soruşturma yapılarak, uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 12.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.